Tagarchief: Open discussie

Open discussie najaar 2023

Het zal onze klimaatgeïnteresseerde lezers niet zijn ontgaan, de afgelopen maanden werden er meerdere verontrustende klimaatrecords genoteerd. Het zee-ijs rond Arctica groeide veel trager dan in de afgelopen decennia, waardoor het jaarlijkse maximum veel lager uitviel dan eerder is gemeten. Het noordelijke deel van de Atlantische Oceaan was extreem warm. En datzelfde gold en geldt voor de gemiddelde wereldtemperatuur. Ook de (voorheen?) favoriete temperatuurreeks van pseudosceptici, samengesteld op basis van satellietmetingen door de Universiteit van Alabama in Huntsville, ontkomt niet aan die vaststelling. De temperatuur van afgelopen van september ligt nog net geen volle graad boven het gemiddelde over de periode 1990-2020.

De vraag is wat deze records zo verontrustend maakt? Gaat het allemaal veel sneller dan de wetenschap had verwacht, zoals op social media door nogal wat mensen wordt beweerd? De meeste door de wol geverfde klimaatwetenschappers denken van niet. Zij vinden het verontrustend omdat er precies gebeurt waar ze al decennia voor waarschuwen. Door de doorgaande opwarming krijgen we meer en meer uitschieters die we nooit eerder hebben gezien.

Klimaatvariabelen schommelen van jaar tot jaar, met zo nu en dan een uitschieter. Maar die uitschieters komen nu bovenop een opwarmende trend. Waardoor uitschieters aan de warme kant steeds extremer worden. Natuurlijke variabiliteit speelt zeker mee bij de huidige uitschieters. El Niño heeft invloed op de gemiddelde wereldtemperatuur en mogelijk ook op het Antarctische zee-ijs. Vermoedelijk is er ook een effect van de uitbarsting van de onderzeese vulkaan Hunga Tonga, die een grote hoeveelheid waterdamp in de stratosfeer bracht. Overigens reageert de door satellieten gemeten temperatuur trager, maar wel sterker op El Niño’s en La Niña’s dan oppervlaktemetingen. De piek ligt daar meestal in januari of februari. Dat is niet echt een geruststellende gedachte. Maar El Niño’s verlopen niet allemaal identiek, dus misschien heeft deze vroeg gepiekt. We zullen het af moeten wachten.

In deze Open Discussie kunnen zaken worden besproken die geen betrekking hebben op specifieke blogstukken, zolang ze maar iets te maken hebben met klimaatverandering.

Open Discussie Zomer 2022

Met enige regelmaat vergelijken klimaatonderzoekers de resultaten van de diverse klimaatmodelprojecties met waarnemingen. Een paar jaar geleden was al gebleken dat de projecties van de meeste klimaatmodellen, zelfs die uit de jaren 1970 en 1980, prima overeenkomen met de vastgestelde mondiale temperatuur. Een nieuwe studie van Carvalho et al. laat opnieuw het resultaat van een dergelijke vergelijking zien, dit keer van de projecties van de mondiale landtemperatuur van de modellen die zijn gebruikt voor de laatste drie IPCC-rapporten. De figuur hieronder geeft een overzicht van de resultaten voor resp. de CMIP3- (IPCC AR4), de CMIP5- (IPCC AR5) en de CMIP6-modellen (IPCC AR6). De stippellijn geeft het jaar weer waarbij de modellen overgingen van historische data naar toekomstprojecties. Carvalho e.a. geven aan dat de observaties enigszins aan de bovenkant van de modelrange liggen. Volgens de onderzoekers wellicht een gevolg van onderschatting van de temperatuurstijging door de modellen, maar het kan ook een gevolg zijn van interne variabiliteit. Bij CMIP6 starten de projecties pas in 2015 en dat maakt de periode tot 2020 wel erg kort om conclusies te kunnen trekken.

In de Open Discussie kunnen zaken die geen betrekking hebben op specifieke blogstukken aan de orde worden gebracht.

