Gastblog van Jos Hagelaars
“Er was eens..”, de eerste woorden van vele sprookjes en fabeltjes. Nu ik wat ouder geworden ben en ik mijn kinderen niet meer voor hoef te lezen, had ik verwacht dat ik niet veel meer met fabeltjes in aanraking zou komen. Niets is minder waar. De zogenaamde klimaatsceptici kwamen al regelmatig met allerlei fabeltjes aanzetten over het klimaat, die niets met wetenschap van doen hebben, maar de laatste tijd word ik wel erg vaak geconfronteerd met het fabeltje / onwaarheid dat de aarde al zo’n 16 jaar niet meer opwarmt. “Er was eens…” is veranderd in “Er was geen…”, maar het blijft een verzinsel.
Was het maar waar!
Helaas, rond 1997 is de opwarming van de aarde niet gestopt. De troposferische temperaturen zijn sinds 1997 minder snel gestegen dan over eenzelfde periode van ca 1981 t/m 1996, ze zijn echter wel degelijk gestegen. Andere indicatoren laten zien dat de opwarming van de aarde absoluut niet is gestopt. Hieronder enkele grafieken betreffende de temperatuur, de zeespiegel, de mondiale zee-ijs extent, de sneeuwbedekking op het Noordelijk Halfrond en de warmte inhoud van de oceanen (OHC – ocean heat content).
Vorig jaar oktober kwam de GWPF met de boodschap dat er al 15 jaar geen opwarming meer is en de Daily Mail maakte er 16 jaar van. Voor enkele andere Nederlandse voorbeelden zie de Staat van het Klimaat, of DDS (hier of hier) of onlangs hier bij de Open Discussie.
Inmiddels zijn er mensen die deze periode omtoveren in 18 jaar of zelfs ‘een kleine 20’. Dit alles natuurlijk gebaseerd op het idee: “Als ik een fabeltje vaak genoeg vertel, gaan anderen misschien geloven dat het een waar gebeurd verhaal is”.
Het klimaat is gedefinieerd als een gemiddelde over 30 jaar, omdat daarmee de (meer)jaarlijkse variaties, die relatief groot kunnen zijn, worden uitgemiddeld. Ga je daar van uit, dan volgt uit figuur 1 dat de temperatuur zeer zeker is gestegen sinds 1997. Ook de berekende trends over de periode 1997 t/m 2013 laten een stijging zien, voor bijv. GISTEMP is dit +0.07 °C/decennium, echter duidelijk lager dan de +0.17 °C/decennium over de laatste 30 jaar.
Zoals gezegd, de stijging van de temperatuur gaat sinds 1997 minder snel, ‘geen opwarming’ is echter simpelweg niet waar.
Figuur 1. De oppervlakte- en satelliettemperaturen.
(GISTEMP + HadCRUT4 + NCDC en UAH+ RSS)
De dikke lijnen zijn bepaald via local regresssion (Loess) over 30 jaar.
Christopher Monckton laat de wereld regelmatig weten wat zijn briljante gedachten zijn over de temperatuur van de laatste 16/17 jaar. Op de klimaatconferentie van Doha in 2012 sprak hij de woorden “First that in the 16 years … there has been no global warming at all.” en dit jaar schrijft hij in een WUWT blogstuk dat de opwarming over de laatste 17 jaar niet statistisch significant is.
Deze truc van Monckton wordt ook door anderen gebruikt, zie dit blogstuk van Tamino, waar hij schrijft: “… an old favorite trick of fake skeptics: equating the lack of statistically significant warming with the lack of warming.”
Hans Custers omschreef dat eerder in nr. 6 van de serie ‘De sceptische top 10 of: waarom klimaatsceptici ongeloofwaardig zijn’, als: “Wetenschappers komen bij analyses over een korte termijn vaak tot een conclusie als: “Er is geen statistisch significante stijging”. Sceptici vertalen dat naar: “Het warmt niet op””
Hans stelde verder: “In de klimaatsceptische blogosfeer wordt heel vaak misbruik gemaakt van de (terechte) neiging tot terughoudendheid van wetenschappers.”
Die terughoudendheid van de wetenschap betekent dat als er 90% zekerheid is dat de temperaturen zijn gestegen, de wetenschap zal zeggen dat er nog twijfels zijn. Voor Monckton is de 10% zekerheid waarmee het dan niet opwarmt, genoeg om dat luidkeels te verkondigen.
Sinds 1992 wordt het zeespiegelniveau gemeten met satellieten, deze data (van de University of Colorado) zijn weergegeven in figuur 2. Het gemiddelde zeespiegel niveau stijgt met circa 3.2 mm per jaar en deze stijging wordt voornamelijk veroorzaakt door het warmer worden van de oceanen en het smelten van gletsjers en de grote ijskappen van Groenland en Antarctica.
Figuur 2. Het gemiddelde zeespiegelniveau.
De dikke lijn is de trendlijn verkregen via lineaire regressie.
Het zee-ijs op de Noordpool verdwijnt in hoog tempo, maar klimaatsceptici willen in een discussie wel eens opwerpen dat de hoeveelheid zee-ijs op de Zuidpool toeneemt en doen dan voorkomen dat die twee tegen elkaar weggestreept kunnen worden. Figuur 3 is gebaseerd op data van het NSIDC voor het Noordelijk en Zuidelijk Halfrond, de trend is een afname van 39.000 km² per jaar. Er is niets dat er op wijst dat deze afname is gestopt rond 1997.
Figuur 3. De mondiale zee-ijs extent, dus van het Noordelijk én het Zuidelijk Halfrond.
De dikke lijn is de trendlijn verkregen via lineaire regressie.
In een warmer wordende wereld verwacht je dat de sneeuwbedekking af zal nemen. Op de site van de Rutgers University zijn data betreffende deze sneeuwbedekking te bekijken en te downloaden. Figuur 4 geeft de gemiddelde sneeuwbedekking weer van het Noordelijk Halfrond. Ook hier een dalende trendlijn, dit keer met een afname van 38000 28.000 km² per jaar.
Figuur 4. De sneeuwbedekking op het Noordelijk Halfrond.
De dikke lijn is de trendlijn verkregen via lineaire regressie.
De laatste indicator is de belangrijkste: de warmte-inhoud van de oceanen (OHC). Circa 90% van de energie van het versterkte broeikaseffect wordt opgenomen door de oceanen. Ook de OHC is gestegen sinds 1997 en zeker die van de diepere oceanen (0-2000 m). De data in figuur 5 zijn afkomstig van NOAA/NODC.
Figuur 5. De warmte-inhoud van de oceanen.
De dikke lijnen zijn bepaald via local regresssion (Loess) over 30 jaar.
Alle indicatoren die hier weergegeven zijn, wijzen in dezelfde richting. De aarde is opgewarmd, ook de laatste 15, 16, 18 of een kleine 20 jaar. Het klimaatsceptische fabeltje over ’16 jaar geen opwarming’ is nonsens, men kan beter de sprookjes van Grimm lezen, die zijn veel en veel leuker.
Overige info:
– SkepticalScience: hier en hier
– Met Office
– Blog Guardian John Abrahm/Dana Nuccitelli
– Blog Tamino over Daily Mail artikel
– Wetenschap24 blog over 16 jaar geen opwarming
Klimaatverandering 
Ik begrijp de opwinding niet.
Een lineaire regressie over 16/17 jaar laat geen noemenswaardige opwarming zien.
Dat is geen fabel, verzinsel of sprookje.
Dat het niet strookt met de door de WMO aanbevolen periode van 30 jaar is duidelijk.
Over een jaar of 13/14 weten we het (of niet).
LikeLike
Beste Jos, ik begrijp heel goed dat je vanuit jouw standpunt zo’n verhaal schrijft, maar hoe lang houd je dit vol. Hoeveel jaren moeten wij nog wachten, totdat ook jij inziet dat de modellen niet kloppen met de werkelijkheid. Het zou veel warmer worden, al 20 jaar hebben de modellen het mis. Ik blijf bij mijn stelling dat de klimaatwetenschap zich nog in een embryonaal stadium bevindt. Ik volg de meest briljante wetenschapper na Einstein, Freeman Dyson, zie http://wattsupwiththat.com/2013/04/05/freeman-dyson-speaks-out-about-climate-science-and-fudge/ . Als Delftenaar heb ik geleerd dat elke curve in een model te vatten is, echter de toekomst ziet er meestal anders uit. Zo ook in de klimaatwetenschap. Een opwarming van 0,07 per decennium is 0,007 graden Celsius per jaar!! Dat is vele malen kleiner dan de foutmarge en dat noem ik geen opwarming. Het wordt echt kouder de laatste jaren en volgens mij gaat dat zo een tijdje door. Niemand weet precies waarom, maar het zou met de zon te maken kunnen hebben.
LikeLike
Beste Boels,
“Een lineaire regressie over 16/17 jaar laat geen noemenswaardige opwarming zien ..”
Dat is onjuist, bekijk:
http://www.woodfortrees.org/plot/gistemp/from:1970/mean:12/plot/gistemp/from:1996/trend/plot/gistemp/from:1970/trend
De lineaire regressie over de afgelopen 17 jaar laat een opwarming zien van 0,102 °C/decennium. Dat is minder dan de 0,165 °C/decennium sinds 1970, maar het is niet nul.
De pseudo-opwinding ligt dus geheel aan de zijde van de pseudo-sceptici, die beweren dat er al 17 jaar “geen opwarming” is.
De wellicht voornaamste oorzaak waardoor de trend in de oppervlaktetemperaturen over de laatste 17 jaar lager is: er zit een Super El Niño pal aan het begin en er zitten hevige La Niña’s aan het einde. Tijdens La Niña periodes zie je dat additionele opwarming zich dieper in de oceaan verplaatst, i.p.v. omhoog de troposfeer in.
Zie de Ocean Heat Content hierboven.
LikeLike
@Anton,
Met modellen heeft dit blogstuk niets van doen, er worden alleen observaties gebruikt.
De opwarming sinds 1900 is circa 0.08 °C/decennium. Dat noem jij dus “geen opwarming” en die “geen opwarming” heeft geresulteerd in een stijging van circa 0.8 °C over zo’n 110 jaar. Of ontken je deze stijging simpelweg?
En wat denk je van de andere indicatoren, bijvoorbeeld de stijging in de OHC die de laatste 17 jaar zelfs groter is dan over de laatste 30 jaar als geheel?
LikeLike
Jos, de temperatuur gaat maar op en neer. Net weer een nieuw onderzoek, http://hockeyschtick.blogspot.it/2013/06/analysis-finds-medieval-warming-period.html . 1000 jaar geleden was het even warm als nu. Jij neemt de Gisstemp met een kleine opwarming, er zijn andere met een daling. Nu het dus moeilijk is om mensen te overtuigen dat het toch echt heel veel warmer gaat worden, haal jij er allerlei andere indicatoren bij. Het wordt een warboel. Het ging eerst over de temperatuur op aarde, ongeveer op 1 meter hoogte en dat is de hoofdzaak. Natuurlijk haal jij er geen modellen bij, want die taktiek werkt niet meer. Het is onbegonnen werk geworden voor jou en Bob in Nederland om te bewijzen dat het echt veel warmer gaat worden in de wereld. Hoe lang moeten wij nog wachten?
LikeLike
@ Anton Bakker,
Hoe vaak moeten we je nog uitleggen dat je onderscheid moet maken tussen het klimaat op lokaal en mondiaal niveau? De titel van dat rapport laat er geen misverstand over bestaan dat het hier enkel en alleen over Rusland gaat. Verder blijkt het rapport te zijn uitgebracht door enkele notoir onbetrouwbare bronnen die in het verleden al gigantische hoeveelheden onzin de wereld in geholpen hebben. Het spijt me, deze lui hebben zich al zo vaak zo ongeloofwaardig gemaakt dat ik mijn tijd er niet meer aan ga voordoen.
Dan dit: “Het ging eerst over de temperatuur op aarde, ongeveer op 1 meter hoogte en dat is de hoofdzaak.” Onjuist: het gaat over de energie-inhoud van het volledige klimaatsysteem en daar ging het altijd wat over. Dat jij dat niet wenst te begrijpen is iets heel anders.
“Natuurlijk haal jij er geen modellen bij, want die taktiek werkt niet meer.” Bij mijn weten beschikte Arrhenius ook niet over computermodellen. De elementaire natuurwetenschap waar hij zich op baseerde is nog altijd onverkort van kracht.
