Saaie feiten en wilde fabels over het IPCC

Foto van de eerste sessie van het IPCC op 9 november 1988

Wie weigert breed geaccepteerde wetenschap te accepteren ontkomt niet aan een beetje complotdenken. Zonder complottheorie is het immers niet te verklaren waarom een grote meerderheid van de deskundigen vast zou houden aan wetenschappelijke opvattingen die vooral door buitenstaanders worden bestreden. Hoewel degenen die zich verzetten tegen wetenschap het vaak ontkennen, is het onmiskenbaar voor wie hun verhalen leest of hoort: er zit altijd een flinke dosis complotdenken in verweven. De hoofdrolspeler in complottheorieën over klimaatwetenschap is steevast het klimaatpanel van de Verenigde Naties, het IPCC. De volgende punten maken duidelijk waarom die complottheorieën zo onzinnig zijn:

  • Het IPCC voert geen klimaatonderzoek uit.
  • Het IPCC heeft geen enkele klimaatonderzoeker in dienst.
  • Het IPCC bouwt geen klimaatmodellen.
  • Het IPCC betaalt geen klimaatonderzoek.
  • Het IPCC bepaalt geen beleid.
  • Het IPCC kan de conclusies van klimaatonderzoek op geen enkele manier beïnvloeden.

Het IPCC heeft als taak om de actuele stand van zaken in het klimaatonderzoek samen te vatten. Dat klimaatonderzoek wordt uitgevoerd door wetenschappers die werken aan honderden wetenschappelijke instituten over de hele wereld. Elk instituut werkt op zijn eigen manier. Sommige zijn publiek, sommige zijn privaat, sommige worden sterk aangestuurd door de politiek van hun land, sommige helemaal niet, kortom: het gaat zoals het in de wetenschappelijk wereld overal gaat. Niets of niemand kan al die instituten en de wetenschappers die er werken allemaal dezelfde kant op sturen. Behalve dan de wetenschap zelf: de theoretische kennis over de werking van het klimaat en de waarnemingen die daarmee in overeenstemming zijn. Als een grote meerderheid van de wetenschappers het ergens over eens is – en er mogelijk zelfs gesproken wordt van consensus – dat komt dat omdat ze het wetenschappelijk bewijs overtuigend vinden.

Er is dus geen enkele reden om verhalen over een klimaatcomplot, al dan niet geregisseerd door het IPCC, serieus te nemen. Het is natuurlijk ook een absurde gedachte dat duizenden wetenschappers samen zouden spannen om de wereld een enorm probleem aan te praten. Waarom zouden ze? Er zijn meer dan genoeg andere redenen om onderzoek te doen naar het klimaat. Er zijn genoeg economische sectoren (landbouw en voedingsmiddelenindustrie, toerisme, om er maar enkele te noemen) die kunnen profiteren van een betere voorspelbaarheid van klimaatvariaties. En ook overheden zouden er gebruik van kunnen maken, bijvoorbeeld om beter te kunnen anticiperen op risico’s van extreem weer, of natuurbranden, of overstromingen. Alle reden dus om klimaatonderzoek te doen, ook als er geen menselijke invloed zou zijn. Voor veel wetenschappers is trouwens nieuwsgierigheid de belangrijkste drijfveer: ze willen meer begrijpen van de werking van het klimaatsysteem, gewoon omdat het zo’n interessant onderwerp is. En wie zit er nou eigenlijk op een groot klimaatprobleem te wachten? Er zijn genoeg andere wereldproblemen om aan te pakken. De suggestie die je nog wel eens hoort dat regeringen een klimaatprobleem zouden “bestellen” bij de wetenschap slaat helemaal nergens op. Politici hebben meer dan genoeg andere onderwerpen op de agenda staan. En klimaatbeleid een hoge prioriteit geven is al decennialang niet bepaald een makkelijke route naar electoraal succes.

De realiteit van het IPCC is een stuk saaier dan de complotfabels. Maar toch nog best interessant, voor wie wil snappen hoe de wereld echt in elkaar zit, tenminste. Wat cijfers. De inkomsten en uitgaven van het IPCC lagen in 2017 rond de 5 miljoen Zwitserse Frank. Dat is ongeveer 4,4 miljoen Euro. Dat geld wordt vooral besteed aan vergaderingen. En het secretariaat, waar 13 mensen werken, wordt ervan betaald. De voorzitter en vice-voorzitters vallen hier buiten. Die worden betaald door de twee initiatiefnemers van het IPCC, de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) en het VN-Milieuprogramma (UNEP).  [Edit 13 december 2018. Dit bleek te berusten op onjuiste informatie. De voorzitter en vice-voorzitters ontvangen, net als alle auteurs, geen vergoeding voor hun werk voor het IPCC.] Het inhoudelijke werk, het schrijven van rapporten, wordt gedaan door duizenden wetenschappers die daarvoor niet worden betaald door het IPCC. De organisatie van dat schrijfwerk wordt gedaan door het IPCC Bureau, dat 34 leden telt die zijn gekozen door de deelnemende landen.

Het IPCC werd in 1988 opgericht door WMO en UNEP, nadat de Algemene Vergadering van de VN deze organisaties in 1987 had gevraagd om een actieve rol te spelen op het onderwerp klimaatverandering. In 1988 werd de oprichting door de Algemene Vergadering bekrachtigd. De opdracht aan het IPCC luidde:

To initiate action leading, as soon as possible, to a comprehensive review and recommendations with respect to:
(a) The state of knowledge of the science of climate and climatic change;
(b) Programmes and studies on the social and economic impact of climate change, including global warming;
(c) Possible response strategies to delay, limit or mitigate the impact of adverse climate change;
(d) The identification and possible strengthening of relevant existing international legal instruments having a bearing on climate;
(e) Elements for inclusion in a possible future international convention on climate.

