De discussie naar aanleiding van de column van Thierry Baudet in NRC duurt nog voort. Op 4 februari stond er een drietal reacties in het NRC waarin Baudet werd ondersteund (pdf hier ), door Salomon Kroonenberg, Marco Visscher, en Harry Priem.
Onderstaande brief van een viertal Nederlandse klimaatwetenschappers is een reactie daarop (pdf):
Herhalen van klimaatsceptische argumenten maakt ze nog niet waar
Nadat Thierry Baudet, Jan Terlouw, Wouter van Dieren en diverse briefschrijvers hun mening gegeven hebben, willen wij toch graag vanuit de klimaatwetenschap iets zeggen over sceptische argumenten in de discussie over klimaatverandering.
Salomon Kroonenberg, Marco Visscher en Harry Priem ondersteunen in het NRC van 4 februari de klimaatsceptische geluiden van Thierry Baudet in zijn eerdere column.
Salomon Kroonenberg weet vier achterhaalde uitspraken over klimaatverandering in een enkele zin te formuleren. Het lijkt alsof hij niet wil accepteren dat de huidige wetenschappelijke inzichten anders liggen. Gletsjers wereldwijd nemen sterk in omvang af, Groenland en Antarctica verliezen nu gezamenlijk circa 360 kubieke kilometer ijs per jaar, de temperatuur is nu gemiddeld gezien waarschijnlijk hoger dan in de middeleeuwen en de Romeinse tijd, en de zeespiegel stijgt sinds 1990 aantoonbaar sneller dan tussen 1900 tot 1980 het geval was.
Marco Visscher meent dat Baudet tegengas geeft in een “hysterisch debat over klimaatverandering”. Nee, Baudet somt gewoon een aantal onjuistheden op die klimaatsceptici vaak herhalen, ook al heeft de wetenschap al lang hun tegendeel aangetoond. Alarmisme of hysterie zijn hier niet aan de orde, de vraag is alleen of hetgeen de drie briefschrijvers en eerder Baudet beweren juist is of niet. Het spijt ons: oude, achterhaalde sceptische uitspraken opnieuw opschrijven maakt ze niet alsnog waar.
Ook de kritiekpunten van Harry Priem zijn niet gebaseerd op moderne wetenschappelijke inzichten. IJskernen verzameld op Groenland en Antarctica geven een nauwgezette reconstructie van het verloop van temperatuur, kooldioxide en methaan over de laatste 800 duizend jaar, en laten verbanden zien die Priem negeert. Recent onderzoek laat zien dat veranderingen in de straling van de zon geen afdoende verklaring geven voor de temperatuurveranderingen in de afgelopen 100 jaar.
Tenslotte verliezen de brievenschrijvers uit het oog dat onder de natuurlijke variaties in de globaal gemiddelde temperatuur, (die door vele factoren wordt beïnvloed) een lange termijn trend zichtbaar is. Deze trend is stijgende, en wordt momenteel hoofdzakelijk door broeikasgassen beïnvloed. Natuurlijke factoren zoals de invloed van de zon zullen altijd een rol spelen bij klimaat veranderingen, maar die worden thans overschaduwd door de menselijke uitstoot van broeikasgassen. Dit wordt onderschreven door de belangrijkste wetenschapsacademies en de beroepsverenigingen van wetenschapsgebieden die voor klimaatonderzoek relevant zijn, waaronder die van geofysici en geologen.
Ernst Schrama, Technische Universiteit Delft
Roderik van de Wal, Universiteit Utrecht
Jan Wuite, Universiteit Luxemburg
Rik Leemans, Wageningen Universiteit
Kritische opmerkingen van bijvoorbeeld Jos de Laat en Marcel Crok op een vorige (niet geplaatste) brief zijn hierin impliciet meegenomen: Het onderscheid tussen korte termijn variatie (waarvan de trend inderdaad kleiner is) en lange termijn onderliggende trend (die ‘gewoon’ doorgaat) is nu duidelijker gemaakt. Marcel gaf terecht aan dat het woord “onbetwist” over een vergelijking tussen huidige en middeleeuwse temperatuur te sterk was. Het is niet onbetwist warmer nu; dat is slechts (hoogst-)waarschijnlijk het geval.
