Vandaag vindt een hoorzitting plaats van de Vaste Commissie (VC) Economische Zaken en Klimaat over “kosten en baten van de voorgenomen klimaatwet“, welke plaats vindt op initiatief van Thierry Baudet. Een aantal klimaatwetenschappers, waaronder ik, stuurde gisteren een brief aan de VC leden om onze zorgen te uiten over de mate waarin allang ontkrachte argumenten, die niet overeen komen met de huidige stand van de wetenschap, gehoor vinden bij de commissie. Deze brief is hieronder integraal weergegeven:
Aan de leden en plv-leden van de VC Economische Zaken en Klimaat, 30 oktober 2018
Geachte dames en heren,
Op 31 oktober houdt u een hoorzitting over de kosten en baten van de voorgenomen klimaatwet. De voor- en nadelen van klimaatbeleid tegen elkaar afwegen is een politieke vraag waar de klimaatwetenschap geen oordeel over velt. Het is wel van groot belang dat die discussie over het beleid wordt gevoerd op basis van inzichten vanuit de wetenschap. De beste leidraad voor die wetenschappelijke inzichten zijn de internationale rapporten van bijv het IPCC [1] en de nationale rapporten vanuit KNMI en PBL [2]. Deze rapporten zijn stevig gestoeld op de peer-reviewed wetenschappelijke literatuur en geven daarmee goed de huidige kennisbasis weer.
Dat laat onverlet dat er mensen zijn, veelal geen klimaatwetenschappers, die deze kennisbasis geheel of ten dele in twijfel trekken. Voor zover zij die inzichten niet in de wetenschappelijke fora hebben laten toetsen (door middel van peer-review) zijn deze echter weinig relevant voor de beleidsdiscussie. Enkele genodigde bij de hoorzitting vallen in deze categorie: de heren de Lange, Udo en Crok hebben een afwijzende houding tegenover de conclusie van de klimaatwetenschap. De argumenten die zij daarvoor aandragen zijn niet gebaseerd op wetenschappelijke studies (of op een enkel grijs rapport) en kunnen derhalve de toets der wetenschappelijke kritiek niet doorstaan, zie enkele voorbeelden hieronder.
Op basis van decennialang internationaal onderzoek is het nu evident dat de menselijke uitstoot van broeikasgassen het klimaat veranderen [3]. Deze conclusie is binnen de klimaatwetenschappelijke gemeenschap onomstreden [4] en gebaseerd op meerdere, onafhankelijke ‘lines of evidence’: basale natuurkunde zoals bekend sinds de 19de eeuw; de studie van klimaatveranderingen in het verre verleden waarbij CO2 vaak een sleutelrol vervulde; specifieke vingerafdrukken die ondubbelzinnig wijzen op de dominante rol van broeikasgassen in de huidige opwarming; en klimaatmodellen, die de waargenomen opwarming alleen goed kunnen simuleren als de door mensen veroorzaakte emissies worden meegenomen.
Wetenschappelijke studies aangaande kosten en baten van klimaatbeleid kennen inmiddels ook een lange traditie en laten een wisselend beeld zien, afhankelijk van de aannames die men hanteert. Dit was ook de conclusie van een recente overzichtsstudie in het wetenschappelijk tijdschrift ‘Global Environmental Change’ van afgelopen augustus door medewerkers van het PBL: ‘Analysing the costs and benefits of climate policy: Value judgements and scientific uncertainties’ [5].
Als er een toelichting op de wetenschappelijke kennis nodig is kunt U die te allen tijde van ons krijgen of de KNAW hiertoe verzoeken.
Met vriendelijke groet,
Prof. Dr. A. Sluijs (Hoogleraar Paleo-oceanografie, UU),
Dr. Ir. B. Verheggen (Universitair docent aard- en klimaatwetenschappen, Amsterdam University College),
Prof. Dr. A.A.M. Holtslag, (Hoogleraar Meteorologie, Wageningen University),
Dr. J. van Huissteden (Universitair Hoofddocent afd. Aardwetenschappen, Faculteit der Bètawetenschappen VU).