Het IPCC kreeg dus opdracht om te rapporteren over klimaatverandering en niet, zoals nog wel eens wordt beweerd, om zich te beperken tot alleen maar de menselijke invloed op het klimaat. Het zou in de praktijk trouwens weinig uitmaken. Menselijke en natuurlijke invloeden op en verandering van het klimaat zijn immers alleen te verklaren vanuit dezelfde (natuur)wetenschappelijke kennis van hetzelfde klimaatsysteem. Begrip van het een kan niet bestaan zonder begrip van het ander. Want het draait uiteindelijk allemaal om hetzelfde: de energiebalans bovenaan de atmosfeer van de aarde, de factoren die daarop van invloed kunnen zijn en de gevolgen van veranderingen daarin.

Toch kan het IPCC de realiteit van de menselijke invloed op het klimaat niet negeren. Want de opdracht beperkt zich niet tot rapporteren over oorzaken en mogelijke gevolgen van klimaatverandering, maar gaat ook over mogelijke strategieën om klimaatverandering te vertragen of te beperken en over relevante juridische instrumenten en elementen die van belang kunnen zijn voor internationale afspraken. Dat zijn zaken die direct gekoppeld zijn aan menselijke invloed. Het is dus begrijpelijk dat de menselijke invloed wel expliciet wordt genoemd in de “Principles Governing IPCC Work

The role of the IPCC is to assess on a comprehensive, objective, open and transparent basis the scientific, technical and socio-economic information relevant to understanding the scientific basis of risk of human-induced climate change, its potential impacts and options for adaptation and mitigation.
IPCC reports should be neutral with respect to policy, although they may need to deal objectively with scientific, technical and socio-economic factors relevant to the application of particular policies.

De samenvatting voor beleidsmakers (Summary for Policy Makers, of SPM) is waarschijnlijk het meest gelezen en meest bekritiseerde deel van een IPCC-rapport. En waarschijnlijk ook het deel dat de auteurs de meeste hoofdbrekens bezorgt. Niet alleen omdat het niet eenvoudig is om de enorme hoeveelheid wetenschappelijke kennis beknopt en toegankelijk samen te vatten. Maar ook omdat de tekst van dit deel een rapport goedgekeurd moet worden door alle aangesloten landen. De wetenschappers moeten hierover dus in discussie met overheidsdelegaties. Inmenging van overheden zou hier dus op de loer kunnen liggen. (Over het onlangs verschenen rapport SR15 ging het verhaal dat sommige landen de conclusies in de SMP probeerden af te zwakken. Het Earth Negotians Bulletin van het International Institute for Sustainable Development geeft een uitgebreid verslag van de besprekingen.) Eventuele beïnvloeding zal vooral over de toon gaan, want de inhoud van de SPM moet wel in overeenstemming blijven met de onderliggende rapporten. Aan de wetenschappelijke onderbouwing valt dus niet te tornen.

Fragment uit de toespraak van voorzitter Frank Ikard voor de jaarvergadering van het American Petroleum Institute in 1965. Bron: Benjamin Franta, Nature Climate Change

De oprichting van het IPCC kwam natuurlijk niet uit de lucht vallen. Het broeikaseffect was al lang onomstreden wetenschap en al in 1896 had Arrhenius laten zien dat menselijke broeikasgasemissies het klimaat zouden kunnen beïnvloeden. In de eerste helft van de 20e eeuw werd de analyse van Arrhenius door andere wetenschappers bevestigd en waarschuwden sommigen, zoals Guy Callendar, al voor de risico’s van door mensen veroorzaakte klimaatverandering. Maar er waren ook tegengeluiden en, misschien dat wel vooral, onverschilligheid. Een belangrijk puzzelstuk werd geleverd door Charles David Keeling, die in 1958 de CO2-concentratie op Mauna Lao, Hawaï begon te meten. De Keeling curve liet al snel een stijging van die concentratie zien, wat duidelijk maakte dat de natuur niet alle menselijke emissies opnam. Van de bezwaren die waren aangedragen tegen het idee van Arrhenius bleef, ook door de voortschrijdende kennis van de atmosferische fysica, steeds minder overeind. Volgens een recent artikel in Nature Climate Change waarschuwde voorzitter Frank Ikard van het American Petroleum Institute de industrie al in 1965 voor het klimaateffect van het gebruik van fossiele brandstoffen. In 1979 concludeerde een commissie onder leiding van Jule Charney in een advies aan de Amerikaanse regering dat er een significante opwarming van het klimaat te verwachten viel als gevolg van menselijke broeikasgasemissie. Ze zagen geen enkele aanwijzing waarom die opwarming, die volgt uit relatief elementaire fysica, niet op zou treden.

Het IPCC hoefde in 1988 dus bepaald niet te beginnen vanuit een kennisvacuüm. En het was ook zeker niet zo dat de Algemene Vergadering niets omhanden had en daarom besloot maar eens wat aandacht aan het klimaat te geven. Het is eerder zo dat de verzamelde wereldpolitici deden wat politici meestal doen als een vervelende kwestie onontkoombaar dreigt te worden: deskundigen vragen om een adviesrapport. Een advies dat dieper op de materie in zou moeten gaan dan het Charney-rapport, of het minder bekende vervolg dat in 1982 werd geschreven door een panel onder leiding van Joseph Smagorinsky, opgesteld door wetenschappers van over de hele wereld. Met als devies: “policy relevant, not policy prescriptive”. Voor dat advies hoeft het IPCC de klimaatwetenschap niet opnieuw uit te vinden: men baseert zich juist op de actuele stand van de wetenschap.

Het eerste IPCC-rapport verscheen in 1990. Er was door honderden wetenschappers aan meegewerkt. Zoals dat sindsdien altijd het geval is geweest. Het samenstellen van zo’n groot team van auteurs is geen eenvoudige klus. Het IPCC vraagt aan alle aangesloten landen en aan zogenaamde waarnemende organisaties (een lange lijst van intergouvernementele en non-gouvernementele organisaties, van Greenpeace tot OPEC en de Internationale Kamer van Koophandel tot het Wereldnatuurfonds) om auteurs voor te dragen. Uit die voordrachten worden door het IPCC Bureau zo divers mogelijke teams samengesteld, met auteurs uit alle werelddelen, uit arme en rijke landen, mannen en vrouwen. Wie buiten de selectie valt krijgt het verzoek om in een later stadium mee te werken als expert reviewer.