En je slotvraag: “Hoe lang moeten we nog wachten?” Helemaal niet, je kan nu naar de trend over dertig jaar kijken, dat kon vorig jaar ook, en over tien jaar kan dat nog steeds.
LikeLike
@Bob Brand | juni 30, 2013 om 21:47 |
In “noemenswaard” zit onverbrekelijk een waarde-oordeel.
Ik kan mij niet druk maken over 1K/eeuw.
Het lijkt er op dat de snelheid van opwarmen op het moment aan het afnemen is.
Over herstel of doorzetting (afkoeling) kan ik, zonder hulp van koffiedik of theebladeren, geen zinnig woord zeggen.
LikeLike
@ Boels
“Het lijkt er op dat de snelheid van opwarmen op het moment aan het afnemen is.”
Ja, maar op het moment is niet zo interessant. In je vorige reactie zeg je zelf dat het gaat om een lange termijn, van (minstens) dertig jaar. Om een of andere reden schijn je te denken dat we nog 13 of 14 jaar op zijn trend over dertig jaar moeten wachten, maar dat is natuurlijk onzin. Er is geen enkele natuurwet die voorschrijft dat die dertigjarige periode rond 1998 moet beginnen. Op elk moment kun je een hele hoop trends over dertig jaar berekenen. Zie bijvoorbeeld hier:
http://www.woodfortrees.org/plot/gistemp/from:1960/mean:12/plot/gistemp/from:1970/to:2000/trend/plot/gistemp/from:1980/to:2010/trend/plot/gistemp/from:1960/to:1990/trend
LikeLike
@Hans Custers | juni 30, 2013 om 23:41 |
De periodelengte bepaalt de grootte van de trend.
De periodelengte zou tenminste 15 periode-eenheden moeten bevatten (volgens Santer, als ik het goed heb).
Ik zou de laatst beschikbare gegevens willen gebruiken en dan vanaf die datum 30 jaar (of andere periodelengte) terug gaan om de huidige trend te bepalen (“running slope”)
Dan komen vormen van periodiciteit naar voren (ook weer afhankelijk van de periodelengte)
LikeLike
@Boels
“De periodelengte bepaalt de grootte van de trend.”
Ik heb ooit geleerd dat de Y waarde van de datapunten ook meetelt.
LikeLike
@ Boels,
“De periodelengte bepaalt de grootte van de trend.”
Dat zou ik zo niet zeggen. De periodelengte bepaalt eerst en vooral of een trend statistisch significant is, ofwel: of het signaal te onderscheiden is van de ruis.
“De periodelengte zou tenminste 15 periode-eenheden moeten bevatten”
Wat versta je dan onder een periode-eenheid? Volgens mij gaat het om de signaal-ruis-verhouding. Die bepaald hoeveel data je nodig hebt om de twee van elkaar te kunnen onderscheiden.
“Ik zou de laatst beschikbare gegevens willen gebruiken en dan vanaf die datum 30 jaar (of andere periodelengte) terug gaan om de huidige trend te bepalen ”
Wie houdt je tegen? 🙂
LikeLike
Beste Jos Hagelaars
http://www.woodfortrees.org/plot/hadcrut4gl/from:1970/mean:12/plot/hadcrut4gl/from:2001/trend/plot/hadcrut4gl/from:1970/trend
De trend van de laatste 12 jaar is dalend , maar van de laatste 32 jaar stijgend. We zullen dus nog 18 jaar moeten wachten om te zien of deze daling ook over 30 jaar doorzet. Maar misschien wordt de trend ook wel eerder duidelijk.
LikeLike
@ Jan Zuidema,
Ik herhaal de vraag die ik aan Boels en Anton Bakker stelde: waarom 10 of 14 of 18 jaar wachten als je ook gewoon naar de trend over de afgelopen 30 jaar kunt kijken? Over 18 jaar is er ook gewoon weer een korte termijn trend die afwijkt van die over de lange termijn. Zo blijven we bezig.
LikeLike
@Jan Zuidema,
Zoals Hans Custers al zegt, wordt er gewoon naar de trend over de afgelopen 30 jaar gekeken – dat kan immers op elk moment. Perioden van 10 of 12 jaar met een daling, terwijl de lange termijn trend over die perioden tóch stijgt, zijn heel gewoon. Bekijk:
@Boels,
“Ik zou de laatst beschikbare gegevens willen gebruiken en dan vanaf die datum 30 jaar (of andere periodelengte) terug gaan om de huidige trend te bepalen.”
Deze dus: http://www.woodfortrees.org/plot/gistemp/last:360/mean:12/plot/gistemp/last:360/trend
Dat zijn de 360 maanden vóór de laatst beschikbare gegevens, mei 2013, van NASA. Deze trend is +0,171 °C/decennium.
LikeLike
@ Hans Custers
“Ik herhaal de vraag die ik aan Boels en Anton Bakker stelde: waarom 10 of 14 of 18 jaar wachten als je ook gewoon naar de trend over de afgelopen 30 jaar kunt kijken? Over 18 jaar is er ook gewoon weer een korte termijn trend die afwijkt van die over de lange termijn. Zo blijven we bezig.”
Natuurlijk kun je op elk moment de trend over de laatste 30 jaar bepalen. Die is nu nog stijgende. Maar wanneer je de data globaal bekijkt krijg ik toch de indruk dat er een kantelpunt zit aan te komen, dwz een dalende trend over 30 jaar. Maar dat wordt pas echt duidelijk over 18 jaar. Vooraf zullen er dan wel aanwijzingen te zien zijn, maar nog niet een overtuigende trend over 30 jaar.
LikeLike
[JH: verplaatst naar Open Discussie]
LikeLike
Beste Jan Zuidema,
“.. krijg ik toch de indruk dat er een kantelpunt zit aan te komen, dwz een dalende trend over 30 jaar.”
Indrukken komen ‘optisch’ tot stand.
Dat staat bekend als: ‘eyeballing the graph‘. Het is een notoir onbetrouwbare methode om trends of veranderingen op te sporen, want het oog wordt afgeleid door pieken en dalen en de hersenen leggen automatisch de interpretatie van je voorkeur op aan het grafiekje.
Daarom is het nodig statistiek te bedrijven: hypothesen toetsen adhv de data, niet ‘hineininterpretieren’ en je bewust zijn van de vele factoren die bijvoorbeeld de Global Mean Surface Temperature beïnvloeden. Wat we in deze reacties doen is trouwens geen serieuze statistiek – we rekenen wat met kleinste-kwadraten lineaire trendlijntjes en zelfs de betrouwbaarheidsintervallen ontbreken. De Loess-methodiek die Jos hierboven gebruikt is al iets serieuzer.
Als je naar de trend over de afgelopen 360 maanden kijkt, dan blijkt deze zelfs bóven de trend te liggen over de 30 jaar van 1969 t/m 1998. En dat was nota bene een periode met de afkoeling van de jaren ’50/’60 aan het begin en de superwarme El Niño aan het einde:
Laatste 30 jaar: +0,171 °C/dec. (zie boven)
1969 t/m 1998: +0.161 °C/dec. (linkje naar WfT)
Dat is NASA GISS, als je deze twee episoden vergelijkt in HadCRUT4 dan krijg je:
Laatste 30 jaar: +0,168 °C/dec. (linkje WfT)
1969 t/m 1998: +0.159 °C/dec. (linkje WfT)
Je ziet dat het gewoon niet waar is dat de laatste 30 jaar de opwarming minder snel zou gaan – het tegendeel blijkt het geval.
Ik begrijp heus wel waar die ‘indruk’ vandaan komt. Die is vooral de consequentie van de enorme piek van de Super El Niño van winter ’97/’98. Die piek torent boven alles uit en daarna is de trend lager (maar het is geen 30 jaar). De El Niño van ’97/’98 was een ‘once in a century’ gebeurtenis, een ‘freak accident’ dat op zichzelf weinig zegt over het klimaat. Het klimaat gaat nu eenmaal over lange-termijn trends.
Is dit wel duidelijk? Ik kan er nog e.e.a. aan toevoegen, maar als het slechts tot schouderophalen leidt ga ik weer iets nuttigs doen.
LikeLike
Mooi artikel, maar jammer genoeg gebruik je NET dezelfde argumentatie om jezelf tegen te spreken. Kijk, mensen, ik lees hier allemaal namen van mensen die volgens mij nog zeker NOG 16 jaren zullen leven. We zullen het dus nog meemaken. Maar ik ben 48 jaar en in onze jeugd, hoorden we niet ‘er was eens… een ijstijd’, maar dat was geen sprookje. We kregen de cijfers, en ook Easton was daar een van de bronnen die heel zijn leven wijdde aan klimatologie (iets wat we van niemand meer in ons huidige tijdperk kunnen zeggen). Hij bezocht ook ALLE bibliotheken uit die tijd, en dat waren serieuze bilbliotheken nu. We bespreken bovendien nog van stijgingen en dalingen met Y-assen met 0,1 of zelfs minder aanduidingen van graden. Laat ons niet te arrogant worden, maar ‘toen ik (ook) klein was’, sprak men van angsten dat het hier zoals in Siberië zou worden.
Ik zou erg gelukkig zijn met een klimaatopwarming vanuit economisch standpunt naar verbruik van fossiele brandstoffen toe.
Maar ik vrees dat we elk vergeten dat klimaatveranderingen al honderdduizenden jaren gaan over minstens 100 jaar tot liefst halve eeuwen. Niet over 1 uitgerukte periode van 20 jaar waarin we onszelf als mens ZO gaan overschatten alsof we meer invloed hebben dan de zon en de regen. Als we onze ogen dicht doen, is er dan misschien minder zon, en gaan we op deze manier weer niet verkondigen dat alles rond de mens draaide zoals het toen zo erg was als je zei dat de aarde rond de zon draaiden en niet omgekeerd (eppure si muove)?
Rustig, laat ons dialogeren en rekenen. Deze cijfers hierboven illustreren dat er inderdaad een vertraging optreedt, dat alleen al is bizar. Maar het is ook bizar een krantenkop te maken met “werkloosheid stijgt minder snel”, want dat is demagogie om te verdoezelen dat het beter zou gaan (het wordt minder snel slechter).
Wetenschappers onder ons, lees alle cijfers en studeer erop. Leer vervolgens ook scheikunde om te weten wat de drie-gassen zijn (03, CO2, H2O) en te weten wat de invloed is van broeikasgassen maar nog meer om te weten (opnieuw komt dit uit mijn schooltijd 30 jaar geleden) dat hoe warmer het wordt hoe meer de lucht streeft naar optimale verzadiging van net deze broeikasgassen, maar dat ik de eerste statistiek van omvang nog moet zien waar het omgekeerde in relevante cijfers wordt aangetoond.
De bijdrage van Jos gaat o.a. over de ‘klaarheid’ van de lucht, en dat staat hoedanook in strijd met de vervuiling van de mens, dus zijn bijdrage moet daar al vragen stellen. Als ik klein was, waren het heel vuile schoorstenen met soms tot bijna zwartgrijze rook, terwijl nu zelfs op de vele verbrandingsinstallaties filters van miljoenen euro staan en er volgens de eigen milieudiensten ‘zuivere lucht’ uitkomt, onschadelijk voor de omgevenden (kan volgens mij niet, maar mundus vult decipi – decipiatur ergo is van alle tijden en geldt vooral tegenover onszelf).
Of beter nog: lees ook eens voor je de volgende statistiek interpreteer (wie hier keek langer dan 60 seconden naar de grafiek en vroeg de onderliggende cijfers op, want een beeld zegt SNEL iets maar zegt MINDER dan een volle datakaart en we ‘foefelen’ allen met onze Y-as verhouding wat tegen de basis van elke statistiekwet indruist), lees je ook eens http://www.ongelovigethomas.be of het boek dat je daar kunt kopen.
Ik wed voor een bak Belgisch bier, dat je volgende interpretatie meer het stramien zal volgen van het boek van C. Easton “Les hivers dans l’Europe Occidentale 1852-1916 et 1757-1851” op http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/qj.49705522921/abstract. Dit boek voldoet immers WEL aan de basisnorm van klimatologie, dat we op alle vlakken (ook agrarisch en met begrip voor ontbrekende delen, maar ook met begrip voor bijkomende bijwerkingen door menselijke tussenkomst zoals meetapparatuur die anders wordt) mogen goedkeuren omdat het 2 X een termijn van 100 jaren bestrijkt, en hij ook verwijst naar cijfers vanuit de… middeleeuwen!