Annex
Enkele voorbeelden van tekortkomingen in de argumentatie van de Lange en Crok
Het position paper van Kees de Lange kenmerkt zich door een mix van insinuaties en misvattingen. Zo heeft hij het over “dubieuze vormen van ‘harmonisering’ waarvan serieuze natuurwetenschappers onrustig worden”. Dit terwijl er meerdere temperatuurseries zijn voor de aarde als geheel, ieder met hun eigen manier om de kwaliteitscontrole van de metingen (de zogenaamde ‘harmonisering’) door te voeren. Diverse ‘skeptici’ hebben hun eigen temperatuurseries samengesteld en kwamen tot dezelfde conclusie als die van de grote klimaatinstituten. Conclusie: de Lange insinueert veel, maar heeft geen kennis van de daadwerkelijke wetenschapspraktijk op dit gebied.
De Lange laat een schets zien van het verloop van de CO2 concentratie en de temperatuur in het verre verleden. Er zijn tegenwoordig veel betere gegevens beschikbaar over het verleden, en daaruit blijkt dat CO2 vaak een sleutelrol vervulde in historische veranderingen van het klimaat [6]. Daarmee bevestigt de studie van paleo-klimatologie dus de belangrijke rol van CO2 in de energiehuishouding van de aarde. Conclusie: de Lange baseert zich niet op recente wetenschappelijke inzichten .
Er is geen position paper van Marcel Crok beschikbaar, maar we benoemen enkele punten die vaak door hem naar voren worden gebracht:
Crok beweert dat de klimaatmodellen en de observaties van de toegenomen temperatuur niet goed overeenkomen. Zijn conclusie is echter gebaseerd op appelen met peren vergelijken. Als er rekening gehouden wordt met verschillen in bijvoorbeeld de dekkingsgraad (metingen boven het sterk opwarmende arctische gebied zijn bijv schaars), en met wat er daadwerkelijk vergeleken wordt (zeewatertemperatuur of luchttemperatuur), en met de gemeten trend in de verschillende factoren die het klimaat beïnvloeden, dan blijken de modellen juist zeer goed overeen te komen met de observaties [7].
Ook noemt Crok vaak het zogenaamd minieme effect dat een Nederlandse emissiereductie heeft op de mondiaal gemiddelde temperatuur. Dat is een ingewikkelde manier om te zeggen dat Nederland een klein land is, en dat is ontegenzeggelijk waar. Maar dit is wederom appelen met peren vergelijken.
[1] Zie bijv http://www.ipcc.ch/report/ar5/wg1/ of de Nederlandse samenvatting ervan http://www.pbl.nl/publicaties/klimaatverandering-samenvatting-van-het-vijfde-ipcc-assessment-en-een-vertaling-naar-nederland
[2] Zie bijv http://www.pbl.nl/publicaties/2013/de-achtergrond-van-het-klimaatprobleem of dit recente Amerikaanse rapport https://science2017.globalchange.gov/
[3] Zie bijv https://climate.nasa.gov/evidence/ of bovenstaande rapporten
[4] Zie bijv https://climate.nasa.gov/scientific-consensus/ of http://iopscience.iop.org/article/10.1088/1748-9326/11/4/048002
[5] Zie http://www.pbl.nl/en/publications/2008/Analysing-the-costs-and-benefits-of-climate-policy_-Value-judgements-and-scientific-uncertainties
[6] Zie bijv deze presentatie van de bekende geoloog Richard Alley: https://www.agu.org/meetings/fm09/lectures/lecture_videos/A23A.shtml of de beschrijving ervan op https://www.easterbrook.ca/steve/2009/12/agu-day-2-the-role-of-co2-in-the-earths-history/
[7] Zie bijv https://klimaatverandering.wordpress.com/2017/09/23/overschatten-de-klimaatmodellen-de-opwarming/ en https://www.nature.com/articles/nature22315
De brief is hier als pdf te downloaden: Aan de leden ezk kamercommissie.
Klimaatverandering 
Het IPCC is geen wetenschappelijk instituut. Vanaf het allereerste begin van haar bestaan werkt het IPCC niet volgens de wetenschappelijke methode.
LikeLike
Vage beschuldigingen, daar kom je hier niet zo ver mee, Wim R.
LikeLike
Misschien dat Wim R dan even kan uitleggen of De Lange, Crok en Udo wel een wetenschappelijk erkende methode gebruiken?
LikeLike
Beste Wim R,
Het IPCC is het intergouvernementele klimaatpanel van de Verenigde Naties.
Alle auteurs en editors die aan de IPCC rapporten werken, zijn onbezoldigd. Bij elke Assessment ronde worden er weer nieuwe klimaatonderzoekers gedetacheerd, zodat er regelmatig een ‘vers’ team in de verschillende werkgroepen actief is.
