De Staat van ons Klimaat is uitgekomen vandaag, de jaarlijkse terugblik van het KNMI op het weer van afgelopen jaar, en hoe dat samenhangt met klimaatverandering.
En het was weer een opmerkelijk klimaatjaar kun je wel zeggen. Zowel in Nederland, Europa, Caribisch Nederland als wereldwijd was 2024 het warmste jaar sinds metingen begonnen (in Nederland een gezamenlijke eerste plaats met 2023).
Wereldwijd kwam de gemiddelde opwarming voor het eerste sinds metingen begonnen boven de 1,5 graden uit, al ligt de langetermijntrend daar nog onder. In Nederland was afgelopen jaar 2,9 graden warmer dan rond het jaar 1900.
Ook zagen we veel weersextremen, waarbij de invloed van klimaatverandering duidelijk aanwezig was, van de overstromingen in Valencia en midden-Europa tot bosbranden in Canada (en recent in Los Angeles, maar dat was 2025) en droogte in zuidelijk Afrika.
Nieuw in deze Staat (nou ja, eigenlijk niet helemaal nieuw, want bij de vroegere uitgaves van het Platform Communication on Climate Change (PCCC), De Staat van het Klimaat, deden we dat ook al) is dat we ook een overzicht geven van recente nieuwe inzichten uit de klimaatwetenschap. Daarin aandacht voor de AMOC, overshoot scenario’s, paleoklimaat, Antarctica, en de toenemende inbalans van het aardse klimaat.
Klimaatverandering 
“al ligt de langetermijntrend daar nog onder”.
Bart,
Ik vraag me af of het gebruik van die langetermijntrend als technisch analyse instrument (voor gebruik door beleidsvoorbereiders en politieke beslissers) nu eigenlijk niet aangepast moet worden met actuele fundamentele gegevens over de ontwikkeling van atmosferisch CO2 en alle beschikbare gegevens die ook het team van Hansen gebruikt heeft in hun rapport (bv. over recente verandering in zonwerende vervuiling).
Hoewel ik begrijp dat over dat rapport nogal wat discussie is, komen de berichten over dat de wetenschappers ‘versteld staan’ over de actuele opwarming ook veelvuldig voorbij.
Met andere woorden: is het gebruik van die langetermijntrend niet (deels) achterhaald?
LikeLike
Jaap,
Nee. Er is nou eenmaal variatie in het klimaat op korte termijn. En dat feit kunnen en willen wetenschappers niet negeren. Dat deden ze tien jaar geleden niet, toen de temperatuur enkele jaren achterbleef bij de projecties en de trend. En dat doen ze nu ook niet.
Overigens zijn projecties nooit gebaseerd op het simpelweg doortrekken van de langetermijntrend. Integendeel. Natuurlijk worden gegevens over uitstoot altijd meegenomen.
LikeLike
Hi Jaap,
Ik zie geen redenen om de langetermijntrend op een of andere manier (welke manier dan?) aan te passen of te vervangen door een andere diagnostiek (welke dan?). In een snelle scan van Hansen’s artikel zag ik daar geen concrete voorstellen voor (maar kan goed zijn dat ik het gemist heb).
Wel is het zo dat de oppervlaktetemperatuur vrij veel jaarlijkse variatie kent, waardoor het relatief lang duurt voordat een eventuele verandering in de trend zichtbaar (en laat staan statistisch significant) wordt. Andere grootheden zoals de toenemende warmte-opname door de oceanen, zeespiegelstijging, en de stralingsimbalans aan de top van de atmosfeer, zijn daarvoor eingelijk beter grootheden, vanwege een betere signaal-ruis verhouding. En daaruit blijkt inderdaad een versnelling van de opwarming (al is die dus nog niet statistisch signifant aantoonbaar in de oppervlaktetemperaturen, en dat zal ook nog wel even duren verwacht ik).
Ik heb het afgelopen jaar meerdere keren media te woord gestaan over de bizar hoge temperaturen van de afgelopen anderhalf jaar (zie bijv https://nos.nl/artikel/2551139-wereld-schiet-door-1-5-graad-onduidelijk-waarom-2024-zo-warm-was. Deze video van NOS op 3 daarover is ook heel goed: https://www.youtube.com/watch?v=TxkPb-e_dkc
Maar dat zie ik niet als reden om de langetermijntrend achterhaald te noemen. Het is wel een reden om (zoals altijd eigenlijk) meerdere grootheden in de gaten te houden om daaruit een zo goed mogelijk totaalbeeld te krijgen.
LikeGeliked door 1 persoon