Ik heb het boek overigens thuis liggen, en had weken een cultuurchoque als ik mijn wetenschappelijke aanpak met deze van Easton vergeleek. Easton heeft mij na 200 jaar overigens goed op mijn nummer gezet, maar ik was zo deemoedig van hem te leren. Waarvoor mijn postume dank aan deze meester Nederlander die eigenlijk de Nobelprijs voor wetenschappelijke cijferwerk verdient!
VAN BELLE Jean Marc, Bellegoed, Bellegem, Belgium, info@logocom.be
LikeLike
@ Jean Marc,
Het is onmogelijk om de volledige klimaatwetenschap in één blogdiscussie te behandelen. De discussie hier gaat over het stuk van Jos.
Mocht je willen discussiëren over andere aspecten van de klimaatwetenschap, dan kan dat in de open discussie. Wil je daar iets bespreken, probeer het dan s.v.p. enigszins beknopt en behapbaar te houden. Alles tegelijk willen bediscussiëren leidt tot niets.
LikeLike
Bob, nu zeg je het zelf dat vanaf 1998 de trend naar beneden is, dat is al 15 jaar. Waar praten we dan over? Dat de trend naar boven is? Klimatologen proberen met de statistiek hun richting aan te geven. Blijkbaar met 30 jaar komt er de laatste 50 jaar een stijgende lijn uit. Het is dus een statistische discussie geworden om de aandacht af te leiden dat het niet warmer wordt volgens de hoge verwachtingen.
LikeLike
@Anton
Beter lezen, Bob zegt dat de trend over de laatste 30 jaar hoger is dan dan de trend over 1969-1998. De trend vanaf 1998 tot nu is ook positief, voor GISTEMP: +0.06 °C/decennium.
Als je weer begint over sjoemelen en aandacht af leiden en andere soorten loze beschuldigingen, zal ik ze verwijderen.
LikeLike
@ Anton,
Jij schijnt nog steeds te denken dat je een trend bepaalt door een lijntje va een punt in een grafiek naar een ander punt te denken. En dan durf je elders de klimaatwetenschap te verwijten dat ze niet zo veel snappen van statistiek. Anton, als je eindeloos dezelfde onzin herhaalt en de tegenargumenten die je keer op keer krijgt blijft negeren, dan plaats je jezelf wat mij betreft buiten de discussie. Waarom zou iemand jouw argumenten nog serieus beantwoorden als het zo duidelijk is dat je dat antwoord gewoon naast je neerlegt? En je binnenkort gewoon weer met dezelfde beweringen aan komt zetten?
LikeLike
Feitelijk geeft figuur 5 de één of andere verbluffende mengtoename in de oceanen weer, die onmiddellijk de vertraagde trend in de luchttemp verklaart (annex nog warmte in de negatieve ijsbalansontwikkeling).
De zaak is zonneklaar: de laatste tijd ‘verdwijnt’ (pardon, Trenberth) er substantieel meer warmte in de andere delen van het klimaatsysteem. Weet iemand eigenlijk waarom thans nou juist de diepzee opwarmt?
LikeLike
Ik pretendeer geen verstand van klimaat te hebben maar met wiskunde en statistiek heb ik wel wat affiniteit.
Die toename van de warmteinhoud der oceanen wordt bepaald met meen ik 3000 boeien die duikend en stijgend temperaturen meten. Die boeien bestrijken gebieden ongeveer 3x de oppervlakte van Nederland. Zelfs met je boerenverstand kun je bedenken: ja maar als we nou nog eens 3000 boeien laten meten, of we pakken net even 3000 andere locaties in de zeeen, komt daar dan de zelfde stijging uit ?
Naturlijk niet (stijging kan ook hoger uitpakken
,dat wel) Verder vraag ik me als leek ook altijd domweg af: de warmte verdwijnt voor 90% in de oceanen, was dat zeg 30 jaar geleden dan niet het geval ?
Laten we 1998 als gek jaar weglaten, dan is er toch echt de laatste
(99-12) 14 jaar nauwelijks een stijging van de gem. wereldtemp. te meten. Nu vind ik niet nog zo belangrijk (wel of geen stijging, te korte periode, natuurlijke variatie, blablabla), eerder dat het wel erg ver af blijft van de stijging die klimaatmodellen hebben geprojecteerd (minimaal 0,2 graad per 10 jaar).
Een erg bevredigende verklaring hiervoor heb ik op deze site nog niet kunnen lezen.
LikeLike
Jos, Bob zegt letterlijk: en daarna (1998) is de trend lager. Volgens mij bedoelt Bob dat als je de trend neemt van 1998 – 2012 , dan is de trend lager, dus negatief. Hetgeen ook met het blote oog te zien is.
LikeLike
@CRR
Een goed blogstuk over de oorzaken van de opwarmen van de diepzee hier bij SkS. Het artikel van Meehl kun je hier vinden.
@klimaatreageerder
– “we pakken net even 3000 andere locaties in de zeeen, komt daar dan de zelfde stijging uit”
Bij de NOAA/NODC kun je tevens de onzekerheden van de meetdata bekijken, hier de algemene link:
http://www.nodc.noaa.gov/OC5/3M_HEAT_CONTENT/index.html
– “de warmte verdwijnt voor 90% in de oceanen, was dat zeg 30 jaar geleden dan niet het geval ?”
Je kunt aan de grafiek in figuur 5 zien de stijging van de warmte-inhoud van de oceanen zo ergens in de jaren 1970 is begonnen, niet toevallig tegelijkertijd met een stijging van de oppervlaktetemperaturen. In 1983 was er dus sprake van een energietoename van het systeem aarde en het valt te verwachten dat de verdeling van die opname van energie in dat jaar ongeveer hetzelfde zal zijn geweest. Zie de volgende verdeling voor 1993-2003:
Dit is gebaseerd op deze IPCC publicatie.
– “Laten we 1998 als gek jaar weglaten, dan is er toch echt de laatste (99-12) 14 jaar nauwelijks een stijging van de gem. wereldtemp. te meten.”
De trend in GISTEMP over 1999 – nu (mei 2013) is +0.09 °C/decennium. Ik kan dat niet ‘nauwelijks’ noemen. Veel beter is uiteraard om over 30 jarige perioden te kijken, anders spelen de natuurlijke variaties een (te) grote rol.
– “Een erg bevredigende verklaring hiervoor heb ik op deze site nog niet kunnen lezen.”
In dit blogstuk zijn inderdaad alleen de observaties besproken. Een vergelijking tussen de oppervlaktetemperaturen en de A1B modeldata kun je hier vinden. En je kunt hier en hier meer info vinden.
Het is een misvatting om te denken dat de temperatuur precies de mooie rechte lijn van het gemiddelde van de klimaatmodellen (waar dus natuurlijke variaties uitgemiddeld zijn) zal volgen. Zie verder onderstaande animatie en een artikel daarover:
Klik om toegang te krijgen tot dix-ans-de-froid-dans-un-si%C3%A8cle-chaud.pdf
Verdere reacties/meningen/vragen over modellen graag bij de laatste Open Discussie plaatsen.
@Anton
– “..en daarna (1998) is de trend lager..”
Lager dan daarvoor betekent niet dat deze negatief moet zijn. Lees het stuk van Bob nog een keer.
– “Hetgeen ook met het blote oog te zien is.”
Zoiets heb je vast niet in Delft geleerd. Hiervoor is nl. de wiskunde uitgevonden en die vindt dat de trend +0.06 °C/decennium is. Die + betekent groter dan 0 en dat is stijgend.
LikeLike
Beste Klimaatreageerder,
Er is geen enkele reden waarom de mondiale temperatuur over een periode van 10 jaar (of 14 jaar) zou moeten stijgen.
Tenslotte gaat alle natuurlijke variabiliteit gewoon door mét of zonder het versterkte broeikasgas-effect: El Niño’s/La Niña’s, positieve en negatieve Noord-Atlantische Oscillaties, vulkanisme, de zonnecyclus en de variatie in waterdamp in de stratosfeer – en antropogene forceringen zoals roet en sulfaat-aerosolen.
Al deze schommelingen en interne variabiliteit middelen pas op de lange termijn uit. Daarom is ‘klimaat’ gedefinieerd over een periode van 30 jaar.
Verder is de mondiale temperatuur over de laatste 14 jaar wél gestegen, zie NASA GISS 1999-heden met +0,09 °C/decennium. Dat is minder snel dan de +0,171 °C/decennium over de gehele laatste 30 jaar, maar wel een stijging.
Overigens is het niet zo moeilijk te begrijpen dat die laatste jaren een geringere trend laten zien: over de jaren vóór 1999 was de trend juist weer VEEL hoger, zie NASA GISS 1992-1999 met zelfs +0,61 °C/decennium.
Pas over een periode van minstens 30 jaar middelt dit uit, en zie je de lange-termijn trend.
LikeLike
Weet iemand eigenlijk waarom thans nou juist de diepzee opwarmt?
Een interessante vraag, cRR Kampen.
Waarom is dit in de jaren 90 begonnen en hoe lang zal het nog blijven doorgaan?
Wat is precies het mechanisme?
En zit de warmte daar voor eeuwig gevangen of kan de warmte ook weer terug naar het oppervlak tegen de temperatuursgradiënt in?
LikeLike
Beste Hans Verbeek,
Het is niet pas in de jaren ’90 begonnen, althans niet als je de bovenste 0-700m meetelt. Zie daartoe de al genoemde grafieken van NOAA, met name grafiekje 1, 2 en 3:
http://www.nodc.noaa.gov/OC5/3M_HEAT_CONTENT/index.html
Zie ook het recente onderzoek van Balmaseda 2013 en de vergelijking met de warmte-inhoud van de oceanen volgens Levitus 2012, die hier grafisch gemaakt is:
http://membrane.com/sidd/balmaseda-2013.html
Wat je op hoofdlijnen kan zeggen is dat (met de toenemende radiatieve forcering door extra broeikasgassen) éérst het oppervlak en de bovenste oceaan opwarmen:
1) Het warmtetransport vanuit de bovenste oceaan -> troposfeer (die je dus terugziet in de oppervlaktetemperaturen) vindt vrij snel plaats door de relatief geringe warmtecapaciteit van de troposfeer t.o.v. het oceaanwater. Tijdens een El Niño, zeker een extreme zoals die van ’97/’98, is er extra warmtetransport vanuit de oceaan naar het oppervlak (en deels ook terug het heelal in als warmtestraling), dus dan zie je:
– snelle opwarming aan het oppervlak;
– gelijktijdige daling van de Ocean Heat Content.
Als je de grafieken van Balmaseda en Levitus bekijkt is dat ook precies wat er gemeten is: tijdens de 1997-98 El Niño neemt de OHC niet toe maar juist af.
Ná 2000 hebben we echter vooral La Niña condities: het warmere water komt niet aan de oppervlakte (in de tropische Pacific) en daardoor is er minder warmtetransport naar het oppervlak (en ook minder terug het heelal in).
2) Wél vindt er een veel trager proces plaats: het warmtetransport vanuit die opgewarmde bovenste oceaan naar de diepzee.
Dat warmtetransport gebeurt NIET door verticale geleiding of menging direct vanuit de bovenste oceaanlagen naar de onderliggende diepzee, want deze worden gescheiden door de thermocline. Wat er wél gebeurt is dat de bovenste 100 á 300 meter ‘stroomt’ bovenop de stabiele diepzee en de extra warmte meevoert naar de afzinkgebieden in de noordelijke Atlantische oceaan en in de zuidelijke oceaan. Daar is de dichtheid van dit water toegenomen door verdamping (het zout blijft over) en het bovenste oceaanwater gaat afzinken – het staat deels de extra warmte af in het Arctische poolgebied én deels gaat het mee de diepzee in.
De thermohaliene circulatie (THC) is op die manier een ‘transportband’ die (een deel van) de extra warmte, na een aantal jaren/decennia, geleidelijk naar de diepzee transporteert. Een volledig ‘rondje’ van de THC duurt ca. 1000 jaar, maar vanuit de tropische oceanen naar de afzinkgebieden duurt ‘slechts’ 10 á 50 jaar dus zie je nu pas de diepzee opwarmen.