Maar om expert reviewer te worden hoeft iemand niet voorgedragen te worden door een regering of andere organisatie. Iedereen die dat wil kan zich daarvoor aanmelden. Al die expert reviewers krijgen de kans om commentaar te leveren op de eerste versie van een rapport. En de auteurs kunnen dat commentaar niet zomaar terzijde schuiven. Elke opmerking wordt beantwoord en dat wordt allemaal gepubliceerd.

Niets is volmaakt en er is altijd wel ergens nog wat verbetering mogelijk, maar het is best lastig om te bedenken hoe het nog zorgvuldiger en transparanter zou kunnen. Een nadeel van die transparantie is wel dat er zoveel informatie op de website van het IPCC staat dat het soms lastig is om iets te vinden. En ondanks alle zorgvuldigheid sluipt er toch wel eens een foutje in een rapport. Daarom heeft het IPCC een procedure waarmee iedereen zo’n foutje kan melden. Blijkt er iets niet te kloppen, dan wordt dit gemeld als erratum.

De vondst van enkele foutjes in het vierde assessment report (in regionale hoofdstukken van het deel van Werkgroep II, over “Impacts, Adaptation and Vulnerability”) was in 2010 aanleiding voor de VN en het IPCC om aan de Interacademy Council te vragen de werkwijze kritisch onder de loep te nemen. Dit gebeurde tegen de achtergrond van de hetze die in 2009 tegen enkele klimaatwetenschappers was gestart op basis van gestolen e-mails van de Climatic Research Unit van de universiteit van East-Anglia. Naar aanleiding van het IAC-rapport werden de organisatie en de werkwijze op een aantal punten nog verder aangescherpt.

Zorgvuldigheid en transparantie gaan onvermijdelijk samen met massa’s regels en procedures. Die maken een organisatie log en bureaucratisch. Misschien zelfs wel saai. Het zal bij veel mensen minder tot de verbeelding spreken dan verzinsels over een groot klimaatcomplot. Voor wie van spannende verhalen houdt is het misschien wel jammer dat dat ook echt verzinsels zijn. Maar voor wie het belangrijk vindt dat de wereldpolitiek goed geïnformeerd wordt over de risico’s die we nemen met het klimaat is de saaie realiteit goed nieuws.

 

31 Reacties op “Saaie feiten en wilde fabels over het IPCC

  1. Hans,
    Frank Ikard (je verwijst daarnaar in je stuk met een citaat) zei het vijftig jaar geleden al: energietransitie is nodig om de globale energiebalans min of meer in check te houden. En die man zei het destijds als chef van het American Petrolium Institute.

    Informatief overzicht van de ins & outs van de IPCC rapportages. Dank daarvoor.

    Like

  2. Een verhelderend en tegelijkertijd onthutsend beeld over de zgn. 97% consensus is in 2016 geschreven door het NIPCC (NIET te verwarren met het IPCC) in een boek met de titel: “Why scientists disagree about global warming”. De 97% mantra van het IPCC en zijn schaamteloze propaganda wordt haarfijn aan de kaak gesteld. Een echte aanrader voor iedereen die oprecht geïnteresseerd is in de feiten. Het boek is integraal als pdf te downloaden van internet. Mogelijk is dit boek voor de deelnemers en lezers van deze blog al gesneden koek. Anders een echte aanrader.

    Like

  3. Beste Willem,

    Inderdaad kennen we het NIPCC. Met wetenschap hebben hun ‘rapporten’ niets te maken. Hans Custers concludeerde in 2013 al het volgende:
    De hoofdmoot van het rapport bestaat uit overbekende, al lang en breed weerlegde, drogredenen, verdraaiingen, halve waarheden en hele onwaarheden.
    https://klimaatverandering.wordpress.com/2013/10/03/het-nipcc-versus-de-wetenschap-zoek-de-verschillen/

    In tegenstelling tot wat het jij uit een NIPCC stuk haalt is er een brede overeenstemming in de wetenschap over de menselijke invloed op het klimaat:
    https://klimaatverandering.wordpress.com/2016/04/13/consensus-over-consensus-brede-overeenstemming-in-de-wetenschap-over-de-menselijke-invloed-op-het-klimaat/

    Zie ook het recente US Fourth National Climate Assessment report:
    Greenhouse gas emissions from human activities are the only factors that can account for the observed warming over the last century; there are no credible alternative human or natural explanations supported by the observational evidence.
    https://nca2018.globalchange.gov/chapter/2/

    Like

  4. Hans Custers

    Dit stuk gaat over de geschiedenis, organisatie en werkwijze van het IPCC. Het getal 97% komt er niet in voor en is, anders dan Willem beweert, ook helemaal niet afkomstig van het IPCC.

    Vriendelijk verzoek om de discussie hier on-topic te houden. Off-topic onderwerpen kunnen in de Open Discussie.

    Like

  5. Beste Willem,

    Het zogenaamde ‘NIPCC’ was een aanfluiting. Het werd betaald door gelden uit de industrie waaronder ExxonMobil. Dit waren fondsen die via het ‘Heartland Institute’ werden doorgesluisd naar de broertjes Craig en Keith Idso, Bob Carter en S. Fred Singer, allemaal klimaatontkenners uit de welbekende ‘think tanks’:

    https://www.desmogblog.com/2014/04/08/heartland-institute-nipcc-craig-idso-climate-change-good-you

    Het was een voor veel geld gekochte poging van ‘klimaatsceptici’ om alles te ontkennen wat het klimaatonderzoek de laatste 150 jaar aan kennis heeft opgeleverd. Hier worden die ‘NIPCC’ rapporten gekraakt:

    https://klimaatverandering.wordpress.com/2013/10/03/het-nipcc-versus-de-wetenschap-zoek-de-verschillen/

    Klik om toegang te krijgen tot rtc_vol_2.pdf

    Terug naar de wetenschap, naar het IPCC.

    Like

  6. Willem,

    Graag niet meer een bijna identiek commentaar op meerdere blogposts plaatsen – dat versnippert de discussie.