Alleen een kleine ondersteunende staf op het bureau van de World Meteorological Organization (WMO) is in dienst van het IPCC, betaald. De missie van het IPCC kan je hier lezen: https://www.ipcc.ch/pdf/ipcc-principles/ipcc-principles.pdf
Het IPCC maakt dus een samenvatting van al het wetenschappelijk onderzoek dat er in de peer-reviewed wetenschappelijke journals over klimaatonderzoek verschijnt, en dat doen zij elke 5 á 7 jaar. Vanzelfsprekend komt dit onderzoek volgens de wetenschappelijke methode tot stand.
Het meest recente Assessment Report kan je hier gaan lezen:
http://www.climatechange2013.org/report/
LikeLike
Dit is nogal eenvoudig: Omdat transitie absoluut noodzakelijk is zijn de baten daarvan (op de lange duur) vrijwel oneindig groot. Daarom is het goed om op de objectieve wetenschappelijke feiten te wijzen.
Wel kan je je afvragen of alle plannen die de regering heeft verstandig zijn. De burgers duwen naar huizen zonder gas (CH4) aansluiting en het wel goed vinden dat tegelijkertijd (voormalige) overheidsbedrijven voorlopig nog elektriciteit opwekken in kolen centrales. Dat lijkt mij technisch niet goed en slecht als voorbeeld van hoe het moet en wat het meest urgent is.
LikeLike
Hi Willem Schot,
Nou ja, het tijdspad dient er wel bij vermeld te worden:
– ‘aardgasvrij’ voor de gehele woningvorraad in 2050;
– twee oudste kolencentrales dicht in 2025, laatste drie in 2030;
volgens het regeerakkoord en kabinetsbeleid. Het regeerakkoord laat verder open of het huidige gasnet in de toekomst ingezet zou kunnen gaan worden t.b.v. bijvoorbeeld biogas of waterstofgas. Er staat alleen ‘aardgasvrij’.
LikeLike
Dag Bob,
Er zijn mensen, zoals mijn dochter, die nu al in een aardgasvrij huis gaan wonen. Als ze dan geen groene stroom afnemen en geen zonnecollectoren hebben, gaan ze door dat aardgasvrije huis meer CO2 uitstoten, vanwege de kolencentrales.
Verder vind ik dat we weer terug moeten naar waterstof gas stoken in de huizen. Deze waterstof wordt dan straks niet meer gewonnen door kolenvergassing, zoals vroeger. In de toekomst zal de waterstof voor onze energie gewonnen worden door onder andere zonnecollectoren vooral in gebieden waar de zon intensief schijnt. In die optie mogen dus de leidingen blijven liggen en de ketels blijven staan.
LikeLike
Hallo Willem,
“… die nu al in een aardgasvrij huis gaan wonen.”
Dat mag en dat kan. Het is alleen géén verplicht kabinetsbeleid, zoals het sluiten van de laatste kolencentrales in 2030 en ‘aardgasvrij’ zijn van de gehele woningvoorraad in 2050.
Of het huidige gasnet geschikt is (geschikt te maken is) voor waterstofgas staat nog te bezien. Er lopen verschillende pilot-projecten.
In nieuwbouw ligt optimaal isoleren en verwamen met warmtepompen méér voor de hand, en zoals gezegd gaan al in 2030 de laatste kolencentrales dicht. Of er ooit waterstofgas door het bestaande gasnet zal gaan stromen? Heel misschien wel, maar dat is nu nog onzeker. Wanneer? Zeker niet voor 2030. De ketels kunnen niet blijven staan, de huidige HR-ketels zijn ongeschikt voor waterstofgas.
Mijns inziens is er géén onbalans tussen (1) laatste kolencentrales dicht in 2030 en (2) gehele woningvoorraad ‘aardgasvrij’ in 2050.
Of er in (vooral bestaande) woningen toch gas gebruikt blijft worden… geen aardgas maar waterstofgas of biogas, dat laat het regeerakkoord open.
LikeLike
Beste Willem,
Zou je dat voor kunnen rekenen? Hoeveel CO2 zou de nieuwe woning van je dochter uitstoten bij verwarming met aardgas? En hoeveel stoot het uit bij de huidige verwarming met elektriciteit? Ofwel: hoeveel kWh/jr wordt nu gebruikt voor verwarming? En hoeveel m3 aardgas zou nodig zijn bij die optie?