Op andere punten snijdt de kritiek van Marcel beduidend minder hout: De lange termijn opwarmende trend is ongeveer 0.17 graad per decennium. Over korte tijdschalen (minder dan ~15 jaar) kunnen natuurlijke variaties van bijvoorbeeld El Niňo, La Niňa en de zonnecyclus domineren over deze lange termijn opwarmende trend. Zo heeft ‘Wipneus’ op basis van regressie analyse het temperatuurseffect berekend van verschillende factoren voor het tijdvak 2002 t/m 2011, op basis van de RSS satellietreconstructie:
Zon: -0.12 °C
Vulkanische aerosolen: 0.014 °C
Multivariate El Nino Index: -0.22 °C
Oftewel, zonder menselijke opwarming zou het waarschijnlijk (sterk) zijn afgekoeld in de afgelopen 10 jaar. Maar hoewel dergelijke natuurlijke variaties over korte tijdschalen domineren, vertonen ze geen lange termijn trend.
Marcel stelt de (op zich valide) vraag: “Zou een deel van de opwarming sinds 1970 niet ook het gevolg kunnen zijn van natuurlijke schommelingen en zo ja welk deel?” Maar zijn impliciete antwoord (“ja” en “een groot deel”) volgt niet uit bovenstaande overwegingen. Sterker nog: De afwezigheid van een trend in natuurlijke factoren geeft aan dat ze niet verantwoordelijk kunnen zijn voor de opwarming sinds 1970. En het klimaat warmt ook niet zomaar vanzelf op, zonder oorzaak. Dat zou ingaan tegen de wet van behoud van energie: Een vanzelf opwarmende aarde zou meer energie uitstralen dan binnenkrijgen. De negatieve energie balans zou dan voor afkoeling zorgen. Er is echter een positieve energie balans.
Daar komt nog bij dat de dominante rol van broeikasgassen in de opwarming blijkt uit een aantal specifieke observaties:
– Het versterkte broeikaseffect (het door de aarde vasthouden van meer infrarode straling) is gemeten vanaf de grond en vanaf satellieten
– Stratosfeer is afgekoeld, terwijl troposfeer is opgewarmd
– Nachten zijn meer opgewarmd dan dagen
Dit zijn specifieke “vingerafdrukken” van een versterkt broeikaseffect. Als de zon verantwoordelijk zou zijn voor de opwarming, zouden de laatste twee observaties precies andersom moeten zijn geweest.
Klimaatverandering 
Dit is echt een uitstekende brief. Niet sarcastisch, niet gefrustreerd, gewoon feitelijk en to the point. Mijn complimenten aan de schrijvers. En complimenten aan NRC voor het plaatsen.
LikeLike
Prima brief, fantastische titel. Want herhaling is natuurlijk het wapen van de klimaatsceptici. De filosofie: als je een bewering, hoe onjuist of onzinnig ook, maar vaak en stellig genoeg herhaalt, wordt het vanzelf een mening om rekening mee te houden. En het gaat wel eens over in: als je een mening maar vaak en stellig genoeg herhaalt wordt het vanzelf een feit.
De politieke vrienden van de sceptici, vooral die in de VS, passen die truc natuurlijk op allerlei onderwerpen toe. En het werkt ook nog…
LikeLike
De brief in NRC en deze blog stellen me weer wat gerust.
Het opiniestuk van Baudet maakte me bezorgd. Te veel lezers raken op het verkeerde spoor met “het valt mee!”
Mijn focus ligt op de boodschap rond energie en klimaat. Hoe kan het publiek worden geïnformeerd, hoe bouwen we draagvlak voor de grootste uitdaging van de mensheid.
Studie op dit blog en ook SkS, doet me zonder twijfel inzien dat klimaatverandering een feit is en dat met name de laatste vijf jaar de metingen sterk verbeteren en dat de onderliggende processen beter worden gegrepen. De verhoudingen tussen natuurlijke variabiliteit en antropogene effecten zijn bekend, zowel de negatieve als positieve krachten.
Mijn eerste studieboek was “De Staat van het Klimaat” van Marcel Crok.
ik heb het boek deze weken opnieuw ter hand genomen. Ik ga niet meer op dat paard wedden. Het is niet toekomstgericht.
LikeLike
” Zo heeft ‘Wipneus’ op basis van regressie analyse het temperatuurseffect berekend van verschillende factoren voor het tijdvak 2002 t/m 2011, op basis van de RSS satellietreconstructie:
Zon: -0.12 °C
Vulkanische aerosolen: 0.014 °C
Multivariate El Nino Index: -0.22 °C ”
Nou boeit het mij niet zo als een zekere Wipneus zijn naam niet wil vertellen als reageerder en of hij nu Prof dr ir. is of student zal mij ook worst zijn. Echter nu je hem aanhaalt in een blog zou een referentie naar Wipneus blog, publicatie of artikel wel zo aardig zijn toch ? of ben je het soms zelf ? Ik zie hier de lol niet van in.