    Ik heb de executive summary van het NIPCC rapport dat je aanhaalt aan studenten laten lezen, naast het review artikel van verschillende consensus studies en de NASA webpage over consensus.

    Zoals Marco terecht aangeeft is dit een goede oefening in bullshit detection.

    Like

  7. Prima stuk! En laten we nu vaart maken:

    https://www.unenvironment.org/interactive/emissions-gap-report

    en geen tijd meer verdoen met mensen die niet willen leren, die de kop in het zand steken, of enfant terrible spelen.

    Een site als deze zou actief onder de aandacht moeten worden gebracht van media en politici. Er is zo weinig betrouwbaars over het klimaat te lezen op Nederlands taalgebied (en zo veel in het Engels).

    Hier staan ruim 3000 engelstalige wetenschappelijke publicaties die direct te downloaden zijn: http://wewarmenop.nl

    Dus vertalen wie vertalen kan!

    Like

  8. goed stuk over het IPCC maar 1 passage klopt niet: Je schrijft:
    ‘De voorzitter en vice-voorzitters vallen hier buiten. Die worden betaald door de twee initiatiefnemers van het IPCC, de Wereld Meteorologche Organisatie (WMO) en het VN-Milieuprogramma (UNEP)’.
    IPCC Voorzitters en vice-voorzitters worden niet betaald door de genoemde VN organisaties. die hebben gewoon een baan bij een wetenschappelijk instituut en worden voor dit werk dan vrijgesteld. Het budget dat je noemt is alleen voor het centrale IPCC secretariaat in Geneve , voor reiskosten van auteurs uit ontwikkelingslanden, en soms ook voor bijdragen voor auteursmeetings. Het management van de IPCC werkgroepen die de rapporten schrijven wordt uitgevoerd door secretariaten (‘Technical Support Units’, TSUs) die in de regel zijn gehuisvest in landen waar ook de Werkgroep Co-chairs zijn gehuisvest . De uitvoeringskosten van de TSUs worden in de regel betaald door hun respectievelijke overheden. IPCC auteurs worden niet betaald, die leveren hun bijdragen vrijwillig, soms – met toestemming – in de tijd van de baas.
    En verder: WMO huisvest het centrale IPCC secretariaat en krijgt daar voor geld uit de jaarlijkse contributies van de IPCC leden (zijnde de VN lidstaten). De begroting daarvoor wordt jaarlijks besloten door de plenaire bijeenkomsten van de 195 landen die tezamen het IPCC bestuur vormen. Dus ook Nederland besluit hierover mee via de Nederlandse IPCC delegatie.
    Leo Meyer

    Like

  9. Dankje voor de correctie en aanvulling, Leo!

    Like

  10. Hans Custers

    Leo,

    Dank je voor de aanvulling. Ik weet zo snel niet meer waar de informatie die ik gebruikte staat.

    Toch even, voor de zekerheid: het gaat niet over voorzitters en vice-voorzitters van werkgroepen, maar over die van de hele IPCC-organisatie. Ik dacht niet dat (bijvoorbeeld) de IPCC-voorzitter eigenlijk nog in dienst is van een andere werkgever. Heb ik dat mis?

    Like

  11. Ja heb je mis,,,. De IPCC voorzitter van de gehele organisatie staat nooit op de payroll van de VN. De huidige IPCC voorzitter Hoesung Lee is hoogleraar aan een universiteit en heeft daarnaast nog diverse andere functies in Korea,De vorige voorzitter Pachauri was director-general van TERI in India. Ook de eerdere voorzitters (Bob Watson, Bert Bolin) waren in dienst van kennisinstituten in hun land. De huidige IPCC vice -voorzitters zijn Ko Barret (zij werkt bij NOAA), Youba Sokona (werkt bij het South Centre in Geneve) , en Thelma Krug (werkt bij het Instituto Nacional de Pesquisas Espaciais ,ruimte-onderzoek) in St Paulo.
    Nb die Working Group Co-chairs en Working group Vice chairs die uit ontwikkelingslanden komen kunnen hun reiskosten vergoed krijgen uit het Trust Fund dat het IPCC secretariaat onder WMO regels beheert.
    NB: allerlei landen dragen financieel en organisatorisch ook bij aan het IPCC door gastheer te zijn voor auteursmeetings en expert meetings/workshops. IPCC draait uitsluitend op geld van overheden.
    Nb Alle info is overigens te vinden op de website van het IPCC, http://www.ipcc.ch.

    Like

  12. Hans Custers

    Dank je, Leo. Ik heb een correctie in de tekst van het stuk gezet.

    Like

  13. Leo Besemer

    Het is om wanhopig van te worden. Ik probeer echt om te begrijpen waar al die deskundigen het dan over eens zijn, maar wat je te lezen krijgt is beroerde statistiek, metingen van de zeespiegel die nauwelijks afwijken van de meetfout, broeikasverhalen die niet kloppen met wat ik geleerd heb over thermodynamica en vooral heel veel jargon van de stijl : ‘Wij zijn deskundig, dus geloof ons nou maar’. Als er al eens iets leesbaars te vinden is wordt het links en rechts afgekraakt in warrige, emotionele discussies die ook weer neerkomen op ‘geloof mij nou maar’.
    In mijn wetenschappelijke opleiding is me geleerd dat ook ingewikkelde natuurkundige processen simpel uitgelegd kunnen worden zonder jargon en moeilijke woorden. En, werd erbij gezegd, ‘als dat lukt dan snap je het zelf misschien toch nog niet helemaal’.
    Het verhaal van de witte zwanen op deze site geeft goed aan hoe ik denk over onderzoek. Maar alle kritische vragen over wat het IPCC publiceert worden gelabeld als ‘complotdenken’ of ‘onzin gedebiteerd door mensen die het niet snappen’. Mij wordt gevraagd om het te ‘geloven’. Als dat de oplossing zou zijn dan is de benodigde infrastructuur er al lang: vertrouw op God en alles komt goed. Helaas is ook dat dat scheppingsverhaal niet wetenschappelijk onderbouwd hoewel minstens 97% van de betrokken deskundigen er heilig in gelooft.
    Het zou niet de eerste keer zijn dat ‘de wetenschap’ vast overtuigd is van een wereldbeeld, om decennia, soms eeuwen later te ontdekken dat het toch anders was. En wat er allemaal aan bullshitverhalen langs komt over wat ons te wachten staat … het KNMI kan het weer voor volgende maand nog niet voorspellen, maar wel voor het komende decennia? De dingen die ik zelf kan controleren kloppen voor geen meter. De zomers zouden eerst koel en nat worden en na vorig jaar opeens vooral heet en droog (een mix daarvan lijkt sterk op wat ik al mijn hele leven zie). Het grondwaterpeil is ‘nog nooit’ zo laag geweest, maar de grondwatermeter een kwartier lopen van mijn huis stond begin december al weer ‘minimaal normaal’ en afgelopen weekend 15 cm boven ‘maximaal normaal’ (daar zit 1,5 meter tussen). En ook het strand bij Zandvoort is nog net zo breed als 60 jaar geleden…
    In ieder geval hoop echt dat het niet waar is dat het alleen goed komt als we allemaal stoppen met vliegen en onnodig autorijden, want de kans dat al die mensen die afgelopen week weer op Schiphol stonden opeens niet drie keer per jaar ‘even een goedkope vliegvakantie’ nodig hebben is nul. En zolang ook meteorologen en klimaatdeskundigen de hele wereld overvliegen voor vakanties, voor leuke congressen en om zelf de smeltende pool te zien is de urgentie ook niet zo groot als ze mij willen doen geloven. Maar wat irriteert in de discussie (als het dat al is) is dat wat ik te lezen krijg zwaar gecensureerd is (want die critici stichten maar verwarring) en vooral te veel gaat over emotie en te weinig over inhoud. Het is daardoor onleesbaar en overtuigt mij in ieder geval absoluut niet.

    Like

  14. Bart Vreeken

    Vervelend dat het zo overkomt, Leo Besemer. Hier een paar antwoorden:
    1. De thermodynamica beschrijft warmteuitwissiling door direct contact tussen materialen (vast, vloeistof, gas) en door processen als stroming, expansie, compressie, verdamping, condensatie. Warmteuitwisseling door middel van straling (van belang voor het broeikaseffect) werkt totaal anders: dit gaat bijvoorbeeld ook door vacuum.
    2. Het weer voorspellen is iets heel anders dan klimaat voorspellen. Klimaat gaat over gemiddelden, en de kans op extremen. Er worden geen uitspraken gedaan op welk moment die extremen zich voordoen rond 2100.
    3. Er is nooit gezegd dat de zomers koeler worden, wel met meer neerslag. Dat laatste gebeurt ook, ondanks de droogte vorig jaar. Er is inderdaad meer aandacht geweest voor neerslagpieken dan voor risico op droogte. Het is mogelijk dat zowel de gemiddelde neerslag toeneemt als de kans op droogte. Dat komt doordat regen vaker in de vorm van zware buien gaat vallen.
    4. Grondwaterstanden zijn evenals neerslag heel lokaal en worden ook bepaald door waterbeheer.
    5. Het strand van Zandvoort wordt regelmatig opgehoogd door middel van zandsuppleties. Richting IJmuiden is kustaangroei onder invloed van de pieren van IJmuiden. De zeespiegel stijgt gestaag, met een kleine indicatie voor toename in recente jaren.
    6. Je hebt wel gelijk dat het vorogenomen klimaatbeleid dweilen met de kraan open is. Aanpak van het vliegverkeer (belasting op kerosine) zou een substantiele bijdrage leveren, evenals zuiniger omgaan met grondstoffen. Verlaging van de maximumsnelheid is een hele simpele maatregel waar we het kabinet niet over horen.

    Like

  15. Leo Besemer

    Dank je, Bart.
    1. Ik lees nog wel even verder in de research over broeikaseffect en de kritieken daarop. Dat is tenslotte de essentie van het hele verhaal (want zonder menselijke oorzaak zeker ook geen menselijke oplossing).
    2. Klopt. Maar de toekomst voorspellen is nog nooit gelukt. Net als de weermodellen zijn de klimaatmodellen maar een ruwe benadering van het bekende deel van de processen. Beide zijn ze lang niet goed genoeg voor een voorspelling voor langere tijd (twee of meer weken respectievelijk drie of meer decennia). Volgens mij is het ook nog niet gelukt die klimaatmodellen toe te passen op het klimaat van de afgelopen 1.000 jaar. Als dat niet lukt is het evenmin een goed model voor de komende eeuwen.
    3. Zie hiervoor. We zullen het zien, de komende jaren.
    4. Zeker. Maar ik vergelijk gewoon met dezelfde plek vorig jaar. Toen kon ik in de winter het bos niet in zonder laarzen, want het grondwater stond ruim 60 cm boven ‘maximaal normaal’ peil. Nu 15 cm. Waterbeheer doen ze hier in Drenthe ook, maar akkers krijgen voorrang boven het natuurgebied waar waar die grondwatermeter staat, dus dat krijgt pas water als de akkers genoeg hebben.
    5. Het strand wordt opgehoogd, maar dat bedoelde ik niet. Ik las een recent onderzoek over zeespiegelstijging waarin allerlei aannames over noodzakelijke correcties van de (via satellieten) gemeten waarden gedaan werden. Het gaf mij de indruk dat de stijging van de laatste jaren nauwelijks afwijkt van de meetfout. Kom ik op terug zodra ik snap wat ze precies gedaan hebben.
    6. Gelukkig zijn we het nog ergens eens over. Hoewel, ik denk niet dat het realistisch is om te denken dat we zeven miljard mensen kunnen overhalen binnen dertig jaar 50% minder broeikasgassen uit te gaan stoten, wat we ook proberen (en wat hun regeringen ook zeggen). Dat lukt nog niet binnen twee eeuwen. Daarna zijn de fossiele brandstoffen wel op en dan is het probleem van de bijbehorende uitstoot vanzelf opgelost. En ook in dat geval rest ons niets anders dan te wennen aan een ander klimaat en mogelijk een hogere zeespiegel. De mensheid heeft dat eerder succesvol doorstaan, maar het is wel een fundamenteel andere soort van transitie dan waar de regering nu over praat.