De kolencentrales gaan natuurlijk vroeger of later dicht, dus dan zal die elektriciteit schoon opgewekt moeten worden en daalt de uitstoot op termijn naar (zo goed als) nul.
LikeLike
Dag Lennart en Bob
Rekenen? Zoals jij het stelt: Je huis elektrisch verwarmen. Daarvoor is bij de centrale altijd meer brandstof nodig dan die zelf gebruikt in je HR ketel en echt schoon opgewekte elektrische energie is erg weinig beschikbaar op die lange winteravonden. Met warmtepompen ben je echter wel iets zuiniger dan met elektrische verwarming.
Bij echt CO2 vrij opgewekte elektriciteit denk ik aan opgewekt door zon, wind of vallend water en evt ook kernenergie, maar aan kernenergie kleven weer andere problemen. Als we in 2030 alle kolencentrales hebben gesloten, wordt er nog maar een klein deel van de elektriciteit schoon opgewekt. Dat kan niet anders doordat we elektriciteit van zonnepalen ed maar met moeite kunnen opslaan, vooral op langere termijnen, dus van de zomer naar de winter is dat erg moeilijk. Vandaar dat ik vind dat waterstof productie met door de zon opgewekte elektriciteit de oplossing is voor veel problemen.
Het is niet zo erg om nog even door te gaan met het gebruik van methaangas, zolang we nog niet CO2 vrij zijn. Methaan is de het minst vervuilende fossiele brandstof, waar je dus het langst mee door zou moeten gaan, bij gebrek aan beter. Onze regering staat echter toch te popelen om bij ons die gaskraan dicht te draaien, omdat ze geen gas willen importeren uit Rusland. Wantrouwen jegens Rusland heeft echter niets te maken met een verantwoord en efficiënt beleid wat betreft milieu en energie transitie.
LikeLike
Beste Willem,
“Je huis elektrisch verwarmen. Daarvoor is bij de centrale altijd meer brandstof nodig dan die zelf gebruikt in je HR ketel …”
Nee, dat is niet zo. Het is geen “elektrisch verwarmen”. De warmte komt met een warmtepomp nou juist uit de buitenlucht of uit de bodem. De kWh’s die je afneemt dienen alléén om die warmte naar binnen te pompen.
Dat is het principe van de warmtepomp. De Coefficient of Performance (COP) geeft aan hoeveel méér warmte je vanuit de buitenlucht betrekt dan je aan kWh’s spendeert aan de wamtepomp. Bij een COP van 4 haal je bijvoorbeeld 4 x zoveel aan warmte uit de omgeving als je betaalt aan elektriciteit:
De elektrische energie kan op den duur steeds meer uit hernieuwbaar. uit kernenergie en uit fossiel + CCS (ondergrondse opslag van CO20 betrokken worden. Bij een HR-ketel zit je vast aan aardgas of biogas en de verbrandingsgassen kan je dan niet afvangen. Of waterstofgas een concurrerende energiedrager kan gaan worden, hangt af van vele factoren.
LikeLike
Dag Bob,
Inderdaad een rendement van COP = 4 met de warmtepomp. Met de warmte pomp ben je zuiniger, dacht ik. Toch blijkt hier https://nl.wikipedia.org/wiki/Warmtepomp dat het financieel maar weinig scheelt, vanwege de prijzen voor gas en elektriciteit. Wel heb je een lagere CO2 uitstoot, als de centrale ook methaan gebruikt of de elektriciteit opgewekt wordt met een CO2 neutrale bron. Niet als de centrale steenkool gebruikt.
LikeLike
De position paper van Crok staat inmiddles ook op de site vd hoorzittting. Hij beperkt zich dit keer tot klimaatbeleid en houdt zijn alternatieve kijk op en afwijzende houding jegens de klimaatwetenschap buiten beschouwing.
Zijn belangrijkste punt, naast aangeven dat Nederland een klein land is, is dat volgens hem (of eigenlijk volgens Lomborg) het klimaatakkoord van Parijs nauwelijks effect zal hebben op het matigen van de opwarming.
