In een interview met documentairemaker Marijn Poels in de Telegraaf van 15 September wentelt hij zich in de slachtofferrol: “ik mag niet denken wat ik denk”, aldus Poels. Natuurlijk mag hij dat, en hij mag ook een documentaire vol onwaarheden maken. En anderen mogen aangeven wat er dan zoal niet klopt aan de inhoud van de film. Dat heeft niets met woede, de mond snoeren, of hysterie te maken.
Wij behoren wellicht tot de scherpste criticasters van Poels’ vorige documentaire, “The Uncertainty has Settled”, en wij hebben onze kritiek altijd inhoudelijk onderbouwd. In een radiodebat tussen Marijn Poels en mij (Dit is de Dag, NPO1) kwam naar voren hoe anders wij tegen waarheidsvinding en wetenschap aankijken. Aan het einde van het debat probeerde ik daar de vinger op te leggen: “Wetenschappers zijn op zoek naar de waarheid, naar een beter begrip van de wereld om ons heen. Wat ik Marijn Poels hoor zeggen is “het maakt mij niet uit wat waar is”; dat stuit mij als wetenschapper tegen de borst.”
Zo wordt in “The Uncertainty has Settled” beweerd dat de toenemende CO2 concentratie in de atmosfeer afkomstig is uit de oceanen. Echter, in de oceanen neemt de CO2 concentratie ook toe, dus de bewering klopt niet; de CO2 moet ergens anders vandaan komen. En inderdaad, specifieke kenmerken duiden op de fossiele oorsprong van de extra CO2.
Dit is basale natuurwetenschap, en de zekerheid hierover is net zo groot als bijvoorbeeld over de gezondheidsrisico’s van roken. Een documentaire waarin wordt beweerd dat roken helemaal niet ongezond is zouden de meeste mensen erg raar vinden. We weten intussen toch wel dat dat onzin is, waarom dan het tegendeel blijven beweren? Zo ook bij de documentaire van Marijn Poels.
Ik heb er helemaal geen probleem mee dat hij zich kritisch uitlaat over energiebeleid. Of als anderen het rookverbod bekritiseren. Maar kom dan niet aanzetten met onzinverhalen alsof roken niet ongezond zou zijn, of alsof CO2 niet door het verbranden van fossiele brandstoffen zou komen. Het publieke debat is niet gebaat bij wetenschappelijk aantoonbare onwaarheden.
PS: een iets kortere versie van deze blogpost heb ik eerder bij de Telegraaf ingediend voor de opiniepagina, die het echter niet geplaatst heeft. Of dat betekent dat mij de mond gesnoerd wordt of dat de Telegraaf gewoon een andere keuze heeft gemaakt mag iedereen voor zichzelf uitmaken. Aanleiding voor het Telegraaf interview met Poels is zijn nieuwe documentaire “Paradogma” (over ‘framen’ gesproken).
Klimaatverandering 