    Like

  16. Leo, het is vrij opvallend dat je in je eerste reactie zeer negatief redeneert…en vervolgens in je tweede reactie zegt dat je je misschien maar eens moet gaan inlezen.

    Wat betreft punt 1 is het broeikaseffect al zo oud als onze kennis van de thermodynamica (via Fourier en Tyndall). Zelfs de meeste critici van AGW worden kriegelig als iemand het broeikaseffect meent te hebben weerlegt.

    Bij punt 2 ben je duidelijk onbekend met de literatuur. Klimaatmodellen kunnen vrij goed het verre verleden “voorspellen”. Het probleem is wel vaak dat we niet weten hoe goed onze temperatuurmetingen (middels proxies) eigenlijk zijn. Maar dat model en meting elkaar niet tegenspreken kun je, o.a., hier lezen:

    Klik om toegang te krijgen tot cp-6-723-2010.pdf

    Dat we de toekomst niet kunnen voorspellen geldt voor alles – en zeker als daar een menselijke component in zit. Zo konden we natuurlijk niet voorspellen dat bijzonder snel nadat het gat in de ozonlaag duidelijk werd, er een internationaal verdrag kwam dat de uitstoot van CFCs zo sterk verminderde. Maar we konden wel checken wat dat voor impact zou hebben, en dat klopt aardig. Er is een goede reden dat de IPCC ‘voorspellingen’ geen voorspellingen zijn, maar scenarios.

    En wat je laatste punt betreft: denk je er even aan dat er nu ettelijke miljarden mensen zich moeten gaan aanpassen, in samenlevingen die zijn gebaseerd op settlements, in plaats van de paar tienduizend voornamelijk nomaden die de laatste grote klimaatveranderingen hebben meegemaakt?

    Like

  17. Frans Galjee

    @ Leo Besemer

    Ik heb met grote belangstelling uw reacties gelezen en kan mij daar goed in vinden. Uw vragen zijn mi terecht en de antwoorden zijn als te verwachten. Dat er om reden die u noemt er geen sprake is van een discussie met critici van het AGW verhaal is ook mijn mening en of mijn reactie ook u hier zal bereiken is nog maar de vraag. U weet wel moderatie en dat kan lang duren.
    Een ding nog ik vermoed meer kennis van wetenschap dan u hier in eerste instantie ten toon stelt.
    Mvg,
    Frans Galjee

    Like

  18. lieuwe hamburg

    “Het verwijt dat klimaatactivisten geen ‘debat’ willen, komt sterk overeen met de beschuldigingen van alarmisme of klimaatreligie. Alleen gaat het hier niet zozeer om het betwisten van de wetenschappelijkheid of kennis van klimaatactivisten, maar wel om hun democratische ingesteldheid. De discussie niet aangaan met stellingen die pertinent onjuist zijn of met personen die de bedoeling hebben om de inzet van activisten te delegitimeren wordt afgeschilderd als een grote democratische onrechtvaardigheid.
    Maar wie heeft eigenlijk ooit gezegd dat democratie de verplichting inhoudt om met iedereen in debat te gaan? Het is ook een democratisch recht om een debat te weigeren wanneer dat als onzinnig of als tijdsverlies kan bestempeld worden. De vrijheid om een mening te uiten staat niet gelijk aan de plicht om ieder debat als evenwaardig te bestempelen. Bovendien is de paradox vaak dat zij die verkondigen dat er geen debat mogelijk is, dat vaak doen op platforms met een publiek bereik waar de doorsnee burger slechts kan van dromen.”

    http://www.dewereldmorgen.be/artikel/2019/01/22/de-trukendoos-van-de-klimaatontkenner

    Frans,
    Bovenstaand stukje tekst en vooral de laatste regel maakt duidelijk dat u en de uwen (Leo) genoeg ruimte krijgen. Misschien niet op elke plek maar om daarover te gaan zeuren is een beetje zielig.

    Like

  19. Lieuwe, ik ben benieuwd met hoeveel enthousiasme Frans Galjee (en misschien ook Leo Besemer) in discussie gaan met anti-vaxxers of creationisten (en dan vooral die jonge-aarde variant). Die klagen ook altijd over niet mee mogen doen met de discussies, en dat de wetenschap er zo vaak naast heeft gezeten, dat nieuwe ideeën niet worden geaccepteerd, dat er zo veel onzekerheid is, etc. etc. etc. Reken er maar op dat beide dan al gauw weglopen van de discussie, omdat ze zien dat die groepen niet met feiten maar met emoties discussiëren, vanuit een bepaalde ideologie.

    Like

  20. G.J. Smeets

    @Galjee is hier net als ik te gast en onze gastheer heeft ons huisregels gegeven. Het off topic lamenteren hierboven van Galjee gaat tegen drie van die regels in. Hij blijft niet on topic, hij beschuldigt de gastheer ongefundeerd en hij herhaalt voor de zoveelste keer hetzelfde punt. Beste Galjee, zie eens hoe lankmoedig onze gastheer met je onbeleefde en niet ter zake doende gezeur is.