Open discussie voorjaar 2022

Dit blog bestaat – afgezien van een kort aanloopje in 2008 – inmiddels elf jaar. In de begintijd schreven we vooral reacties op pseudosceptische verhalen. Dat is in de loop van de tijd minder geworden. Of we daar goed aan doen, daar zullen de meningen over verschillen. Voor mij geldt in elk geval dat reageren op die verhalen steeds minder interessant werd. Omdat het steeds weer dezelfde verhalen waren, die allemaal al uitgebreid waren weerlegd. Door ons, of door anderen.

Die indruk werd enige tijd geleden bevestigd door een studie in Nature Scientific Reports. Daarin werden de meestvoorkomende pseudosceptische argumenten van de afgelopen twintig jaar op een rijtje gezet en er blijkt in die tijd maar weinig te zijn veranderd. Wel is er wat veranderd in hoe vaak bepaalde typen argumenten worden gebruikt. De aanvallen richten zich tegenwoordig meer op oplossingen voor klimaatveranderingen en wat minder op de klimaatwetenschap. Vooral bij conservatieve denktanks is dat het geval.

Hieronder een overzicht van de meestvoorkomende pseudosceptische beweringen.

Overigens zullen de trouwe lezers van ons blog wel hebben opgemerkt dat we de laatste tijd minder actief zijn dan ooit het geval is geweest. Dat heeft te maken met andere bezigheden en beslommeringen, maar het komt ook omdat wij niet zo goed zijn in het herhalen van onszelf. We hebben wel eens het idee dat we alles al hebben gezegd. Wat absoluut niet betekent dat er niks meer te zeggen zou zijn. Maar we denken dat het blog er van op zou frissen als het af en toe ook eens door iemand anders wordt gezegd. Vandaar een uitnodiging aan iedereen die een gastbijdrage zou willen schrijven: neem contact met ons op. Om misverstanden te voorkomen: bijdragen die alleen maar de weerlegde claims uit het bovenstaande lijstje napraten zullen we niet plaatsen. Daarvoor zijn er andere blogs.

In deze Open Discussie kunnen klimaatzaken die geen verband houden met de inhoud van recente blogs aan de orde worden gebracht.

Open discussie najaar 2021

Het is alweer meer dan zeven jaar geleden dat het befaamde consensus-onderzoek van Cook et al. uitkwam. Sindsdien zijn er meerdere andere consensus-onderzoeken gedaan, met allemaal een redelijk vergelijkbaar resultaat. Al kwamen ze niet allemaal op exact 97% uit. Omdat die onderzoeken andere methodes volgden, was dat niet zo vreemd. Deze week kwam er een nieuw onderzoek uit, dat de methode van Cook herhaalt, met wat kleine verbeteringen. De onderzoekers hebben de wetenschappelijke publicaties onderzocht die er sinds het onderzoek van Cook zijn verschenen. Ze vonden in totaal meer dan 88.000 artikelen over klimaatverandering uit die periode. Natuurlijk was er geen beginnen aan om die allemaal te bekijken en dus namen ze een steekproef van 3.000 stuks. Daarvan vielen er 282 af omdat ze niet over klimaatonderzoek gingen. In de overgebleven 2718 artikelen werden er 4 gevonden die de wetenschappelijke consensus over antropogene klimaatveranderingen betwistten of betwijfelden. De afbeelding hieronder geeft de resultaten wat verder uitgesplitst weer.

Op basis van de resultaten is de conclusie dat ruim 99% van de wetenschappelijke artikelen de consensus steunt. De onderzoekers lieten het hier niet bij, maar hebben op basis van een aantal steekwoorden in alle ruim 88.000 artikelen gezocht naar andere publicaties die de consensus betwistten. Zo vonden ze er nog 28. Waarschijnlijk hebben ze er nog wel enkele gemist, maar het geeft een indicatie.

De aanvullende informatie bij het onderzoek geeft een overzicht van alle opgespoorde publicaties die de consensus bestrijden. Het zou natuurlijk interessant zijn als pseudosceptici zouden vertellen welk artikel uit die lijst nu de meest overtuigende weerlegging van de consensus geeft. Ik verwacht niet dat dat gaat gebeuren.