Even op hoofdlijnen, natuurlijk. Er spelen nog allerlei factoren zoals bijvoorbeeld de dominante windrichtingen die de mate van ‘mixing’ beïnvloeden. Het SkS blogstuk geeft een mooi overzicht:
http://www.skepticalscience.com/A-Looming-Climate-Shift-Will-Ocean-Heat-Come-Back-to-Haunt-us.html
LikeLike
Bedankt, Bob.
cRR Kampen zal ook wel blij zijn met dit uitgebreide antwoord.
LikeLike
Ik moet er nog even wat tijd voor uittrekken. Gaat me vooral om de laatste pakweg 12 jaar, waarin je luchttemp én tot 700m ziet ‘stagneren’ terwijl de diepzee versneld opwarmt.
Wat voor fundamenteels is er in het jaar 2001 of 2002 veranderd?
LikeLike
Ik begrijp nog altijd niet wat de ontkenners nou willen zeggen. Behalve het ontkennen zelf dan. In dit geval een dubbele; de stijging, die er wel is en de natuurlijke variabiliteit.
Niet alleen het eerder gestelde ‘neem 30 jaar en je hebt je signaal’, maar ook de verzekering dat als we over 14 jaar diezelfde balans opmaken, we gewoon de trend die men zegt te zullen zien ook kunnen zien is voldoende uitleg voor dit hardnekkige probleem En dat allemaal omdat wij weten dat er een oorzaak is voor die trend, het signaal van CO2.
Terug naar de ontkenners. Die willen geen 14 jaar wachten. Mij best. Wat hebben we dan? 16 jaar lang een klein beetje opwarming. Verwacht men dat die om zal slaan in een afkoeling? Dat over 30 jaar er inderdaad een echte vlakke of zelfs afkoelende trend zal zijn? Stel je eens voor.
En dat is mijn probleem (of eigenlijk dat van de ontkenners), want waar wij een fysieke achtergrond hebben voor het verdedigen van de opwarmende trend, kan ik me niet voorstellen hoe je tot ca. 1998 een kneiter van een opwarming kunt hebben, om vervolgens een afkoeling te zien en dat allebei verklaren met bijvoorbeeld een lagere klimaatgevoeligheid. En ondanks dat klimaatvariabiliteit klinkt als een soort vergaarbak, ook daar zijn -meestal achteraf- de factoren gewoon te identificeren.
Ik wil dus graag verklaard zien waarom men (ook na 14 jaar) een vlakke, of afkoelende trend verwacht in een coherente uiteenzetting die dus ook de snelle opwarming tot en met 16 jaar terug verklaart. En vergeet niet dat er geen conflict mag zijn met OHC. En nee, liegende thermometers zullen je niet veel helpen, want die moeten dan ook je vlakke trend/ afkoeling bij elkaar hebben gefraudeerd. Niet jezelf in je voet gaan schieten. 😉
LikeLike
Ik vul je gegevens even aan: De laatste pakweg 12 jaar is men steeds op andere manieren beginnen meten en in de diepzee heeft men nog steeds geen echte meettoestellen die zowel de druk als de (zeer warme) bodemtemperatuur op een betrouwbare wijze registreren en is men er nog minder aan uit hoeveel interactie er is tussen bijv. de (niet alleen nu maar altijd al) wijzigende straalstroom (die de Duitsers zonder de benaming pas in WO II ontdekten toen ze soms benzine tekort hadden bij hun bombardementen en soms heel veel over) en eigenlijk is er nog maar 5 (leze: vijf) jaar een speciale satelliet die de helderheid en temperaturen ‘poogt’ te lezen vanop grote afstand met zo groot mogelijke precizie.
We KUNNEN dus niet vergelijken met pakweg 50 jaar geleden.
Tweede punt dat je zult gelezen hebben bij de kritici is dat de originele dataset veel landpunten bevatte die oorspronkelijke op ruime afstand van de bebouwde kom stonden in open land, en nu al in België compleet tussen de lintbebouwing zaten, zodat ook daar de stadswarmte heel de vergelijking in het honderd gooit (en dat zijn nog niet eens zo oude meetpunten).
Meten is één en weten is twee. Meten is weten, maar zelfs dat vraagt veel afstand.
Of ga jij me wijsmaken dat ik moet panikeren omdat 700 meter hoog de lucht ijler is. Je hebt het terug over helderheid en broeikasgassen.
Kun je me voor het gemak de formule geven met de edelgasconfiguratie vermenigvuldigd met hoeveelheid (bijv. 10.000.000 gram lucht per m² is er, 0,035% koolstofdioxide gemiddeld – meer als het warmer wordt, minder als het kouder wordt, dan slaat ze neer ook in de vorm van roet soms) en dan een juiste formule die ik ook kan verifiëren waarbij die 0,035% er voor zorgt dat die 10 miljoen gram opwarmt en dat het echt niet omgekeerd is?
In mijn berekeningen kwam ik alvast tot de slotsom dat de warme motor van een auto de lucht meer opwarmt dan de uitstoot van CO2 uit de uitlaat… Kwestie van ons niet als superieur op de natuur te beschouwen, natuurlijk.
Maar ik ben een rekenkundige en sta echt open voor alle berekeningen (zoals ik al zei, zou ik het goed nieuws vinden als we zelf de aarde zouden kunnen opwarmen om minder fossiele brandstoffen te stoken) en meer toerisme naar de Nederlandse en Belgische kusten te krijgen. PS: Dit jaar heb ik 7 reeksen van sneeuw en foto’s van meer/minder dan 10/-10 graden vorst, maar ik heb al elk jaar een sneeuwman gemaakt voor mijn kinderen in Bellegem sinds ik daar een huis bouwde in 1997.
Maar ik lees liever de critici dan de eensgezinden. Met tegenwind maak ik immers meer energie, dan zonder tegenwind (het heeft lang geduurd voor ik dat diep bewust besefte dat je de bij de tegenstanders van je mening moet gaan zitten, niet gemakshalve een pint pakken met mensen die hetzelfde denken om je in slaap te doen vallen). Jean Marc
LikeLike
Op de andere topic, “een dubbele; de stijging”… Ik heb zeker en vast nog 30 jaar en mijn kinderen nemen dan wel over voor de volgende 30 jaren om te wachten. Meer nog: Wat je ook denkt in deze repliek (pro/contra/extreem/gematigd), je zult noch Facebook noch deze topic herlezen binnen 30 jaren. Als we spreken over 1 graad omhoog of laag, zullen je kinderen nog steeds in de winter in de sneeuw spelen (meer sneeuw, volgens de believers). Je zult nog steeds een hittegolf hebben vanaf zoveel dagen zoveel graden.
Belangrijker dan kritiek geven is trouwens zelf voorstellen hoe het dan wel moet. Anders is het praat voor de vaak.
Om zuiniger te leven hoef je geen klimatoloog te zijn, maar een ‘goed huisvader’ (bij ons thuis met 11 kinderen was dat ‘goed huismoeder’). Maar we hebben allemaal een auto met airconditioning en je voorruit wordt zelfs nat op de autostrade in de zomer zo. Ons lichaam verzwakt door één stabiele temperatuur en versterkt door trainingen met wisselende temperaturen. Zoals vrouwen sneller spataders krijgt van altijd warme baden te nemen maar zich intussen meestal wel beter voelen.
Genieten en zich inspannen ligt dicht bij elkaar.
Ik las dat de suikerproductie massaal verhoogd is. Men vermeld niet bij dezelfde uitspraak dat de bevolking massaal verhoogd is over dezelfde periode. Als bestuurslid in een journalistenraad, zag ik dikwijls dit soort nonsens maar titels zijn nu eenmaal bedoeld om sensatie te krijgen.
Een film met een bevroren wereld, dat spreekt iedereen aan, en onze angsten beheersen, dat vergt wat inspanningsvolle intelligentie.
“Fin de siècle” is een oude term hiervoor, en Cicero panikeerde ook toen “de jeugd lang bleef slapen en lang ’s avonds lawaai maakte overal en luier bleken dan de ouders” en dat is ook al dulizenden jaren geleden.
Dat men één zonnegod maakte toen de verschroeiende hitte zoveel doden maakte en zo het monotheïsme ontstond, doet me soms glimlachen dat hier veel monotheïsten zijn die enkel geloven in een klimaatopwarming en op internet bezig zijn zoals de getuigen van Jehova van deur tot deur omdat Johannes schreef dat er 144.000 mensen naar het hiernamaals gaan.
Wie de bijbel wat beter kent, weet dat er 12 stammen zijn die de boodschap verspreiden, en 12 dozijn geeft een gros. En 1000 betekent heel veel of zelfs ‘een volstam’ (zoals in oorlogsbeschrijvingen). Dus er zullen er veel zijn van elke stam in die uitdrukking, en dat diende inderdaad om mensen hun geloof te laten verkondigen, zoals we allen leerden toen we het hart op de tong kregen tijdens onze plechtige communie.
Maar we worden ook geacht objectief de waarheid te zoeken en niet alleen de ‘onze’. Open staan voor andere meningen. Dingen relativeren en onze kinderen krachtig het goede voorbeeld geven. Niet zagen want dan worden we als ‘oud’ beschouwd door onze kinderen. Tonen wat mooi is en hoe het gemaakt werd en hoe zij nog mooiere dingen kunnen doen later.
Per generatie van pakweg 25 à 30 jaar. Zou de overbevolking trouwens geen oorzaak zijn aan een stijging van een halve graad? Of de Maïs die massaal geplant staat en een C4-plant is met dubbele omzettingsgraad van CO2 terug, maar dat ook sneller weer vrijgeeft bij consumptie, productie of rotting?
Ik maak mij trouwens zorgen in het drinkwater… Al van in mijn jeugd omdat ik bepaalde leerkrachten geloofde die mij attent maakten om daar zorgvuldig mee om te springen.
En dat doe ik dan ook, met grote putten regenwater in mijn nieuw gebouwd huis. Werkt trouwens heel efficiënt tegen de opwarming in de zomer voor mijn kids in de tuin of n na het lopen met mijn hond.
LikeLike
@Hans Verbeeck: omtrent opwarming dieptezee. Bezorgt u mij de cijfergegevens en de ligging van de meetstations, dan zie ik het verder voor u na welke periodes vergeleken zijn. Hou er rekening mee dat de aardkorst ook verdwijnt daar. De thermiek zelf is wel nog een raadsel, want water onder hoge druk heeft de neiging om naar 4 graden te gaan omdat dan het kleinste volume van water bereikt wordt (zoals in diepe meren bij ons). Er moet dus stroming zijn om andere waarden te geven, of zware hittebronnen. 9 km diep is natuurlijk wel niet ‘normaal’… En we meten het nog maar vrij recent.
[JH: Jean Marc, een laatste verzoek om enigszins on-topic te blijven en geen nietszeggende proza hier te dumpen]
LikeLike
@ majava,
Het is natuurlijk gewoon “het ontkennen zelf“. Geen betere manier om weg te (blijven) lopen van de realiteit dan jezelf voorhouden dat het binnenkort allemaal anders wordt. Dat thema zien we dan ook eindeloos terugkomen in de sceptische blogosphere: binnenkort komt er een (kleine) ijstijd, binnenkort hebben we een dertigjarige trend, binnenkort verschijnt de grote wetenschappelijke doorbraak in E&E, binnenkort worden er prominente wetenschappers aangeklaagd, enzovoort, enzovoort.
In al de tijd dat ik de “denialosphere” een beetje volg regent het onophoudelijk dit soort aankondigen. En steeds weer blijken ze gebakken lucht. Maar men blijft dapper steeds vasthouden aan deze drogreden, die ik “bewijs uit de toekomst” noem.
LikeLike
@ Jean Marc,
Tweede poging: ellenlange schrijfsels over van alles en nog wat helpen de discussie niet vooruit, maar vertroebelen deze juist. Probeer s,v,p, je argumenten kernachtig te formuleren en uitweidingen over allerlei zaken die niets met het stuk van Jos te maken hebben achterwege te laten.
LikeLike
Salade.
LikeLike
Hoi Majava,
Je zegt heel terecht:
Als het mondiale klimaat grote schommelingen zou vertonen alléén als gevolg van ‘internal variability’, is dat *juist* een argument voor een hoge klimaatgevoeligheid. Immers, in dat geval volstaat blijkbaar een toevallige fluctuatie in de verdeling van energie over de compartimenten van het klimaatsysteem om een heel grote respons te veroorzaken.