    Like

  21. Leo Besemer

    @Marco,
    Het spijt me dat je mijn eerste reactie als negatief ervoer. Ik ben wel bezorgd. De berichtgeving in de krant, op TV en ook op fora als deze leidt onmiskenbaar naar beleid dat me veel geld gaat kosten (dat doet het nu al). Ik probeer gewoon te begrijpen waarom dat nodig is. Maar ik hoef je niet uit te leggen dat er veel tijd nodig is om de elkaar snel opvolgende publicaties te vinden en te begrijpen, en vooral ook om de zwakke plekken te onderkennen en objectieve wetenschappelijke kritiek te scheiden van de enorme berg reacties die vooral onvrede en emotie bevatten. Ik was blij met de reactie van Bart die probeerde een aantal antwoorden te formuleren, en ook met je verwijzing naar literatuur die me mogelijk verder kan helpen het te begrijpen. Dank daarvoor.
    Ik begrijp heel goed dat wanneer de geschetste scenario’s werkelijkheid worden dat enorme impact heeft op miljarden mensen, waarvan het grootste deel minder welvarend is dan de armste Nederlanders. Ik ben er echter niet van overtuigd dat de huidige machthebbers in de wereld in staat zullen zijn dat te voorkomen. Aanpassen aan iets dat zich gedurende de komende een eeuw of zo voltrekt het is zeker niet onmogelijk en kan ook veel kansen bieden.
    @Frans Galjee, dank voor je reactie. Ik zie ook een scheiding in de discussie tussen mensen die de heersende opvattingen geloven (al dan niet op basis van wetenschappelijke kennis en inzicht) en mensen die twijfels hebben (vaak ook op die basis). Dat is jammer, maar niet iedereen is van nature een ‘leraar’ met het geduld hetzelfde jaar na jaar aan steeds weer anderen uit te leggen. Maar (en dat is ook mijn antwoord aan @Lieuwe) dat verandert niets aan mijn grondrecht om antwoorden te zoeken op mijn vragen [zie ook http://www.un.org/en/universal-declaration-human-rights/ art. 19, 2e regel].

    Like

  22. Frans Galjee

    @ Lieuwe en Marco,

    Het gaat niet over niet of wel een discussie aangaan want dat is een vrije keuze voor iedereen.
    Het gaat hier over of alle meningen kunnen worden geuit cq geplaatst. Dus ook meningen waar men het niet mee eens is.
    Ik herinner mij een uitspraak: “I disapprove of what you say, but I will defend to the death your right to say it.” Ook mijn mening en daar zal ik het bij laten.

    Like

  23. lieuwe hamburg

    Leo,

    Je hebt de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens echt niet
    nodig om hier informatie te verkrijgen of er over te debatteren. Het blog bestaat al meer dan tien jaar en alle informatie die jij zoekt is vrij en openbaar toegankelijk. Ik heb hier nog niemand meegemaakt die zo pathetisch een recht claimde. Als je opzoek bent naar informatie heb je op deze site voor maanden leesvoer.

    Frans,

    https://www.nrc.nl/nieuws/2018/01/12/het-klimaat-trekt-zich-niets-aan-van-wat-we-vinden-a1588124

    “I disapprove of what you say, but I will defend to the death your right to say it.”

    Je bent net zo hartverscheurend als Leo. De indruk die jullie maken… ik lig straks te bibberen in mijn bed.

    Like

  24. Leo, *begrijp* je ook waarom ik je eerste reactie als negatief ervoer? LEt er daarbij op dat het niet mijn eerste keer is dat ik iemand tegenkom die luid en duidelijk klaagt over “dit klopt allemaal niet”, en dan al gauw duidelijk maakt dat hij (het is vrijwel altijd een man) de literatuur eigenlijk niet kent.

    Wat mij bezorgd maakt is dat je eigenlijk aangeeft dat je scepsis komt door de hogere kosten die je kan verwachten. Dat levert een gevaar voor confirmation bias op: je zoekt dan niet naar antwoorden op vragen, maar antwoorden die je vooringenomen gevoel onderbouwen.

    Dat er andere keuzes zijn om de klimaatverandering te hanteren is prima, maar dan hoef je echt op geen enkele manier de wetenschappelijke kennis te ontkennen. En dat gebeurt gewoon veel te vaak (Frans Galjee is daarvanj een goed voorbeeld). Blijf daar gewoon vandaan, en voel je vrij om andere mogelijkheden aan te dragen om de klimaatverandering te hanteren.

    Hoe dan ook, en ik herhaal me in zekere zin, probeer eerlijk antwoord te vinden voor je vragen, en wees je bewust van eventuele confirmation bias. Zelf *wil* ik niet dat we zo’n grote impact hebben op het klimaat, en ik weet hoe moeilijk het zal zijn voor mezelf om mijn ecologische impact te verkleinen, maar uiteindelijk weet ik ook dat mijn gevoelens niet uitmaken. Feiten zijn feiten, punt.

    Like

  25. Leo Besemer

    @Marco, nee, ik begrijp niet waarom je mijn bijdrage als negatief labelt. Lees het begin van mijn reactie van 6 maart 12:19 nog maar eens. Ik heb mijn wanhoop met jullie gedeeld dat het zo lastig is om informatie te vinden tussen alle bagger van emotionele welles-nietes uitingen en om daarbij de gekleurde verhalen van de objectief wetenschappelijke informatie te scheiden. Ik heb een paar voorbeelden gegeven van dingen die mij in de pers waren opgevallen en die vragen bij me oproepen. Als je dat labelt als ‘luid en duidelijk klagen’ dan krijg ik niet het gevoel dat ik echt welkom ben als ik vragen stel aan mensen die suggereren dat ze er verstand van hebben. Of dat echt zo is weet ik niet, het zou heel goed kunnen maar ik kan dat niet eenvoudig vaststellen, want ik weet niets van jullie. Net zoals jij helemaal niets weet van mij ook al strooi je met etiketten als sceptisch en vooringenomen, denk je dat het mij ‘alleen om het geld gaat’ en suggereer je vrij duidelijk dat ik geen vragen mag stellen voordat ik ‘de literatuur’ gelezen heb. Joh, als je geen zin heb mijn vragen te beantwoorden, doe het dan niet. Maar ontzeg me niet het recht niet om vragen te stellen, want dat recht heb ik.
    Wat ik zoek is een platform waar deskundigen me willen uitleggen waarom het IPCC rapport van 2015 waar het akkoord van Parijs op gebaseerd is klopt, en waarom de kritiek erop van voormalig NOAA wetenschapper John Bates niet correct is. Ik kan dat niet checken, want ik krijg de gegevens niet (als ik het onderzoek al zou kunnen reproduceren). En waarom als Bates toch gelijk heeft en de opwarming minder snel gaat dan gedacht, we de plannen van Parijs niet iets bijstellen. Om maar één voorbeeld te noemen. Als het platform dat ik zoek niet dit platform is, jammer dan. Dan zoek ik wel verder.