En wat de waarden betreft: wie weet, zou best kunnen. Maar wat is dan bijvoorbeeld de waarde voor de Zon( in graden) voor de periode 1995 – 2001 ? Dan krijg je een beter beeld.
LikeLike
Mooie brief in de NRC!
Zie: https://klimaatverandering.files.wordpress.com/2012/02/nrc_20120209_schrama.pdf
Vandaag in Nature werd de hier beschreven afname van landijs weer eens bevestigd:
* Gletsjers en ijskappen: -148 ± 30 Gt/j
* Groenland en Antarctica: -384 ± 71 Gt/j
Totaal 533 Gigaton/jaar, ofwel een zeespiegelstijging van 1.48 ± 0.26 mm/jaar, bijna de helft van de totale zeespiegelstijging van 3.2 mm/jaar.
Deze afname van gletsjers en ijskappen van 148 Gt/j zou *minder* zijn dan eerdere schattingen van Mark Dyurgerov et al. uit 2010 (233 Gt/j), maar dat is alleen zo als je de onzekerheidsmarges in de eerdere studies niet volledig meeneemt. Als je de nieuwste resultaten vergelijkt met IPCC 2007, dan zie je:
Een aanzienlijke toename: van 0.42 mm/j naar 1.06 mm/j voor de ‘icesheets’ van Groenland en Antarctica.
LikeLike
Herman,
Als iemand er voor kiest om anoniem te reageren, neem ik aan dat hij of zij daar redenen voor heeft, en hoe het ook zij, het is ieders’ goed recht. Dus nee, zelfs niet als ik wist wie het was zou ik het aan jou of aan wie dan ook gaan vertellen.
LikeLike
@Bart,
Helemaal mee eens dat iemand anoniem mag reageren, zoals ik al zei maak ik daar GEEN punt van.
Echter, Ik vind het wat anders als jij in een blog (artikel) verwijst naar een anonieme persoon die wat getallen de wereld in slingert. Zonder enige verwijzing naar een blog, artikel, publicatie, onderzoek of gewoon van mij part een middelbare school scriptie. Ik krijg wat waarden voorgeschoteld, wat moet ik daar nu mee zonder naar de achtergrond te kunnen kijken? Ik kan er zo eigenlijk niets mee. Dat is toch jammer? Ik kan alleen dan maar zeggen: Interessant, zou best kunnen. Geen idee op deze manier.
LikeLike
Ik kan alleen dan maar zeggen: Interessant, zou best kunnen. Geen idee op deze manier.
Zoek het dan uit, Harrie! Dan weet je daarna meteen hoe bona fide en betrouwbaar Wipneus is.
LikeLike
Herman:
. Ik krijg wat waarden voorgeschoteld, wat moet ik daar nu mee zonder naar de achtergrond te kunnen kijken? Ik kan er zo eigenlijk niets mee.
Je kunt het natuurlijk ook gewoon vragen.
Gezien de nieuwe post kan het zeker geen kwaad de precieze stappen op een rijtje te zetten.
1) Ik ga uit van de analyse van Foster en Rahmstorf, 2011.
2) Ik gebruik de code behorend bij dat artikel. Download en installatie beschreven hier:
http://tamino.wordpress.com/2011/12/15/data-and-code-for-foster-rahmstorf-2011/
3) De code is geschreven in de taal “R”. Om de code te gebruiken, moet “R” ook geinstalleerd zijn.
4) Start je R ontwikkelomgeving op.
5) Draai de analyse met:
source(“allfit.r”)
6) Een aantal grafieken worden geproduceerd, zolas die in de publicatie vookomen. De relevante grafiek waarin de veschillende variaties veroorzaakt door vulkanische aerosolen (AOD), ENSO (mei) en zonnekracht (TSI) vind je hier:
Blauwe lijnen zijn GISS, rode lijnen RSS.
7) Na afloop zijn een aantal variabelen beschikbaar. met de regressie resultaten Bijvoorbeeld:
rsstsi tijdreeks met de TSI (solar) regressie in °C .
tt de tijdreeks zelf in jaren.
8) lineare regressie is in R te realiseren met de functie lm().
> lm(rsstsi[tt>2002]~tt[tt>2002])
Call:
lm(formula = rsstsi[tt > 2002] ~ tt[tt > 2002])
Coefficients:
(Intercept) tt[tt > 2002]
24.24266 -0.01209
>
Richtings coefficient is -0.01209 °C/jaar
In 10 jaar is dat -0.12 °C solar bijdrage.