De ‘dosis -> response curve’ is dan steil: als er een externe forcering langskomt door verandering van de stralingsbalans (bijv. variatie in zonnesterkte of in warmtestraling door extra broeikasgassen), zal de respons des te heviger zijn.
Dit wordt fraai en ‘tongue-in-cheek’ toegelicht door klimaatonderzoeker dr. Kyle Swanson:
Swanson gaat nader in op de veronderstelde ‘pause’ in dit blogstuk op Realclimate:
http://www.realclimate.org/index.php/archives/2009/07/warminginterrupted-much-ado-about-natural-variability/
Aanbevolen. 🙂
LikeLike
Majava, hier spreekt een scepticus. Na de presentatie van Al Gore ben ik mij in het klimaat gaan interesseren,
[JH: Anton, geen beschuldigingen en nonsens aub]
LikeLike
“Dat over 30 jaar er inderdaad een echte vlakke of zelfs afkoelende trend zal zijn? Stel je eens voor.”
Dat kan ik me wel voorstellen, majava.
Maar ik denk dat de ‘kneiter van een opwarming’ hoofdzakelijk veroorzaakt werd door een samenloop van natuurlijke en menselijke factoren.
De menselijke factoren waren het schoner worden van de atmosfeer (brightening), ontbossing, verlagen van de grondwaterstand en natuurlijk de CO2-uitstoot. In de afgelopen jaren is de atmosfeer juist weer smeriger aan het worden (China) en dat kan de opwarming door andere menselijke factoren neutraliseren.
De natuurlijke factoren, die de ‘kneiter van een opwarming’ mede veroorzaakten waren: het samenvallen van een positieve PDO en positieve AMO, de hoge activiteit van de zon en een decennium van zachte winters op het Noordelijk Halfrond.
De PDO is inmiddels negatief geworden, de zonne-activiteit is afgenomen en veel warmte wordt afgevoerd naar de diepzee. Door welke oorzaak dan ook zijn er weer koude winters op het Noordelijk Halfrond. Alleen de positieve AMO is nog over.
Het is een samenspel van vele factoren, die samen de klimaatvariabiliteit vormen. In mijn ogen is er niet één allesoverheersende factor, die in hoofdzaak verantwoordelijk was voor de opwarming.
LikeLike
Ene mijnheer Werner Brozek heeft zijn licht laten schijnen over de standstill van de afgelopen jaren op basis van de verschillende meetreeksen die er zijn, dus niet alleen de GISS reeks.
Grappig te zien hoe de (licht sceptische) UHA nog het minst een standstill laat zien.
Ook grappig te zien dat de RSS-meetreeks (satelietmetingen) het langst de “pause” heeft gemeten.
Nog even over meetwaarden van luchttemperaturen en oceanische warmteinhoud. Wat ik wilde zeggen is dat de steekproef van 3000 boeien (kwantitatief) nog lang niet representatief (generaliseerbaar) is voor de werkelijke stijging (dat neem ik ook wel aan) in warmteinhoud. En eigenlijk geldt dat ook voor de recordings van de luchttemperaturen.
Landmeetstations in de USA en Europa overheersen daarin nl.
Een verklaring voor de standstil en op deze site gebruik ik het woord afvlakking van de opwarming, is wellicht dat de kwaliteit van het meetnet de laatste 10- 20 jaar is verbeterd. Nee ik doel niet op het stedelijke warmte eilandeffect.
Wat ruis en statistiek betreft: ik weet ook wel dat als je 6000 keer met een niet-gemanipuleerde dobbelsteen gooit, de uitkomst ver van 1000 worpen 6 kan liggen.
Natuurlijk volgt de gem. wereldtemp niet braaf het rechte oplopende lijntje van 0,3 graad opwarming per 10 jaar.
Maar als dat lijntje langer dan 10 jaar nog niet op 50% van de verwachte minimumwaarde (0,2) ligt ga ik (intuitief) wel twijfelen aan de dobbelsteen, uh ik bedoel dus aan de modellen.
LikeLike
Beste Majava
“”En dat is mijn probleem (of eigenlijk dat van de ontkenners), want waar wij een fysieke achtergrond hebben voor het verdedigen van de opwarmende trend, kan ik me niet voorstellen hoe je tot ca. 1998 een kneiter van een opwarming kunt hebben, om vervolgens een afkoeling te zien en dat allebei verklaren met bijvoorbeeld een lagere klimaatgevoeligheid. En ondanks dat klimaatvariabiliteit klinkt als een soort vergaarbak, ook daar zijn -meestal achteraf- de factoren gewoon te identificeren.
Ik wil dus graag verklaard zien waarom men (ook na 14 jaar) een vlakke, of afkoelende trend verwacht in een coherente uiteenzetting die dus ook de snelle opwarming tot en met 16 jaar terug verklaart””
Tot 1998 inderdaad de kneiter van een opwarming bij een relatief bescheiden toename van CO2, en daarna een stagnatie in de opwarming bij een iets sneller toename van CO2. Hoe verklaart jouw fysica dit?
LikeLike
“”Is dit wel duidelijk? Ik kan er nog e.e.a. aan toevoegen, maar als het slechts tot schouderophalen leidt ga ik weer iets nuttigs doen.””
Bob het is me duidelijk. Echter als je beide perioden van 30 jaar vergelijkt, laat de tweede toch een afvlakking zien in het laatste decennium. Er is m.i. duidelijk verschil. Maar de tijd zal het leren.
LikeLike
Beste Jan Zuidema,
“Echter als je beide perioden van 30 jaar vergelijkt, laat de tweede toch een afvlakking zien in het laatste decennium. ..”
Nee, dat is nu juist zo grappig aan je reacties. In werkelijkheid is de stijging over de laatste 30 jaar GROTER dan over de periode 1969 – 1998:
Laatste 30 jaar: +0,171 °C/dec.
1969 t/m 1998: +0.161 °C/dec.
Of in HadCRUT4:
Laatste 30 jaar: +0,168 °C/dec.
1969 t/m 1998: +0.159 °C/dec.
Er is een heel goede reden dat men het klimaat over perioden van 30 jaar bepaalt – de korte termijn variabiliteit door El Niño/La Niña, vulkanisme, zonnecyclus, PDO, etc. middelt dan pas uit en je kan alléén over langere perioden de lange-termijn trend zien.
Men kijkt dus altijd naar de toename in de mondiale oppervlakte-temperaturen over de laatste 30 jaar — en ook naar de trend in de afname van gletsjers en ijskappen, én naar het verdwijnen van het Arctische zee-ijs, én naar de versnellende toename van de Ocean Heat Content. Zie de bovenstaande indicatoren in het artikel van Jos Hagelaars.
LikeLike
“Door welke oorzaak dan ook zijn er weer koude winters op het Noordelijk Halfrond.” – beweert Hans Verbeek. In werkelijkheid zijn ook de afgelopen vijf winters (of tien, of twintig) op het noordelijk halfrond zacht tot recordzacht geweest.
“het samenvallen van een positieve PDO en positieve AMO, de hoge activiteit van de zon en een decennium van zachte winters op het Noordelijk Halfrond.”
Wartaal. Dat laatste is het te verklaren gegeven, daarvoor staan pogingen tot verklaring. Deze pogingen verklaren niet waarom in 22.000 jaar uitgerekend nu zo’n gigantische tempstijging is opgetreden. De enige verklaring daarvoor is de toename van de concentratie van enkele belangrijke broeikasgassen, vooral CO2 en CH4.
LikeLike
” ik weet ook wel dat als je 6000 keer met een niet-gemanipuleerde dobbelsteen gooit, de uitkomst ver van 1000 worpen 6 kan liggen.” – Hoe ver, klimaatreageerder? Hoe groot acht je bijvoorbeeld de kans op 1100 zessen?
(tip: die kans is practisch nihil).
LikeLike
beste Bob
met kantelpunt bedoel ik het volgende:
http://www.woodfortrees.org/plot/hadcrut4gl/from:1980/plot/hadcrut4gl/from:2001/trend/plot/hadcrut4gl/from:1980/to:2001/trend
eigenlijk zou je een kromme moeten fitten door deze data. die zou dan een maximum bij circa 200/2001 vertonen.
LikeLike
Binnenkort ontdekt Jan Zuidema de EN/SO, geloof ik…
http://www.woodfortrees.org/plot/hadcrut4gl/from:1900/plot/hadcrut4gl/from:2001/trend/plot/hadcrut4gl/from:1980/to:2001/trend
LikeLike
Nog een klein advies aan Jan: mei van dit jaar zolang mogelijk niet toevoegen 😉
LikeLike
De schrijver van dit blog lijkt uit te willen leggen dat we niet alleen moeten kijken naar de opwarming (van de troposfeer). De betere invalshoek is te kijken naar ‘extra’ energie die ergens moet blijven (diepe oceanen) en elders zijn werk kan doen (smelten van ijs). En mogelijk ook zorgt voor lokaal extra onbalans met effect op het weer.
Skeptical science probeert dit ook nog eens te belichten:
http://www.skepticalscience.com/public-science-ambiguous-nomenclature.html
met als insteek:
‘Energy is a good term to employ because for lay people it encompasses the destabilising effects in a clear way, a way the public can relate to. Talking about ‘energy’ makes people think about climate change differently. It isn’t that any one description is better than another; it’s more like getting people to walk round a sculpture to see it from a different angle, to gain another perspectiv’.
Daarom ipv temperatuurgrafieken graag energiebalansen!
LikeLike
Hoi Pieter,
Klopt helemaal. Bij het versterkte broeikasgas-effect gaat het immers om de extra Watt/m² die in het systeem achterblijven (momenteel waarschijnlijk 0,5 á 1 Watt/m²).
Over de tijd integreert dat tot (Exa-)Joules in het klimaat, bijvoorbeeld de gemeten toename van de Ocean Heat Content (en de latente warmte van extra smelt van ijs en de verdamping van water). Je ziet die accumulatie van extra warmte niet alleen in de stijgende oppervlaktetemperaturen.
De OHC grafieken van Jos hierboven laten dat al zien, en natuurlijk de publicaties van Balmaseda 2013, Levitus 2012, Le Traon etc. Bijvoorbeeld de grafieken hier:
http://membrane.com/sidd/balmaseda-2013.html
Neemt niet weg dat het interessant is wanneer je dat ziet in de oppervlaktetemperaturen.
LikeLike
misschien vinden jullie het leuk mijn artikel van 2 december 2012 over Monckton en de zijnen nog te lezen:
http://www.zeeburgnieuws.nl/nieuws/kv_sceptici_011.html
Martin van Etten
LikeLike
Ik hou wel van samenvattingen.
Shorter Hans Verbeek: ik prefereer het niet weten boven een wetenschap die het zegt te weten.
Shorter Jan Zuidema: ik ben zowaar in m’n eigen afkoeling-meme getrapt.
Nee, dit is niet inhoudelijk, maar beschouwend. 😉 Bob en Remko hebben al inhoudelijk de grond geëffend met de reacties die gericht waren aan mij. Waarvoor mijn dank. Ik heb daar niks aan toe te voegen.
LikeLike
@klimaatreageerder
– “Grappig te zien hoe de (licht sceptische) UHA nog het minst een standstill laat zien.”
Ik denk niet dat meetdata ‘sceptisch’ genoemd kunnen worden. De meetmethodiek van de temperaturen door satellieten heeft zo zijn eigen problemen:
https://klimaatverandering.wordpress.com/2013/02/08/klotzbach-revisited/
@Martin van Etten
Bedankt voor de link naar je Monckton verhaal. Inderdaad zeer leuk en erg on-topic.
@Jan Zuidema
– “Tot 1998 inderdaad de kneiter van een opwarming bij een relatief bescheiden toename van CO2, en daarna een stagnatie in de opwarming bij een iets sneller toename van CO2. Hoe verklaart jou fysica dit”
Er bestaat bijv. zoiets als natuurlijke variatie en de invloed van aersolen. De verandering van oppervlaktetemperaturen zal zeker niet een keurige 1 op 1 relatie met de CO2 concentratie hebben en in een mooi recht lijntje blijven stijgen. Zie enkele artikelen waar ik hier in reacties een link naar heb gegeven.
– “eigenlijk zou je een kromme moeten fitten door deze data”
Zie figuur 1, daarin zit een ‘gefitte kromme’.
Jij vraagt je eigenlijk af of er sprake is van een trendbreuk zo rond 2000 in tegenstelling tot de 30 jaar daarvoor i.v.m. de opwarming van de aarde. Je negeert daarbij volledig de andere indicatoren en zoals de stijging van de OHC die laat zien dat deze opwarming onverminderd door gaat.
Vooralsnog is er geen sprake van een trendbreuk rond 2000, alle temperaturen na 2000 vallen met gemak in het trendkanaal van 1970-2000:
(click voor een hogere resolutie)
LikeLike
Dank Martin van Etten!
Goede samenvatting die er geen doekjes om wint.
Mij verbaast het dat ze steeds weer de media bereid vinden om hun geurspoor aan te brengen.
LikeLike
cRR Kampen,
Hoe vaker je met een dobbelsteen gooit, hoe meer zal blijken dat de worpen met 6 ogen, 1/6 deel van alle worpen bedraagt. Ik vermoed dat je bedoelt dat als er meer jaren vanaf nu verstrijken, de gemiddelde stijging per jaar steeds meer het getal 0,03 graad / jaar zal benaderen.
Dat is afwachten vooralsnog lijkt het er niet op.
Jos Hagelaars,
Je kan ieder geval de UHA de laatste 20 jaar niet verdenken van het bewust of onbewust verlagen van de trend, wat dan als het “ware in het sceptische staatje past van de UHA”.
Overigens vind ik de kop: “16 jaar geen opwarming een fabeltje” geen fictie.
Hoogstens een “cherrypick-waarheid”.
LikeLike
Op cRR Kampen, ik haal meteen mijn eindconclusie aan en mijn logica daarna (sorry dat het zo lang is, maar lees het wiskundig eens en verbeter het gerust, het gaat over èchte statistische kansberekening en toekomstvoorspelling).
[JH: sorry, maar dit gaat echt nergens over. Het proza is als comment gekenmerkt, de berekening niet]
…
Kans tot stijging van de temperatuurin cyclus 1 indien geen stijging noch dalingstrend:
Tien jaren: 1 – (1/2)^10) =-0,9990234375 = 99,90%
Jawel, dezelfde kans dan ook tot een daling. Dit klinkt gek en absurd, maar dit i wiskundige toekomstvoorspelling met de niet getruceerde dobbelsteen van cRR KAMPEN dus die kan nooit 1 zijn.
Kans tot stijging van de temperatuurtrend cyclus 1 indien men start in een subtrend die stijgend/dalend wordt om de 10 jaar:
Tien jaren: 1 – (0,9/2)^10)= 0,99965949371083984375 = 99,96%. (0,9= 0,99%. Wie durft er hier zijn cursus statistiek terug eens boven halen. Ik ga dan echter toch verder op de (door kansberekening toch deels gecorrigeerde toekomstvoorspellingen, ook ‘achteraf gezien’):
LikeLike
@klimaatreageerder
– “Je kan ieder geval de UHA de laatste 20 jaar niet verdenken van het bewust of onbewust verlagen van de trend, wat dan als het “ware in het sceptische staatje past van de UHA”.”
En dat geldt wel voor andere instituten die datasets van temperaturen samenstellen?
Waar ik op doelde is dat de meetdata die gebruikt wordt voor de UAH dataset niet als ‘sceptisch/niet-sceptisch’ gekwalificeerd kan worden. Deze kwalificatie heeft als onderliggende gedachte een typische vorm van klimaatsceptische achterdocht.
Het beschuldigen van het bewust verhogen/verlagen van temperatuurdata is iets waar de zogenaamde klimaatsceptici zeer veelvuldig gebruik van maken. De oppervlaktetemperaturen worden aangehaald indien het bij hun ideeën past. Doen ze dat niet, dan worden de instituten die deze datasets samenstellen, vrolijk van fraude beschuldigd.
Zoals ik al zei heeft de meetmethodiek van temperaturen van satellieten zo zijn eigen problematiek. Problemen met het algoritme, bijv. van UAH:
http://en.wikipedia.org/wiki/UAH_satellite_temperature_dataset#Corrections_made
Dan spelen er nog de mogelijke afwijkingen in de satellieten zelf, de correcties voor baanafwijkingen en de overgang tussen satellieten. Lees het stuk eens waar ik je een link van heb gegeven.
LikeLike
Beste Klimaatreageerder,
“.. als er meer jaren vanaf nu verstrijken, de gemiddelde stijging per jaar steeds meer het getal 0,03 graad / jaar zal benaderen.”
Waar haal je 0,03 graad/jaar vandaan? S.v.p. de originele bronvermelding.
“Je kan ieder geval de UHA de laatste 20 jaar niet verdenken van het bewust of onbewust verlagen van de trend, wat dan als het “ware in het sceptische staatje past van de UHA”.”
Hoe kom je tot die conclusie? Er is geen enkele logische basis om UAH wel of niet te “verdenken” alleen vanwege de trend die UAH toont. Je kan het één niet afleiden uit het ander.
De problemen van UAH hebben te maken met hun methodiek en het feit dat zij volledig afhankelijk zijn van één sensor met een reeks aan (niet goed te achterhalen) systematische en toevallige fouten. Merkwaardig genoeg verloopt UAH tamelijk vlak tot 1998, en gaat vanaf 1999 veel sneller stijgen:
UAH satelliet-temperaturen tot 1998 en sinds 1999
In 2000 is de methodiek en dataset van UAH (met al hun correcties) op de schop gegaan na een vernietigend onderzoek door de National Academy of Sciences. Dat was nadat Christy en Spencer eerst zeven jaar lang (!) op hoge toon beweerden dat iedereen ter wereld ernaast zat – behalve Christy & Spencer. Nou, dat bleek… maar niet heus.
Eerder maakte je bezwaar tegen de veronderstelde “3000 boeien”. Het vervelende van UAH is dat er maar één sensor is… geen 3000. Hoezo ‘undersampling’?
LikeLike
Ik kan alleen maar concluderen dat de stelling dat je naar een periode van minimaal 30 jaar moet kijken steeds dezelfde reactie oplevert: de sceptici blijven gewoon hun favoriete en veel korte periode als uitganspunt nemen en wensdenken er een stuk bij, om op die manier op 30 jaar uit te komen. Ik ben geneigd dat weinig wetenschappelijk te vinden.
LikeLike
Bob, merkwaardig genoeg verloopt UAH tamelijk vlak sinds 2002, terwijl hij t/m 2001 nog een stijgende trend vertoonde.
UAH satelliet-temperaturen tot en met 2001 en sinds 2002
Hetzelfde plaatje gemaakt met de onberispelijke HadCRUT4 dataset laat een verrassende daling zien sinds 2002.
HadCRUT4-temperaturen tot en met 2001 en sinds 2002.
Als je begin en eindpunt net iets anders kiest, kun je uit dezelfde data heel verschillende conclusies trekken. 😉
[HC: kapot linkje gefikst]
LikeLike
Beste Hans Verbeek,
UAH is juist als de neten gaan stijgen sinds 1999:
http://www.woodfortrees.org/plot/uah/to:1998/plot/uah/to:1998/trend/plot/uah/from:1999/plot/uah/from:1999/trend
Daarvoor verliep het relatief vlak.
Het is niet zo vreemd om te veronderstellen dat dit iets met de Super El Niño van ’98 van doen zou kunnen hebben. Hun correcties over de eerste periode lijken tot problemen te leiden in de 2e periode, ná de opwarming van het midden van de troposfeer.
Spencer en Christy extrapoleren noodzakelijkerwijs de trends op kilometers hoogte in de troposfeer naar het oppervlak, en daarbij spelen de aannames over o.a. de lapse rate een grote rol. Zie het blogstuk over Klotzbach van Jos Hagelaars:
https://klimaatverandering.wordpress.com/2013/02/08/klotzbach-revisited/
En het antwoord van Jos op de repliek van Christy:
LikeLike
@ Hans Verbeek
“Als je begin en eindpunt net iets anders kiest, kun je uit dezelfde data heel verschillende conclusies trekken”
Laat dat nu net de meest eenvoudige natte-vinger-methode zijn om vast te stellen dat een periode te kort is om conclusies te kunnen trekken!
LikeLike
aan Jos
“”jij vraagt je eigenlijk af of er sprake is van een trendbreuk zo rond 2000 in tegenstelling tot de 30 jaar daarvoor i.v.m. de opwarming van de aarde. Je negeert daarbij volledig de andere indicatoren en zoals de stijging van de OHC die laat zien dat deze opwarming onverminderd door gaat.””
Tot voor kort, toen de temperatuur duidelijk steeg, werd er alleen gesproken over oppervlakte temperaturen. Je hoorde niemand over OHC. Sinds echter de oppervlakte temperatuur stagneert, zoekt men de opwarming in de diepe oceaan. Niet de ondiepe tot 700 meter, want het Argo programma vertoont weinig opwarming sinds 2003.
Afgezien van grote onnauwkeurigheden bij de metingen op grote diepte, heb ik toch moeite met het ineens opwarmen van de diepzee. Dwz als daar nu opwarming plaats vindt, waarom dan niet ook in de periode van grote opwarming tot 1998. Als dat daar niet gevonden zou worden betekent dit nog niet dat het er niet is.
Voorlopig ga ik er dus vanuit dat als OHC nu toeneemt dit ook al eerder het geval was. Het kan dus geen argument zijn om de huidige stagnatie in oppervlakte temperatuur toch te omzeilen met verwijzing dat OHC toeneemt. Omdat OHC dan ook toenam toen er geen stagnatie was. Bij vergelijking valt de OHC van beide perioden tegen elkaar weg, en we hoeven alleen de oppervlakte temperaturen te vergelijken.
(Of was er soms een stagnatie in OHC bij stijgende oppervlakte temperatuur en omgekeerd stijging in OHC bij stagnerende opp temp?)
LikeLike
@Jan Zuidema
– “Je hoorde niemand over OHC.”
Nee, zie:
IPCC 2003 – http://www.ipcc.ch/ipccreports/tar/wg1/058.htm
“Extension of the analysis to the upper 3,000 m shows that similar changes in heat content have occurred over intermediate and deep waters in all the basins, especially in the North and South Atlantic and the South Indian Oceans. The change in global ocean heat content from the 1950s to the 1990s is equivalent to a net downwards surface heat flux of 0.3 Wm-2 over the whole period.”
En ook IPCC 2007 – http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg1/en/tssts-3-3-1.html :
“The world ocean has warmed since 1955, accounting over this period for more than 80% of the changes in the energy content of the Earth’s climate system.”
– “Niet de ondiepe tot 700 meter, want het Argo programma vertoont weinig opwarming sinds 2003.”
De trend over de data van 2003-2012 in mijn figuur 5 voor 0-700 m is 0.52•10^22 J/jr. Dit komt overeen met 0.46 W/m2 oceaan oppervlak. Ik kan dat niet ‘weinig’ noemen. Zoals je in de grafiek van figuur 5 kunt zien, is de trend voor 0-2000 m hoger, dit komt overeen met 0.7 W/m2 oceaan oppervlak.
– “Voorlopig ga ik er dus vanuit dat als OHC nu toeneemt dit ook al eerder het geval was.”
Heb je het blogstuk wel gelezen? Zie figuur 5.
– “Het kan dus geen argument zijn om de huidige stagnatie in oppervlakte temperatuur toch te omzeilen met verwijzing dat OHC toeneemt.”
Er is geen sprake van ‘omzeilen’. Circa 90% van de energie van het versterkte broeikaseffect wordt opgenomen door de oceanen, daarmee is dat de belangrijkste graadmeter voor de opwarming van de aarde. Zoals wellicht al 10 keer eerder gezegd hier, door verschillende mensen, de oppervlaktemperatuur zal niet keurig in rechte lijntjes 1 op 1 met de stijging van de CO2 concentratie in de atmosfeer opgaan, er is zoiets als natuurlijke variatie. Bijv. de El Nino/La Nina oscillatie geeft alleen al een variatie van 0.2-0.3 °C. Je zult begrijpen dat dit trends over 10 jaar zeer sterk kan beïnvloeden. Zie:
Klik om toegang te krijgen tot 1748-9326_6_4_044022.pdf
– “Bij vergelijking valt de OHC van beide perioden tegen elkaar weg, en we hoeven alleen de oppervlakte temperaturen te vergelijken.”