    Like

  26. @Leo Besemer

    Het IPCC-rapport uit 2013 zou je kunnen zien als de beste samenvatting van de stand van zaken in de klimaatwetenschap 6 jaar terug. Inmiddels is er een nieuw IPCC-rapport speciaal over de 1,5 graad opwarming:
    https://klimaatverandering.wordpress.com/2018/10/09/ipcc-2018-speciaal-rapport-over-de-opwarming-van-15-c/
    De grote lijnen in alle IPCC-rapporten zijn al vele jaren hetzelfde en gebaseerd op de kennis van het broeikaseffect. Waar denk je dat dat niet zou ‘kloppen’?

    En wat is de kritiek van Bates? Het is handig als je hier een reactie achterlaat dat je ook de verwijziging erbij geeft. Anders moeten anderen maar raden en zoeken.

    Like

  27. Leo, laat me je dan maar even quoten: “Ik probeer echt om te begrijpen waar al die deskundigen het dan over eens zijn, maar wat je te lezen krijgt is beroerde statistiek, metingen van de zeespiegel die nauwelijks afwijken van de meetfout, broeikasverhalen die niet kloppen met wat ik geleerd heb over thermodynamica en vooral heel veel jargon van de stijl : ‘Wij zijn deskundig, dus geloof ons nou maar’.”
    Daarbij stelde je even later:
    “Maar alle kritische vragen over wat het IPCC publiceert worden gelabeld als ‘complotdenken’ of ‘onzin gedebiteerd door mensen die het niet snappen’. Mij wordt gevraagd om het te ‘geloven’. Als dat de oplossing zou zijn dan is de benodigde infrastructuur er al lang: vertrouw op God en alles komt goed. Helaas is ook dat dat scheppingsverhaal niet wetenschappelijk onderbouwd hoewel minstens 97% van de betrokken deskundigen er heilig in gelooft.”
    en:
    “Het zou niet de eerste keer zijn dat ‘de wetenschap’ vast overtuigd is van een wereldbeeld, om decennia, soms eeuwen later te ontdekken dat het toch anders was. En wat er allemaal aan bullshitverhalen langs komt over wat ons te wachten staat … het KNMI kan het weer voor volgende maand nog niet voorspellen, maar wel voor het komende decennia?”

    Ofwel “ik weet het beter dan de experts”.

    Nu kom je weer met het verhaal van John Bates. Deze John Bates:
    ““The MITRE Committee learned that the internal review, later criticized by Bates, was conducted and approved under his own authority. The MITRE Committee found no evidence that Bates ever mentioned this fact in his blog, email, or anywhere else in his discussion of the matter in public.””

    Klik om toegang te krijgen tot MITRE-DoC-NOAA-Assessment-Report.pdf

    Zie overigens ook:
    http://www.realclimate.org/index.php/archives/2019/01/noaa-thing-burger-officially-confirmed/
    en ook (wat betreft de link die Bates maakte met het Akkoord van Parijs):
    https://www.snopes.com/news/2017/02/08/noaa-scientists-climate-change-data/ (specifiek ““I never heard it discussed once, let alone this one NOAA report, discussed in Paris, the run-up to Paris or anything after Paris, so this is really just an incredibly bizarre claim,” Light said. “).
    Het feit dat je Bates’ verhaal aanhaalt, zo lang nadat het verhaal al onderuit was gehaald (zie het realclimate artikel – het was al twee jaar geleden onderuit gehaald), geeft m.i. aan dat je toch vooral naar verhalen aan het zoeken bent op sites die je het gewenste antwoord geven. Let er daarbij vooral op dat het IPCC rapport van 2015 en het Akkoord van Parijs HELEMAAL NIETS met het NOAA onderzoek te maken hebben. Dat gedeelte van het verhaal van Bates is echt een dusdanig rode vlag, dat het me verbaasd dat er dan nog mensen zijn die verbaasd zijn als ze van complotdenken worden beschuldigd.

    Like

  28. lieuwe hamburg

    Leo Besemer | maart 8, 2019 om 17:59 |

    Na de reactie van Jos en Marco ben ik blijven wachten op een reactie. Ik had al gezocht op

    https://www.google.nl/search?source=hp&ei=RtuCXLSaFa75sAej85GgAQ&q=john+bates+noaa&oq=john+bates&gs_l=psy-ab.1.5.0l10.6375.13101..17489…0.0..0.54.502.10……0….1..gws-wiz…..0..0i131j0i10.GE-uuyeDa_I

    Stiekem hoopte ik dat je met nieuws zou komen wat mij van mijn stoel zou doen vallen. Even dacht ik dit is een cliffhanger: hij gaat met nieuws komen.
    Helaas moet ik constateren dat je niet verder gekomen bent dan beweren dat de landing op de Maan niet waar kan zijn omdat de astronauten de logboeken net niet correct ingevuld hebben.

    Like

  29. Lieuwe, de analogie is meer dat de landing niet waar kan zijn, omdat de astronauten de regels misschien (!) niet helemaal hebben gevolgd, en omdat het wel erg toevallig is dat die maanlandingen plaatsvonden tijdens de Koude Oorlog (politiek!). Oh, en degene die de externe kritiek leverde op hoe de regels zogenaamd niet zouden zijn gevolgd…is ook degene die intern verantwoordelijk was het checken dat de regels waren gevolgd.

    Like

  30. Leo Besemer

    @Marco en @Jos Hagelaars, dank voor de verwijzingen. Wat ik eigenlijk zocht zijn artikelen zoals dat van Tinus Pulles [https://klimaatverandering.wordpress.com/2019/03/08/het-atmosferisch-thermisch-effect-ate-van-ned-nikolov-en-karl-zeller/#more-12180]. Een helder verhaal waarin aangeven wordt waar in het artikel de auteur het spoor bijster raakte en hoe het wel zit.
    Een reactie van de auteurs op de kritiek zou het nog waardevoller maken, maar dit is al heel mooi. Dank daarvoor.

    Like

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Twitter-afbeelding

Je reageert onder je Twitter account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s