De vergelijking wordt dan in ieder geval weer appels-met-appels: de wereldwijde emissiereductieplannen vergelijken met het verwachte effect op de wereldwijde temperatuur. Maar Lomborg’s schattingg is nogal een outlier. Volgens de meeste studies zou het wereldwijd uitvoeren van de beloftes van het Parijs Akkoord leiden tot ongeveer een graad minder opwarming in 2100 in vergelijking met ‘business-as-usual’ emissies. Dat zijn lastige berekeningen, o.a. omdat er aannames gemaakt moeten worden over wat er de rest van deze eeuw gebeurd met de emissies; de looptijd van het Parijs Akkoord is slechts tot 2030. Lomborg, op wie Crok zich graag baseert, komt tot een veel lagere schatting van het effect van het Parijs Akkoord dan andere studies, omdat hij er in zijn berekening van uitgaat dat we na 2030 weer volop fossiele brandstoffen gaan gebruiken. Die aanname is bekritiseerd als onlogisch en onrealistisch. Als nieuwe technologie eenmaal is ingevoerd wordt er in de regel niet teruggekeerd naar de technologie van vroeger.
PS: laten we de discussie hier on-topic houden.
LikeLike
Het gaat bij de hoorzitting over kosten en baten van de klimaatwet en niet over de stand van zaken van de klimaatwetenschap. En over die kosten en baten heeft Marcel Crok een in mijn ogen uitstekend position paper geschreven. Daar valt niet zo veel op af te dingen lijkt mij.
LikeLike
Beste Jacques,
In de hoorzitting kwam ook “de stand van zaken van de klimaatwetenschap” ter sprake. De Lange meende immers om daar iets over te zeggen?
Bovenstaande brief is een méér dan adequate respons en over die brief dient het te gaan. Kamerlid Dilan Yesilgoz (VVD) verwees ernaar tijdens de hoorzitting en ook op twitter:
LikeLike
Jacques, de mening van Crok over kosten-baten wordt ook kort besproken in de brief, en in mijn vorige comment in deze discussie. Er zit veel misleiding in zijn argumentatie. Daarnaast is hij geen expert op het gebied van het energiesysteem of klimaatbeleid.
LikeLike
Zou iemand mij kunnen uitleggen wat een “position paper” is en de relevantie met wetenschap? Probeer het eenvoudig te houden want ik ben twee keer blijven zitten op de MAVO…
LikeLike
In de context van zo’n hoorzitting dienen de ‘position papers’ er toe dat de genodigden hun betoog daarin beschrijven. Dan kunnen de commissieleden zich beter voorbereiden op de hearing.
LikeLike
Het heeft natuurlijk geen effect op de ontwikkeling van de temperatuur tot 2100 als we alleen de eerste 12 jaar de CO2 emissie zouden beperken volgens het akkoord van Parijs en de klimaatwet. Het is niet slim om te theoretiseren dat dit maar tot 2030 zo wordt toegepast, want dat is niet de bedoeling van al die beleidsplannen. Het is ook erg onwaarschijnlijk dat het in de praktijk zo gaat werken.
LikeLike
Het probleem met de inschatting van kosten en baten van klimaatbeleid is denk ik vooral dat economie een veel minder exacte wetenschap is dan natuurwetenschap. Tussen prominente klimaateconomen als Nordhaus, Stern, Weitzman, Ackermann en anderen bestaat nog altijd veel minder consensus dan tussen de meeste fysische klimaatwetenschappers, is mijn indruk.
De onzekerheidsmarges in de klimaateconomie zijn (nog) minder goed vast te stellen en/of (nog) groter dan in de fysische klimaatwetenschap. Pseudo-sceptici als Lomborg en Crok maken daarvan handig gebruik door te focussen op de uitkomsten met de hoogste kosten en de laagste baten, en alle andere inschattingen te negeren of als minderwaardig te beschouwen. Hun doel lijkt vooral sterker klimaatbeleid vertragen door de discussie over kosten en baten zo lang mogelijk te rekken.
Voor zover ik weet laten mainstream en progressieve klimaateconomen zien dat de kosten van sterker klimaatbeleid waarschijnlijk te overzien en te dragen zijn, terwijl de kosten van weinig of geen klimaatbeleid potentieel catastrofaal zijn. In die zin zijn de kosten van sterker klimaatbeleid vooral een verzekeringspremie om het risico van catastrofale klimaatschade zoveel mogelijk te beperken.
Dat die premie op nationaal niveau alleen effectief is als ook de rest van de wereld bereid is die premie op te brengen, is duidelijk. De vraag is hoe we die mondiale bereidheid het snelste bereiken: door te wachten tot alle anderen die bereidheid tonen, of door daarin zelf mede het voortouw te nemen? Mijn inschatting is dat de tweede strategie kansrijker is dan de eerste.
Volgens Crok doet China het slechter dan Europa, met verwijzing naar Carbon Action Tracker (CAT). Volgens CAT doet China het tot 2020 echter beter dan Europa, maar schiet het beleid tot 2030 nog meer tekort dan het Europese beleid tot 2030. De VS en Rusland doen het echter nog slechter. Samen met China (en India) zou Europa dus een blok kunnen vormen dat door het eigen klimaatbeleid slim aan te scherpen druk uitoefent op de VS en Rusland om hun beleid ook aan te scherpen.
Blijkbaar ziet Crok niets in zo’n blok, maar zijn onderbouwing voor die scepsis deugt niet, want is extreem eenzijdig. Hij weet er echter nog steeds aandacht voor te krijgen bij mensen en partijen die zich ongemakkelijk voelen bij een sterker klimaatbeleid, en vanwege die aandacht denkt hij blijkbaar dat zijn positie toch waardevol is.
Waarschijnlijk ligt zijn werkelijke waarde vooral in een rol als advocaat van de duivel, die anderen dwingt hun positie zo sterk mogelijk te onderbouwen. Urgenda heeft dat inmiddels al twee keer met succes gedaan in de Klimaatzaak, en hopelijk is dat nu overtuigend genoeg voor de Nederlandse (en Europese, en vervolgens ook mondiale) politiek om eindelijk echt serieus werk te maken van snelle CO2-reductie.
LikeLike
https://debatgemist.tweedekamer.nl/debatten/kabinetsappreciatie-hoofdlijnen-klimaatakkoord
OK, Ik weet nu wat een position paper is en hoe de tweede kamer daar mee omgaat. Die Wiebes is best wel slim, niet dat ik ooit op de VVD ga stemmen maar vanavond heb ik mij vermaakt met zijn reactie: slim, adequaat en als een echte boekhouder.
Lieuwe
LikeLike
Goede analyse, Lennart!
Inderdaad zijn de onzekerheidsmarges in kosten-baten analyses van klimaatbeleid groter dan in fysische klimaatprojecties. Een belangrijke factor in de grote range van uitkomsten, zeker wat betreft de baten van klimaatbeleid, is hoe je die toekomstige baten vertaalt naar een hedendaagse waarde. Die vertaling wordt gedaan dmv de discontovoet. Als het gaat om dergelijke lange tijdschalen en dergelijke verstrekkende en potentieel onomkeerbare gevolgen, dan is het in wezen een ethische vraag hoe sterk je de waarde van toekomstige baten wilt afwaarderen. Zie ook de op-ed van mijn collega Marc Davidson daarover in NRC van een aantal weken geleden, nav de Nobelprijs voor klimaateconoom Nordhaus: https://www.nrc.nl/nieuws/2018/10/11/met-nobelprijswinnaar-nordhaus-krijgen-we-drie-graden-erbij-a2417648
LikeLike
Inderdaad goede reactie van Marc Davidson. Nordhaus en andere mainstream klimaateconomen bewegen wel enigszins in hun keuze van die discontovoet op lange tijdschalen, als je bv dit artikel leest van Nordhaus met o.a. Arrow, Weitzman, Sterner en Tol over een afnemende discontovoet:
https://academic.oup.com/reep/article/8/2/145/2888825
Een andere belangrijke factor is de keuze van de climate damage function, zoals bv toegelicht in dit recente artikel van Bretschger & Pattakou:
https://link.springer.com/article/10.1007/s10640-018-0219-y
“We find a big effect of the selected damage function on the social cost of carbon and a significant impact on the growth rate. In our calibration a quartic damage function raises the social cost of carbon by more than a factor of ten compared to the linear function. In the social optimum the growth rate remains positive even when the damage function is highly convex. We test the robustness of the results by adding pollution decay, lowering the elasticity of intertemporal substitution, and addressing uncertainty, which does not alter our results. We find that high marginal climate damages require stringent climate policies but do not preclude positive economic growth despite convexity, provided that policies are designed in an efficient manner.”
Deze economische modellen lijken nog minstens zo sterk in ontwikkeling als bv de ijskapmodellen in de fysische klimaatwetenschap, en inderdaad zitten in die economische modellen vaak impliciete ethische keuzes die in het politiek-maatschappelijke debat expliciet gemaakt moeten worden. Hoe in fysische modellen met onzekerheid omgegaan wordt, of met de communicatie daarover, is trouwens vaak ook deels een ethische keuze, denk ik.