Nee, zie hierboven. De warmte-inhoud van de atmosfeer is veel kleiner dan van de oceanen.
Om een idee te krijgen van de enorme hoeveelheid energie die inmiddels opgenomen is door de oceanen zie hoofdstuk 8 in:
Klik om toegang te krijgen tot grlheat12.pdf
“We have estimated an increase of 24•10^22 J representing a volume mean warming of 0.09 °C of the 0–2000 m layer of the World Ocean. If this heat were instantly transferred to the lower 10 km of the global atmosphere it would result in a volume mean warming of this atmospheric layer by approximately 36 °C (65 °F). This transfer of course will not happen; earth’s climate system simply does not work like this.”
LikeLike
@Hans Custers: bedankt voor het fiksen van de link.
Of een periode te kort is om verantwoorde conclusies te trekken zal altijd een discussiepunt blijven. Dat onderwerp laten we beter rusten.
LikeLike
“Of een periode te kort is om verantwoorde conclusies te trekken zal altijd een discussiepunt blijven.” – hoeft niet. Periodelengte laten afhangen van ruisamplitude en trend -> statistische significantie. Laatste dertig, veertig jaar lukt dit al keurig met perioden kleiner dan 20 jaar, zo sterk is de trend.
LikeLike
Nee Hans Verbeek. Het is al lang en breed bewezen dat een te korte periode je helemaal niets wijzer maakt. De enige reden waarom dit ‘altijd een discussiepunt’ zal blijven is net als zoveel andere zaken overigens, dat je het logische, het wetenschappelijke, het reële niet wil aanvaarden. Als iemand die er op staat om inhoudelijk te reageren, is het bizar om te zien hoe uitgerekend jij zo makkelijk al het inhoudelijke dat je is tegengeworpen over dit onderwerp uit de weg gaat. Je reageert er niet op. Je loopt gewoon even een blokje om en komt later terug met een ander detail die de andere heren dan aanpakken. Wel fraai dat Bob nu ook kwam met dezelfde grafiek van gistemp die ik je eerder op Sargasso liet zien. Daarop vond jij het noodzakelijk om het eerste deel weer weg te laten en alleen de laatste 15 jaar te willen zien en zonder wat jij noemde de “suggestieve lijntjes” er bij.
LikeLike
Je hebt nu een kans, Hans Verbeek. Reageer op wat cRR Kampen zegt en je kunt laten zien of je voor rede vatbaar bent.
LikeLike
Beste Hans Verbeek,
“Of een periode te kort is om verantwoorde conclusies te trekken zal altijd een discussiepunt blijven.”
Nee, hoor. Je dient naar een periode van (ten minste) 30 jaar te kijken, dat is al in de jaren ’30 statistisch uitgedokterd door de meteorologen. Het is de officiële definitie van het ‘klimaat’ van de World Meteorological Organization.
Tenslotte gaat alle natuurlijke variabiliteit gewoon door mét of zonder het versterkte broeikasgas-effect: El Niño’s/La Niña’s, positieve en negatieve Noord-Atlantische Oscillaties, vulkanisme, de zonnecyclus en de variatie in waterdamp in de stratosfeer – en antropogene forceringen zoals roet en sulfaat-aerosolen.
Al deze schommelingen en interne variabiliteit middelen pas op de lange termijn uit – daar is minimaal 30 jaar voor nodig.
LikeLike
Het blijft een punt van discussie omdat sommige factoren geen cyclisch verdrag vertonen (global dimming, CO2-concentratie,) en andere factoren (zonne-activiteit) een cyclus kennen van vele tientallen of zelfs honderden jaren.
Global brightening
Tussen 1945 en 1975 werd de atmosfeer boven West-Europa geleidelijk smeriger en bereikte minder zonlicht het aardoppervlak (global dimming). Het schoner worden van de atmosfeer in West-Europa gebeurde niet van de ene op de andere dag. Tussen 1980 en 2000 nam geleidelijk de hoeveelheid zonnestraling, die het aardoppervlak bereikt weer toe tot vooroorlogse waarden. De hele cyclus van dimming en brightening omvat 60 jaar.
Voorlopig lijkt het schoner worden van de atmosfeer onomkeerbaar: Europa zal nooit meer zoveel roet en stof in de atmosfeer verstrooien als in de jaren 60.
Toch telt de verminderde hoeveelheid zonnestraling van begin jaren 80 nog altijd mee in het klimatologisch gemiddelde over 30 jaar.
Zonneactiviteit
Eén zonnecyclus duurt 11 jaar. Maar de variabiliteit van de zonne-activiteit en het effect daarvan op ons klimaat kun je pas uitmiddelen over vele eeuwen.
De Kleine IJstijd omvatte een periode van 3 eeuwen waarin de zonne-activiteit gemiddeld veel lager was. Het effect van die verlaagde zonne-activiteit was niet direct in de eerste 30 jaar evident.
Over de klimatologische referentieperiode (1981-2010) was de gemiddelde zonne-activiteit beduidend hoger dan de afgelopen 5 jaar. We zullen nog zeker 10 jaar (en misschien wel 20 jaar) met een verlaagde zonne-activiteit te maken hebben en al die tijd zullen we ons klimaat vergelijken met een periode waarin de zon een hogere activiteit vertoonde.
Je kunt factoren, die een cyclus langer dan 30 jaar kennen, buiten beschouwing laten of als een constante beschouwen. En je kunt ervoor kiezen om niet cyclische factoren (global brightening, verstedelijking, CO2) buiten beschouwing laten. Het resultaat is een versimpelde model-weergave van de complexe klimaat-werkelijkheid.
Ik denk dat het altijd een punt van discussie zal blijven welke schommelingen we nog weer noemen en welke schommelingen we klimaatverandring noemen.
LikeLike
@ Hans Verbeek,
Je begrijpt het niet. De bedoeling van het bepalen van een trend is om te bekijken of er sprake is van een verandering op lange termijn. En dus moet je de korte termijn variaties er uit filteren. Dat is het hele idee!
Als de periode die je bekijkt te kort is is de invloed van korte termijn variaties te groot en zegt de trend niets over de ontwikkeling over de lange termijn.
LikeLike
En deze:
“Ik denk dat het altijd een punt van discussie zal blijven welke schommelingen we nog weer noemen en welke schommelingen we klimaatverandring noemen.”
Onzin, het klimaat is per definitie het gemiddelde weer over 30 jaar. Zo klaar als een klontje.
LikeLike
Referentieperiodes van 30 jaar zijn alleen maar een onderdeel van het werken met een voldoende lange reeks. En ook al schuift die reeks elke keer een decennium op, het gaat erom dat die 30 jaren gewoon op elke 30 jaars-periode kunnen worden toegepast om je te kunnen laten zien wat de trend is. Begin- en einddatum maken niets meer uit, dat is al eerder gezegd. Het maakt dan ook niet uit of er een deel warme of koude zonnecylus, of een periode met meer of minder aerosols tussen zit.
LikeLike
Helemaal met je eens, Hans.
We definiëren klimaat als het gemiddelde weer over de afgelopen 30 jaar.
Met scherpe definities maak je een eind aan oeverloze discussies.
LikeLike
Ik wil niet vervelend zijn, maar zo makkelijk is het natuurlijk niet.
Die dertig jaar is natuurlijk wél arbitrair. De keuze berust op:
* Wegfilteren ruis van zonnecyclus, EN/SO, incidentele vulkanen;
* Een periode die op een mensenleven betekenis heeft, o.a. zodanig dat een klimaatverandering op deze tijdschaal ook wezenlijk tijdens een leven te beleven valt.
Andere overwegingen kunnen heel goed tot andere klimaatperioden leiden. In extremis: het gemiddelde weer over ’n miljoen jaren nemen en gewoon vaststellen dat we de laatste twee à drie miljoen jaar in een ijstijd leven (of een glaciaal regime, gekenmerkt door lange perioden kou afgewisselde met kortdurende interglacialen die het klimaat van 10-5 miljoen jaar geleden benaderen).
LikeLike
@ cRR Kampen,
“Het gemiddelde weer over 30 jaar” is een veel gebruikte definitie van het klimaat. Maar dat betekent natuurlijk niet dat je je altijd en eeuwig tot precies die periode moet beperken. Maak het nou niet ingewikkelder dan het is, er zijn al meer dan genoeg anderen die dat doen 🙂
LikeLike
@ Hans Verbeek
Nee, niet “de afgelopen 30 jaar“, maar wel gewoon “30 jaar”. Hoe krijg je het voor elkaar om zelfs zoiets simpels weer te verdraaien?
LikeLike
Ik sluit mij hier 100% bij aan: “gewoon XX jaar”. +j
LikeLike
Beste Hans Verbeek,
Uit de Glossary van IPCC 2001:
Climate
Climate in a narrow sense is usually defined as the “average weather”, or more rigorously, as the statistical description in terms of the mean and variability of relevant quantities over a period of time ranging from months to thousands or millions of years. The classical period is 30 years, as defined by the World Meteorological Organization (WMO). These quantities are most often surface variables such as temperature, precipitation, and wind. Climate in a wider sense is the state, including a statistical description, of the climate system.
Uit de FAQ van de WMO:
What is Climate?
Climate in a narrow sense is usually defined as the “average weather,” or more rigorously, as the statistical description in terms of the mean and variability of relevant quantities over a period of time ranging from months to thousands or millions of years. The classical period is 30 years, as defined by the World Meteorological Organization (WMO). These quantities are most often surface variables such as temperature, precipitation, and wind. Climate in a wider sense is the state, including a statistical description, of the climate system.
In het boek ‘Climate:Into the 21st Century’ van de WMO:
“The distinction between climate variability and and climate change inevitably has a degree of arbitrariness and depends on the time frame considered.”
Waarna de auteur uitlegt en aan de hand van voorbeelden illustreert dat ‘climate variability’ en ‘climate change’ toch twee verschillende concepten zijn. Lees verder vooral dit aardige hoofdstuk, en kijk onderaan blz. 15 naar de grafiekjes van ‘climate variability and climate change’:
Klik om toegang te krijgen tot item_9780521792028_excerpt.pdf
NOAA over 30-jarige klimaatnormalen:
“In the strictest sense, a “normal” of a particular variable (e.g., temperature) is defined as the 30-year average. For example, the minimum temperature normal in January for a station in Chicago, Illinois, would be computed by taking the average of the 30 January values of monthly-averaged minimum temperatures from 1981 to 2010. Each of the 30 monthly values was in turn derived from averaging the daily observations of minimum temperature for the station.”
en:
“Normals were not designed to be metrics of climate change. In fact, when the widespread practice of computing Normals commenced in the 1930s, the generally-accepted notion of the climate was that underlying long-term averages of climate time series were constant. Changes from one installment of Normals to the next do, nonetheless, provide some evidence of climate change impacts.”
http://www.ncdc.noaa.gov/oa/climate/normals/usnormals.html
LikeLike
@Hans Custers: het is niet mijn bedoeling iets te verdraaien.
Bij enig nazoeken ontdekte ik dat over de periode van 30 jaar geen consensus bestaat.
Het KNMI hanteert momenteel de periode 1981-2010 als berekening van het gemiddelde weer. De World Meteorological Organization (WMO) gebruikt echter de periode 1960-1990. Eind 2020 zal de WMO de periode 1991-2020 als referentie gaan gebruiken.
In 3rd Edition of the Guide to Climatological Practices van de WMO las ik overigens:
“A number of studies have found that 30 years is not generally the optimal averaging period for normals used for prediction. The optimal period for temperatures is often substantially shorter than 30 years, but the optimal period for precipitation is often substantially greater
than 30 years.”
Misschien kan Bart even duidelijkheid scheppen in deze verwarring.
LikeLike
@ Hans Verbeek,
Een referentieperiode is niet hetzelfde als de definitie van het begrip “klimaat”. En ik heb nergens beweerd dat die periode van 30 jaar altijd optimaal zou zijn. Probeer nou gewoon eens te kijken naar waar het werkelijk om gaat, in plaats van alleen maar eindeloos te zoeken naar details om een probleem van te maken.
Mocht er behoefte zijn om verder te discussiëren over dit soort zaken, dan stel ik voor dat te doen in de open discussie. Want het gaat zo langzamerhand nogal off-topic.