9. Op dezelfde manier vulkanische aerosol en ENSO bijdragen met de variabelen rssaod en rssmei.
Ik begrijp dat de beschrijving te summier kan zijn. Verdere vragen zijn welkom.
LikeLike
@Wipneus,
Mijn verwijt betreft NIET de reageerder maar de schrijver van het blog.
Moet je voorstellen: Op het blog van Elsevier wordt de opwarming als dood verklaard. Referentie : Neuswipper. Wie is Neuswipper wordt dan denk ik toch wel gevraagd ? Ja dat is geheim! maar is het dan een onderzoek? Nou, dat is eigenlijk ook geheim. Maar neem het nu maar aan want Neuswipper zegt het !
LikeLike
@Wipneus,
Wat betreft de getallen: Lees eerst de opmerking van @Marco over de robuustheid van de claim.
https://klimaatverandering.wordpress.com/2012/02/01/korte-termijn-trend-geen-voorspellende-waarde-voor-lange-termijn-trend/#comment-1161
Dus waar kom je bijvoorbeeld op uit als je 2001- 2010 neemt? en andere tijdvakken? En je neemt alleen maar GISS. Hoe zit het met de rest ? Hadcrut3 e.d.? Neem ook eens een aantal willekeurige tijdvakken uit de 90er jaren.
Dus, interessant , en : zou best kunnen, maar meer kan ik er eigenlijk niet van zeggen.
En wat je eigenlijk ook zegt is : Het dempende effect van de verminderde Sun forcing is nu geweest (kouder bestaat namelijk niet) en zodra ENSO neutraal is dan krijgen we de komende jaren tenminste een HALVE GRAAD opwarming. De CO2 train dendert namelijk gewoon verwoestend door. Het wordt een mooie test case. Slechts een zeer zware vulkaan kan je dan nog van het schavot der hoon redden 🙂
LikeLike
Herman:
Prima, maar laten we wel wezen en dat heb ik ook steeds gezegd: de waarden die ik uit F&R’s analyse haalde zijn geenszins controversieel of onverwacht.
Het wil overigens niet zeggen dat er geen onzekerheden zijn, die zijn er altijd.
Wat het wel is, is een reactie op de uitspraak van Baudet, op gezag van Marcel Crok:
Maar de afgelopen tien jaar is die opwarming weer gestagneerd (terwijl
de CO2-uitstoot groter was dan ooit)
bevestigd door Crok op http://www.staatvanhetklimaat.nl/2012/02/02/meer-zelfreflectie-nodig-in-het-klimaatdebat/ :
de computermodellen gevoed met CO2 geven aan dat het de afgelopen tien jaar warmer had moeten worden op aarde. (…) De stagnatie voedt de twijfel dat computermodellen het klimaat nog niet goed in de vingers hebben.
Ik ben me niet bewust dat Crok ergens een analyse heeft om zijn uitspraak te staven en waarom hij bijvoorbeeld de zon die op zulke korte termijn eenzelfde variatie heeft als CO2 denkt te mogen negeren.
LikeLike
Herman:
Ik zie dat je nog een tweede reactie geplaats had.
Over andere tijdvakken ed: Kijk naar de grafieken die ik gepost heb., pak een lineaal en leg hem over de lijnen. Voel de variaties.
En als je cijfertjes leuker vind, volg dan mijn recept. Ik had de code van F&R binnen 5 minuten aan de praat zonder verdere uitleg.
Errug leuk, en inzichtelijk. Kun je ook eens kijken bv. wat er gebeurt als je de invloed van de PDO toevoegt.
Aan je opmerking over een zeer zware vulkaan zie ik dat je het nog steeds niet helemaal snapt.
LikeLike
@Wipneus,
Indien de komende jaren er geen sterke opwarming plaats vindt en ENSO wordt neutraal of ‘positief ‘ dan zijn alle argumenten echt op. Dan heb je een zware vulkaan nodig om de stagnatie te verklaren.
En wat je nu schrijft over Marcel Crok klinkt al heel anders dan de eerste opmerking dat Marcel het over falsificatie zou hebben. Volgens mij is dat zeker twee bruggen te ver en kon mij niet voorstellen dat dit gezegd zou zijn. Vandaar dat ik je daarna direct om de link vroeg, ik was wel benieuwd.
De komende drie jaar wordt een scherprechter daar ben ik van overtuigd. Of de ontkenners of de ultra alarmisten gaan er helemaal af. Of wellicht beiden.
