Forse reductie van de CO2-uitstoot nodig voor het welzijn van onze oceanen

De oceanen bevatten een haast onvoorstelbare hoeveelheid water en heel veel leven. Lange tijd leek het alsof niets daar substantieel verandering in kon brengen, maar inmiddels weten wij beter. De mens is er wel degelijk in geslaagd om die enorme en traag reagerende massa water te veranderen. Vervuiling, overbevissing en oceaanverzuring door de opname van een gedeelte van onze CO₂-uitstoot, beginnen hun tol te eisen. Vooral de oceaanverzuring gaat met een snelheid die ongekend hoog is en die waarschijnlijk niet eerder is voorgekomen in de afgelopen 300 miljoen jaar. Onze CO₂-uitstoot stopt niet van vandaag op morgen en daarmee zal de accumulatie van CO₂ in de atmosfeer nog een tijd doorgaan. Dat geldt dan ook voor de opwarming en oceaanverzuring; dit heeft consequenties voor het leven in de oceanen, de toekomstige CO₂-opname, het zeeniveau en de temperatuur van het water in de oceanen.

In een nieuw artikel (Gattuso et al. verschenen in Science) geven 22 wetenschappers van verschillende instituten een overzicht van de huidige stand van zaken met betrekking tot de oceanen gebaseerd op de meest recente wetenschappelijke literatuur. Daarnaast vergelijken zij de effecten van CO₂-uitstoot op de oceanen volgens enkele verschillende toekomstscenario’s (RCP scenario’s). In de figuur boven het blogstuk geeft men een overzicht van de risico’s voor o.a. het zeeleven, de mogelijke managementopties en de veranderingen in enkele kengetallen voor het jaar 2100 voor de scenario’s RCP2.6 en RCP8.5.

De grafiek in figuur 1 (van het Global Carbon Project) geeft een idee van de CO₂-emissies onder de verschillende RCP scenario’s. Het is duidelijk dat RCP2.6 (blauwe lijn) een snelle afname van de CO₂-uitstoot inhoudt en dat RCP8.5 overeenkomt met steeds maar toenemende CO₂-emissies. Een traject dat we tot nu toe trouw volgen.

Figuur 1: Historische emissies en emissie scenario’s (Global Carbon Project 2014).

De toestand van de oceanen in het jaar 2100 hangt sterk af van de hoeveelheid CO₂ die we nog uit zullen stoten. Zo verschilt de verandering in de fysische en chemische samenstelling sterk voor de twee scenario’s RCP2.6 en RCP8.5, zie figuur 2 voor een overzicht. De grafiek D betreft de oververzadiging voor aragoniet, het belangrijkste bestanddeel van kalkskeletten van zeediertjes. Hoe lager die oververzadiging, hoe sneller onbeschermde kalkskeletten zullen oplossen.

Figuur 2: De veranderingen in de oppervlaktetemperatuur (STT) van het zeewater (A), het zeeniveau (B), de pH (C), de aragonietverzadiging (D) en het zuurstofgehalte (E) voor 1950-2100 weergegeven voor RCP2.6 en RCP8.5. De kaartjes tonen verschillen in pH en SST voor de 21e eeuw. (Fig. 1 uit Gattuso 2015).

De auteurs geven in hun artikel een uitgebreid overzicht met veel referenties voor de twee sterk contrasterende toekomstscenario’s aangaande de effecten op biologische processen en ecosystemen en ook voor de effecten op de services die de ecosystemen van de oceaan ons mensen biedt, samen met andere oceaan gerelateerde menselijke activiteiten (CO₂-opname, kustbescherming, visserij, toerisme, menselijke gezondheid). Daarnaast geven ze een overzicht van de mogelijkheden die we hebben om actie te ondernemen. Figuur 3 geeft een beknopt overzicht van deze mogelijkheden. De reductie van onze CO₂-emissies (vetgedrukt) is volgens de auteurs de enige echte ‘oplossing’ voor de impact van oceaanverzuring en klimaatverandering op de oceanen.

Figuur 3: Vier clusters met mogelijke acties tegen klimaatverandering, inclusief oceaanverzuring (fig. 4 uit Gattuso 2015).

Gattuso en zijn collega’s sluiten het artikel af met 4 kernboodschappen:

1. The ocean strongly influences the climate system and provides important services to humans.
2. Impacts on key marine and coastal organisms, ecosystems, and services from anthropogenic CO₂ emissions are already detectable, and several will face high risk of impacts well before 2100, even with the stringent CO₂ emissions scenario (RCP2.6). These impacts are occurring across all latitudes and have become a global concern that spans the traditional north/south divide.
3. The analysis shows that immediate and substantial reduction of CO₂ emissions is required in order to prevent the massive and effectively irreversible impacts on ocean ecosystems and their services that are projected with emissions scenarios more severe than RCP2.6. Limiting emissions to below this level is necessary to meet UNFCCC’s stated objectives. Management options that overlook CO₂, such as solar radiation management and control of methane emission, will only minimize impacts of ocean warming and not those of ocean acidification.
4. As CO₂ increases, the protection, adaptation, and repair options for the ocean become fewer and less effective.

De conclusie van het artikel is kraakhelder, voor het welzijn van onze oceanen is het de hoogste tijd om onze CO₂-uitstoot fors te verminderen:

Meer info in onderstaande links. Het artikel in ‘The Conversation’ is van Ove Hoegh-Guldberg, een van de mede-auteurs.
• Persbericht Alfred-Wegener-Institut.
• The Conversation: The chance to rescue the world’s oceans from climate change is drifting away.
• SkepticalScience: New study warns of dangerous climate change risks to the Earth’s oceans.
• HotWhopper:Oceans could not be more important, and time is running out.
• Figuur 3 uit Gattuso 2015, regionale veranderingen in het fysische systeem en de daarmee samenhangende risico’s voor de natuurlijke en de door mensen gemanagede systemen: