Klimaatverandering blog besproken in de pers

Jaap Tielbeke schreef voor De Groene Amsterdammer een profiel over ons blog. Voor het interview waren Jos en Hans afgereisd naar Amsterdam University College (AUC), waar Bart werkt. Een leuke gelegenheid om elkaar weer eens te zien, naast de vele emails die we dagelijks uitwisselen.

Hieronder enkele citaten, aangevuld met hyperlinks naar meer informatie:

Hoe meng je je als klimaatkenner in een zinvol debat dat verstoord wordt door de hardnekkige drogredeneringen van pseudosceptici? Op klimaatverandering.wordpress.com worden de misleidende mythes ontkracht en de wetenschappelijke feiten herhaald.

Die term – ‘pseudosceptici’ – vinden de klimaatbloggers de beste noemer voor deze groep. Want met werkelijke scepsis heeft hun houding weinig van doen: het zorgvuldig wikken en wegen van argumenten, kritisch naar bevindingen van collega’s kijken en bereid zijn je theorie aan te passen, dat is wat iedere goede wetenschapper doet. Terwijl de pseudosceptici vaak juist ideologisch gedreven zijn, waardoor ze nogal selectief twijfelen.

Hoe overbrug je de kloof tussen het wetenschappelijke debat en het publieke debat? ‘Als je in kranten en op tv zoveel onzin leest en hoort, dan blijft die kloof bestaan’, zegt Verheggen. ‘Dat is ook schadelijk voor de politieke besluitvorming.’ Vandaar dat hij zijn blog begon: ‘Ik wilde een wetenschappelijk gefundeerde stem toevoegen aan het debat.’

In de pagina “over ons” kun je meer lezen over onze drijfveren en achtergronden.

‘Halve waarheden’, was de kop boven het eerste artikel dat hij publiceerde in mei 2008. Een verzameling van argumenten die op zichzelf genomen niet onjuist zijn, maar gebruikt worden om mensen op het verkeerde been te zetten. Zo klopt het dat het klimaat ook in het verre verleden veranderde, maar dat doet niets af aan de zorgwekkende prognoses van vandaag.

Sterker nog, de bestudering van het klimaat in het verre verleden (paleo-klimatologie) laat juist zien dat broeikasgassen, en met name CO2 en methaan, vaak een sleutelrol vervulden bij sterke veranderingen in het mondiale klimaat. Net als nu. Met twee belangrijke verschillen: Nu komt de toename in broeikasgassen door menselijke activiteit i.p.v. door natuurlijke processen, en nu gaat het vele malen sneller.

Het artikel dateert alweer van meer dan tien jaar terug, maar is nog altijd actueel. ‘Pseudosceptici blijven dezelfde drogredeneringen herhalen’, zegt Hagelaars. ‘Voor mensen die niet zo duurzaam zijn aangelegd recyclen ze eigenlijk best veel.’

‘In het begin was ik naïef’, zegt Custers. ‘Ik dacht dat ik simpelweg de fouten kon aanwijzen, het nog een keer moest uitleggen en dat ze het dan wel zouden begrijpen. Maar na een tijdje kom je erachter dat het zo niet werkt. Je draait eindeloos rondjes, omdat ze constant de doelpalen verplaatsen. We hebben het er onderling vaak over hoe we daarmee moeten omgaan. Willen we telkens al die beweringen weerleggen? Moet je je laten meeslepen in discussies op Twitter? Ik denk dat je beter een patroon kunt blootleggen.’

‘Het is logisch dat journalisten verschillende geluiden willen laten horen als het gaat over de politieke implicaties van klimaatverandering. Maar bij feiten is het een ander verhaal. Je nodigt toch ook niet iemand uit die betoogt dat roken gezond is.’

Lachwekkend, vinden de klimaatbloggers de neiging van pseudosceptici om zich voor te doen als de hoeders van het vrije woord. Bij iedere kritiek beginnen ze te roepen dat hun de mond wordt gesnoerd, in plaats van zich achter de oren te krabben of hun argumenten wel deugen. ‘Het is alsof ik ga zeuren dat mijn bandje niet in Paradiso mag spelen’, zegt Custers. ‘Dat heeft niets te maken met censuur. We trekken nu eenmaal geen volle zalen.’

Of Paradiso zich misschien toch vergist laten we ter beoordeling over aan de lezer:

Jaap Tielbeke schreef hier eerder over:

Iemand geen megafoon geven is niet hetzelfde als iemand de mond snoeren

Vorige week stond er ook een interview met Bart in Folia (het huisblad van de UvA):

prima om te debatteren over hoe we met het probleem omgaan, dat hoort bij de democratie. Maar breng geen wetenschappelijk ongefundeerde argumenten naar voren.

En interviews met drie andere UvA wetenschappers die zich met klimaatverandering of de energietransitie bezighouden.

John Grin:

Ik meng me sinds ongeveer een half jaar in het publieke debat om  tegenwicht te bieden tegen de mafketels die op een gevaarlijke manier ondermijnen wat hard nodig is.

Joyeeta Gupta:

Het probleem is dat klimaatverandering toch geleidelijk gaat [hoewel geologisch gezien heel snel – BV]. We lijken op de kikker die rustig blijft zitten in de pan met water die langzaam aan de kook wordt gebracht.

Marc Davidson:

Het klimaatsysteem is een mammoettanker. Die moet je tientallen jaren van te voren bijsturen. Als je nu uitstoot vermindert, is het effect pas dertig tot zeventig jaar later merkbaar. Frits Bolkestein vraagt om een adempauze in het klimaatbeleid. We zijn nog niet eens begonnen! Dat gebrek aan bereidheid om sociaal te veranderen is het tweede probleem.

We wentelen de kosten af op toekomstige generaties of mensen in ontwikkelingslanden.

Vorige maand had Tielbeke ook een uitstekend stuk over hoe pseudosceptici het klimaatdebat verstoren met een desinformatiecampagne:

Klimaat lijkt weer een hot topic te zijn…