LikeLike
Wageningen Universiteit heeft inmiddels ook naar de bovenvermelde brief verwezen:
LikeLike
Ik heb niet alle position papers voor de hoorzitting bekeken, maar wellicht werd ook verwezen naar dit recente paper van Ricke et al in Nature, over de social cost of carbon (SCC):
https://www.nature.com/articles/s41558-018-0282-y
De Nederlandse klimaatgezant Marcel Beukeboom verwijst daarnaar in zijn blog van gisteren:
https://www.oneworld.nl/powerswitch/klimaatverandering-niets-doen-kost-meer-dan-wel-actie-ondernemen/?fbclid=IwAR1mcUooPlktETfgm_JrQPOGbUWGTSuAaRAuFwUxKUcHe6dFUKQpMGgLO7k
Ricke et al komen tot deze schatting voor de SCC:
“Central specifications show high global SCC values (median, US$417 per tonne of CO2 (tCO2); 66% confidence intervals, US$177–805 per tCO2) and a country-level SCC that is unequally distributed.”
Waar rekenen Crok en Lomborg mee? Waarschijnlijk met een aanzienlijk lager bedrag.
Hoe dan ook lijken de mainstream-schattingen voor de SCC de laatste jaren vooral steeds hoger te worden, volgens Carbon Brief:
https://www.carbonbrief.org/qa-social-cost-carbon
“Overall, the version of PAGE used by the IWG in its latest assessment (PAGE09) projects the highest value for SCC in 2020, with $74 per tonne of CO2 at a discount rate of 3%. This is nearly twice as high as DICE (DICE-2010R) at $40, and more than three times higher than FUND (FUND3.8) at $22… The SCC in the latest version of DICE (DICE-2016) has a considerably higher SCC than previous incarnations. For a discount rate of 3%, the SCC in DICE2016 is 75% higher than DICE-2013R ($87 compared to $50), which is itself 25% higher than DICE2010R, the version used by the IWG ($40).”
Ricke et al komen dus uit op 417 dollar/ton ipv de 87 dollar/ton van DICE-2016. Moeilijk te beoordelen wat de waarde van dit soort sterk verschillende schattingen is.
LikeLike
“Wetenschapsjournalist”, zoals hij zichzelf noemt, Maarten Keulemans twittert over de bijdrage van Crok:
https://platform.twitter.com/widgets.js
In hoeverre zou hij zich als “wetenschapsjournalist” in deze discussie verdiept hebben?
LikeLike
Lennart, inderdaad teleurstellend, maar weinig verrassend, dat Keulemans Crok’s misleidende inbreng zo roemt.
LikeLike
Ik heb Keulemans en Crok gevraagd waarom ze alleen verwijzen naar de kosten die o.a. het EIB noemt en niet naar de baten:
https://platform.twitter.com/widgets.js
Benieuwd wat ze daarop antwoorden.
LikeLike
Maarten ligt vandaag (voorspelbaar maar niet helemaal onterecht) onder vuur, nadat hij heftig stellig nam tegen een anti-vaxxer bij Buitenhof:
LikeLike
De brief waar het blogstuk over gaat is een academisch weerwoord op klimatologische des-informatie die de Vaste Commissie Economische Zaken en Klimaat onder ogen komt. De brief begint met
“De voor- en nadelen van klimaatbeleid tegen elkaar afwegen is een politieke vraag waar de klimaatwetenschap geen oordeel over velt. Het is wel van groot belang dat die discussie over het beleid wordt gevoerd op basis van inzichten vanuit de wetenschap.”
Anno 2018 is dit bizarre onzin. De klimatologie zegt dat het afgelopen moet zijn met CO2 emissies teneinde een leefbare habitat overeind te houden. Dat is een keiharde beleidsmatige uitspraak. Klimatologen zijn beleidsmatige actoren zoals klimaatontkenners politieke actoren zijn.
Ik volg Bruno Latour, wetenschapsfilosoof, in zijn opvatting (https://www.nytimes.com/2018/10/25/magazine/bruno-latour-post-truth-philosopher-science.html) dat we er allemaal beter aan toe waren als klimatologen niet meer deden alsof alleen de ‘ontkenners’ politieke motieven hebben en de wetenschappers niet.