Voor wie zich afvraagt of dit onderzoek nog nut heeft, vergeet niet dat het uit de VS komt. Waar een van de twee grote politieke partijen nog altijd structureel de wetenschappelijke consensus ontkent. Bovendien kan het nooit kwaad als een vakgebied met zo’n groot maatschappelijk belang in de spiegel blijft kijken.

In deze Open Discussie kunnen klimaatzaken die geen verband houden met de inhoud van recente blogs aan de orde worden gebracht.

Open Discussie Lente 2021

Metingen verricht via satellieten zijn niet meer weg te denken in de klimaatwetenschap. Zo brengt men bijvoorbeeld de
temperatuur van hogere luchtlagen, de zeespiegel of bosbranden in kaart. Er zijn ook satellieten waarmee zeer gedetailleerd veranderingen in het zwaartekrachtveld van de aarde bepaald kunnen worden. Hiermee kunnen vervolgens weer de veranderingen in de ijsmassa van de grote ijskappen van Antarctica en Groenland vastgesteld worden. De satellietmissie waarmee dat nu gebeurt is GRACE-FO (vanaf 2018), de opvolger van GRACE (2002-2017). NASA heeft onlangs hun video’s geüpdatet waarmee het massaverlies van de ijskappen op fraaie wijze in beeld wordt gebracht.

(bron: NASA: Greenland Ice Mass Loss 2002-2020)

(bron: NASA: Antarctic Ice Mass Loss 2002-2020)

In de Open Discussie kunnen zaken die geen betrekking hebben op specifieke blogstukken aan de orde worden gebracht.

Open Discussie najaar 2020

Het zal waarschijnlijk een hele tijd duren voordat de temperatuur in Nederland de twintig graden weer aantikt. Het najaar is nu echt gearriveerd, tijd dus om een nieuwe Open Discussie te openen.

Dit jaar is een wel heel uitzonderlijk jaar gezien de Corona-crisis die het leven van vele mensen nu beheerst en veel leed heeft veroorzaakt. Ook voor het klimaat ziet het er naar uit dat 2020 een bijzonder jaar aan het worden is. Het zou zomaar kunnen dat de mondiale temperatuur opnieuw een record gaat breken, het warmste jaar sinds het begin van de metingen. Dit terwijl 2020 geen El Niño jaar is, het natuurverschijnsel dat normaliter voor temperatuuruitschieters zorgt.

In het Arctische gebied was het minimum oppervlak aan ijs in september het een na laagste sinds 1979. Sindsdien heeft het ijs erg veel moeite om aan te groeien, vooral het gebied boven Siberië blijft ver achter. Het gevolg is dat het ijsoppervlak nu dagelijkse laagterecords neerzet. We zijn heel benieuwd wat de rest van 2020 voor het klimaat nog in petto heeft.

In deze nieuwe Open Discussie kunnen zaken die geen betrekking hebben op specifieke blogstukken aan de orde worden gebracht.

Open discussie zomer 2020

Het zal onze oplettende lezers niet zijn ontgaan dat we de afgelopen tijd nogal eens hebben verwezen naar stukken van Carbon Brief. Carbon brief is een Britse site, met een redactie die bestaat uit een mix van professionele journalisten en wetenschappers, met nieuws en achtergronden over klimaatwetenschap en klimaat- en energiebeleid. Het is een van de betere, zo niet de beste online informatiebronnen van het moment over het klimaat. Wie op de hoogte wil blijven van de ontwikkelingen op het gebied van klimaat en energie komt een heel eind met hun dagelijkse nieuwsbrief.

De afbeelding hieronder staat in interactieve vorm bij een recent stuk van Zeke Hausfather op Carbon Brief over het verband tussen de CO2-concentratie en ijstijden.

In deze Open Discussie kunnen inhoudelijke discussies over klimaatwetenschap en klimaatverandering worden gevoerd of voortgezet, die niet direct betrekking hebben op een specifiek blogstuk.