LikeLike
Herman, je doet het nog steeds.
“(zeer) zware vulkaan” zonder dat te kwantificeren.
Ik vermoed dat jij de benodigde vulkaanuitbarsting om de trend wederom naar beneden te buigen maar “klein” zult noemen.
Verder klopt je logica niet. De stelling is dat de trend van 2002-2011 geen bewijs is over de langdurige ontwikkeling. Geen bewijs voor afkoeling/stagnatie is niet hetzelfde als bewijs voor opwarming. Een achterblijven van de opwarming over drie jaar, promoveert het geflirt met te korte trendjes niet ineens tot goede analyse.
BTW , op RC staat te lezen dat de (AR4) model simulaties nog langere periodes hebben van stagnaties.
Over 1998 -2011 is de range [-0.07,0.49] ºC/dec
Tot zover, simulaties voorspellen altijd opwarming.
LikeLike
Hmm, ik had hier gister nog een reactie geplaatst. Zit ie nog in een spambox of zo?
LikeLike
Wipneus, heb comment er uit gevist.
LikeLike
Bart: bedankt.
Herman:
Verder veronachtzaam je de overgebleven variabiliteit. Als je FR2011 er op na slaat dan zie je dat de “variance” van de temperatuurafwijkingen na compensatie voor vulkanisme, ENSO en zon met ongeveer de helft wordt terug gebracht.
Dwz er blijft nog een heleboel willekeurige variatie over! Als ik naar figuur 4 “adjusted data” kijk dan zie ik in de individuele reconstructie nog steeds perioden van 7-8 jaar waarin de stijging “stagneert”.
Je “drie jaar” komt neer op opnieuw dezelfde fout maken, nl aan te korte trends conclusies over langdurige te trekken.
LikeLike
@Wipneus,
“De stelling is dat de trend van 2002-2011 geen bewijs is over de langdurige ontwikkeling. Geen bewijs voor afkoeling/stagnatie is niet hetzelfde als bewijs voor opwarming. Een achterblijven van de opwarming over drie jaar, promoveert het geflirt met te korte trendjes niet ineens tot goede analyse.”
Geen idee of je bedoelt dat dit mijn stelling is of de jouwe, ik ben het er in ieder geval mee eens. 2002 -2011 is geflirt met een kort trendje en natuurlijk is drie jaar er bij nog steeds kort maar indien je op basis van 2002 -2011 conclusies trekt (ik niet dat doe jij door met deze periode te gaan rekenen) dan mag dat zeker met drie tot vijf jaar er bij. Indien er geen opwarming volgt , ENSO neutraal wordt, dan kom je zonder argumenten te zitten. Maar geen nood ik heb al in de tabel gezien dat Hansen er dan wel weer een aanpassing in rommelt. Is zo geregeld, Black carbon een beetje minder, hopla, klaar is kees.
“BTW , op RC staat te lezen dat de (AR4) model simulaties nog langere periodes hebben van stagnaties.
Over 1998 -2011 is de range [-0.07,0.49] ºC/dec
Tot zover, simulaties voorspellen altijd opwarming.”
Sorry, dit kan ik niet volgen, moet ik iets lezen op RC? Real Climate betekend dat geloof ik? BTW ? by the way? Misschien even de link erbij werkt wellicht verhelderend.
En wat nu dan? , moet ik nu de kracht aangeven van een vulkaanuitbarsting die nodig is in de toekomst ter compensatie van de CO2 opwarming? lijkt mij een beetje zinloos, het gaat om het idee. Je hebt toch vast wel enige fantasie?
Dus: ik zie een analyse over 2002 – 2012 absoluut als veel te kort en zegt niet zo veel over de lange termijn. Als ik er echter in mee ga dan zeg ik dat je daardoor al snel in de problemen kan komen de komende 3 jaar. En test 2001 – 2012, 2000 -2010 maar eens. Maar dan zeg jij: doe het zelf maar.
LikeLike
Hoi Neven,
Dit lees ik zojuist pas:
“Zoek het dan uit, Harrie! Dan weet je daarna meteen hoe bona fide en betrouwbaar Wipneus is.”
Haha…
Herman, hol schon mal den Wagen.
LikeLike
Indien er geen opwarming volgt , ENSO neutraal wordt, dan kom je zonder argumenten te zitten.
En omgekeerd, Herman? Als er wel een opwarming volgt zodra we in 2013 bijvoorbeeld een jaar lang ENSO neutraal of El Niño krijgen? Komen de skeptici dan zonder argumenten te zitten?
LikeLike