LikeLike
Goff,
Ik denk dat je onderscheid moet maken tussen “de wetenschap” en wetenschappers. De wetenschap kan objectief constateren dat iets grote gevolgen of risico’s voor de habitat oplevert. Het is nogal wiedes dat zo’n constatering politieke consequenties heeft. Maar dan kun je nog steeds onderscheid maken tussen de wetenschappelijke kennis en de politieke en beleidsmatige consequenties die je er aan verbindt.
LikeLike
Hans,
Ik zie het aldus:
klimaatbeleid en energie-beleid zijn niet hetzelfde. Klimatologen als beroepsgroep zijn het over ‘klimaatbeleid’ grosso modo wel eens: drastische mitigatie van broeikasgassen is geboden om de habitat overleefbaar te houden en te behouden als de economische bron waar elke economie uit put. Daarmee nemen ze een politiek standpunt in: het vigerende energiebeleid behoeft bijstelling (zoals klimaatontkenners het politieke standpunt innemen dat het vigerende energiebeleid o.k. is). Wàt eraan gedaan wordt en hòe, daar gaat de beroepsgroep niet over.
LikeLike
Geef eens antwoord op de vraag als Nederland 100% CO neutraal zou zijn hoeveel dit de temperatuur stijging zou verminderen. Bij geen antwoord bend u totaal ongeloofwaardig.
LikeLike
@F Nijhuis
De mondiale CO2-uitstoot bedroeg in 2017 circa 37 gigaton, dat is 37000 miljard ton. De Nederlandse CO2-uitstoot bedroeg in 2017 circa 163 miljard kg en dat is 0.163 miljard ton. Nederland is een heel klein land.
Wat denk je nu zelf?
(bronnen: http://www.globalcarbonproject.org/carbonbudget/18/highlights.htm
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/37/co2-uitstoot-in-2017-gelijk-aan-die-in-1990)
Het punt hier is dat het klimaatprobleem een gezamenlijk probleem is, van alle mensen en landen op de wereld. Iedereen zal zijn steentje moeten bijdragen om het probleem aan te pakken. Dat is dan ook de reden dat er hierover op de klimaattop van Parijs mondiale afspraken gemaakt zijn. Een akkoord dat Nederland mede heeft ondertekend.
Het is niet meer dan logisch dat ook Nederland zijn steentje bijdraagt om de toekomstige klimaatverandering in te tomen. Niet meedoen zou betekenen dat wij de lasten voor het aanpakken van dit klimaatprobleem simpelweg bij anderen neer proberen te leggen, maar wel de lusten zouden nemen in de vorm van minder gevolgen van de klimaatverandering.
De oproep van de wetenschappers in de brief gaat trouwens niet over welk beleid en in welke mate er beleid gevoerd moet worden. Men roept op om zich bij het formuleren van eventueel beleid te baseren op wetenschappelijke inzichten en niet op allang ontkrachte drogredenen, veelal geuit door mensen die zich niet met de klimaatwetenschap bezighouden.
LikeLike
F. Nijhuis
Als Nederland bij toverslag 100% CO2 neutraal zou zijn hangt de ontwikkeling van de globale temp 100% af van wat alle andere landen doen. Je vraag is dus onmogelijk te beantwoorden. Het is een ongeloofwaardige vraag.
LikeLike
@Jos Hagelaars.
“De oproep van de wetenschappers in de brief gaat trouwens niet over welk beleid en in welke mate er beleid gevoerd moet worden. Men roept op om zich bij het formuleren van eventueel beleid te baseren op wetenschappelijke inzichten en niet op allang ontkrachte drogredenen, veelal geuit door mensen die zich niet met de klimaatwetenschap bezighouden”.
Daar ben ik het helemaal mee eens,dus ipv de term “low carbon” te blijven misbruiken,kunnen ze zich beter op recente wetenschappelijke inzichten zoals deze:
http://iopscience.iop.org/article/10.1088/1748-9326/aaa512/meta
In sum, although bioenergy from wood can lower long-run CO2 concentrations compared to fossil fuels, its first impact is an increase in CO2, worsening global warming over the critical period through 2100 even if the wood offsets coal, the most carbon-intensive fossil fuel. Declaring that biofuels are carbon neutral as the EU and others have done, erroneously assumes forest regrowth quickly and fully offsets the emissions from biofuel production and combustion. The neutrality assumption is not valid because it ignores the transient, but decades to centuries long, increase in CO2 caused by biofuels.
LikeLike