LikeLike
Hans Verbeek gaat volgens mij uit van één ding: het eyeballen van een temperatuurgrafiek. Dus ook als we het hebben over de reden van die 30 jaar, dan stelt Hans zich volgens mij voor dat hij een denkbeeldige grafiek in stukjes hakt, in plaats van willekeurig welke 30 jaar nemen om een trend te kunnen *berekenen*. Hans wil kijken naar pieken, dalen en vlakke stukken en denkt na hoeveel (of weinig) er daarvan passen in X jaar. Willens en wetens de ruis opzoeken.
En Hans, als je het daar niet mee eens bent, probeer dan eens in je eigen woorden uit te leggen wat je denkt dat de reden is dat wij die 30 jaar hanteren.
LikeLike
Beste Hans Verbeek, Majava,
Eventuele follow-ups over de ’30 jaar’ graag in de Open Discussie, zoals Hans C. al zegt. Mijn reactie staat hier:
https://klimaatverandering.wordpress.com/2013/06/11/open-discussie-juni-2013/#comment-5862
LikeLike
Jos en Bob,
Mijn reactie ging helemaal niet over de UHA-meetreeks alleen dat deze het meest een opwarming laat zien. Puur grappend probeerde ik dan te zeggen dat Spencer en Christy alarmisten die zich sceptisch voordoen.
(lachebekje)
Onder sceptici kom je soms ook rare vogels tegen (zo zijn er zelfs mensen die de natuurkunde achter het broeikaseffect ontkennen (in strijd met de thermodynamicawetten). Maar over het algemeen worden meetreeksen wel degelijk erkend. Ik vind dat nog al een insinuatie naar deze goedbedoelende mensen (subsidies aan duurzame energie gaan ten koste van uitgaven in het sociale domein !).
Aan satelliet metingen kleven voor -en nadelen.
Maar ook voor aan veel metingen aan het opp met thermometers kleven nadelen zoals het gegeven dat veel thermometers helemaal niet zijn geplaatst met het doel om het klimaat nauwkeurig vast te leggen.
Over de slechte sampling heb ik het al gezegd, die ook gelden voor de meetboeien in zee.
Maar ik wil niettemin bij gebrek aan beter alle meetreeksen wel erkennen als bruikbare indicatoren.
Nog de 0,03 graad per jaar.
In het klimaatrapport van het IPCC wordt uitgegaan van 3 graden opwarming bij verdubbeling van de concentratie broeikasgassen.
http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg1/en/tssts-4-5.html
De vraag is wanneer die verdubbeling wordt bereikt.
Op basis van deze info
http://www.globalcarbonproject.org/carbonbudget/12/files/CarbonBudget2012.pdf,
Schat ik dat in op grofweg 2050.
Maar dan uitgaande van referentie jaar 1999 is de verwachte stijging dus:
0,3 graad over 52 jaar is (afgerond) 0,06 graad per jaar gem.
Dat betekent dat de gemiddelde stijging eigenlijk nog 2x hoger hoort te liggen. Je stelt dan wel mijn 0,03/jr terecht ter discussie, zit er een factor 2 naast. Maar de uitkomst is dan nog nadeliger voor het presteren van de modellen.
LikeLike
@klimaatreageerder
– “Maar over het algemeen worden meetreeksen wel degelijk erkend. Ik vind dat nog al een insinuatie naar deze goedbedoelende mensen..”
Je moet eens een keertje WUWT bezoeken als men daar iets plaatst wat over de oppervlaktetemperaturen gaat, bijv.: http://wattsupwiththat.com/2012/07/29/press-release-2/
Ik tel bij de reacties het woord “fraud” 19 keer.
– “In het klimaatrapport van het IPCC wordt uitgegaan van 3 graden opwarming bij verdubbeling van de concentratie broeikasgassen.”
Dat is de klimaatgevoeligheid voor een forcering die gelijk staat aan een verdubbeling van de CO2 concentratie. Die stijging van 3 graden geldt voor de situatie waar het systeem in evenwicht is geraakt, dat kost meer tijd dan 100 jaar, zie bijv:
Als rond 2050 de CO2 concentratie verdubbeld zou zijn, wil dat ten eerste niet zeggen dat de forcering toegenomen is met die 3.7 W/m2 (bijv. afkoelend effect van aerosolen) en tweede is het systeem niet onmiddellijk in evenwicht.
– “Maar dan uitgaande van referentie jaar 1999 is de verwachte stijging dus: 0,3 graad over 52 jaar is (afgerond) 0,06 graad per jaar gem.”
Op grond van het voorgaande is je berekening dus onjuist en daarbij verloopt de temperatuurstijging niet lineair. Het gemiddelde van de klimaatmodellen voor bijv. het IPCC A2 scenario kwam in 2060 (CO2 circa 570 ppm) uit op circa +1.8 °C t.o.v. het gemiddelde over 1980-1999 (met een 1-sigma onzekerheid van circa ±0.4 °C).
Zie deze figuur: http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg1/en/figure-spm-5.html
Er is geen enkel scenario waarbij de temperatuur in 2060 gelijk of groter is dan +3 graden t.o.v. de referentie periode 1980-1999.
Voor de duidelijkheid, de trend over het gemiddelde van de A2 modeldata over de afgelopen 30 jaar is 0.22 °C/decennium.
LikeLike
klimaatreageerder: let op dat je ECS and TCS niet met elkaar verwart. De Equilibrium Climate Sensitivity ligt zo rond de 3 graden per verdubbeling, de Transient Climate Sensitivity is een stuk lager (1,5 graden, als ik me het goed herinner). Wikipedia vat het belangrijkste punt zo samen:
“Over the 50–100 year timescale, the climate response to forcing is likely to follow the TCR”.
Overigens is er ook nog zoiets als de ESS: Earth System Sensitivity. Die is misschien wel 6 graden per verdubbeling, maar dan praten we over duizenden jaren.
LikeLike
Maar mijn vraag is: als de temperatuur de afgelopen 12 tot 23 jaar niet is gestegen, hoe kan de AGW-theorie dan waar zijn? Gewoon een hypothetische vraag.
Je kan het antwoord geven dat je alleen per 30 jaar mag kijken. Dat kan, dat is ook een interessant onderwerp.
Bij voorbaat dank voor je reactie.
[JH: de in mijn ogen vragen cq opmerkingen met een erg negatieve ondertoon zijn gekenmerkt als HTML comment. Voor mijn antwoord op de vraag zie hier]
LikeLike
Beste Klimaatreageerder,
In antwoord op je reactie hier.
Ik sluit me aan bij Jos en Marco. Je verwart de Equilibrium Climate Sensitivity (de totale opwarming NADAT er een nieuw evenwicht in het klimaat is ontstaan, dus inclusief alle ‘fast feedbacks’ zoals waterdamp, lapse-rate feedback en de albedo-veranderingen van zeeijs) met de korte-termijn respons, de Transient Climate Response (TCR).
Een heel goede intro over dat onderwerp staat hier:
http://www.realclimate.org/index.php/archives/2013/01/on-sensitivity-part-i/
Bij het fysisch doorrekenen van het effect van veranderingen in de stralingsbalans gebruikt men vaak een vereenvoudigde beschrijving: STEL dat van het ene-op-het-andere moment CO2 verdubbelt (een vermindering van de uitstraling naar het heelal met 3,7 Watt/m² aan de top van de atmosfeer), wat gebeurt er dan aan het oppervlak?
Dat zal niet meteen opwarmen, omdat het een verandering van het vermogen is (Joules/seconde per vierkante meter), en de warmte dus over de tijd accumuleert. De warmtecapaciteit van de troposfeer (de lucht) en vooral van de bovenste oceaan is groot – je moet er over de tijd heen een boel extra Joules instoppen om die met een graad op te warmen.
Stopt dat opwarmen? Jazeker!
Als de troposfeer voldoende is opgewarmd om 3,7 Watt/m² extra uit te stralen naar het heelal, zijn binnenkomende en uitgaande straling weer in evenwicht. Dat gebeurt vanwege de Wet van Stefan-Boltzmann: het uitgestraald vermogen is evenredig met de 4e macht van de temperatuur. Dit wordt wel de ‘Planck feedback’ genoemd: het is de reden dat een planeet niet zomaar op eigen houtje op gaat warmen of afkoelen. Het is verreweg de belangrijkste stabiliserende factor.
Hoe lang duurt het opwarmen in dat geval?
Net als elk voorwerp of pannetje water dat je stapsgewijs opwarmt, stijgt de temperatuur als functie van de tijd met (1 – e -t/tau), een exponentiële functie. Eerst is de verandering snel, later nadert het pannetje water steeds langzamer de evenwichtstemperatuur, zie:
De tijdconstante tau wordt bepaald door warmtecapaciteit en de sterkte van de feedbacks. Hoe groter de warmtecapaciteit en hoe sterker de feedbacks, des te langer het duurt voordat het nieuwe evenwicht bereikt/benaderd is. Lees de heldere uitleg bij de Universiteit van Leuven (en volg de linkjes daar):
http://stratus.astr.ucl.ac.be/textbook/chapter4_node5.xml
en ook http://stratus.astr.ucl.ac.be/textbook/chapter4_node4.xml
Nu terug naar die Equilibrium Climate Sensitivity – de meeste van de ‘fast feedbacks’ zijn op een tijdschaal van ruwweg 100 jaar (bijna) in evenwicht. Dat betekent, dat als je het effect wil zien van de veranderde broeikasgas-concentratie in 2050… je tot 2150 moet wachten, voor de ECS.
De Transient Climate Response (TCR) is de opwarming DIRECT na 70 jaar met een toename van de broeikasgas-concentratie van telkens 1% per jaar – niet stapsgewijs. Je verdubbelt dan geleidelijk de concentratie, een factor (1 + 0,01) ^ 70 = 2, maar je kijkt naar de opwarming direct na die 70 jaar, zonder dat het evenwicht al bereikt is.
De TCR bedraagt ongeveer 1,3 á 1,8 °C en niet de 3 °C van de ECS.
LikeLike
@T2000 en cRR Kampen,
Ik heb jullie laatste reacties verwijderd, omdat deze off-topic zijn en alleen bedoeld zijn om te zieken. Lees de spelregels:
https://klimaatverandering.wordpress.com/spelregels/
Doe dat svp niet weer.
LikeLike
En altijd maar weer komen de suggestieve opmerkingen over voorspelling of projecties die niet uitgekomen zouden zijn, of over opwarming die maar niet wil komen. Steevast zonder bronverwijzing naar voorspellingen of projecties die de klimaatwetenschap gedaan zou hebben voor het jaar 2013. Logisch natuurlijk, want zulke projecties zijn er helemaal niet (met uitzondering misschien van een enkele individuele wetenschapper die in een interview iets zegt als: “Ik sluit niet uit dat… “). Maar hoe vaak je ook uit probeert te leggen dat het niet voor niets is dat de projecties over een periode van een halve eeuw of langer gaan, het is zinloos.
Idem dito voor natuurlijke factoren. Ik las enkele dagen geleden ergens (voor de zoveelste keer) een stukje waarin beweerd werd dat er een Maunder minimum zou komen en dat de (tijdelijk) lagere temperaturen als gevolg daarvan in strijd zouden zijn met wat het IPCC zegt. Onzin, natuurlijk, omdat het IPCC nergens en nooit heeft beweerd dat vanaf nu alle natuurlijke factoren uitgeschakeld zijn.
Als je steeds dezelfde drogredenen blijft herhalen en de tegenargumenten stelselmatig negeert heb je het debat inhoudelijk natuurlijk al lang verloren. Voor sommigen is dat blijkbaar alleen maar reden om steeds harder te gaan schreeuwen.
LikeLike
Beste T2000,
Je reactie van vanmorgen 11:10 uur, die door Bob terecht is verwijderd (en de gerelateerde reacties), was duidelijk niet bedoeld om over dit blogstuk te discussiëren. Erg jammer. Je bent in mijn ogen van harte welkom mits je oprecht deel wilt nemen aan de discussie(s), waarbij we het zeker niet met elkaar eens hoeven te zijn.
Je vraagt uiteindelijk hoe de AGW theorie toch waar kan zijn als er 12 jaar geen opwarming is, waarbij je je beperkt tot de temperatuur.
Het is een feit dat de CO2 toename in de atmosfeer door de mens is veroorzaakt en de natuurkunde leert ons dat CO2 een opwarmende invloed heeft, zonder terugkoppelingen circa 1.2 °C per verdubbeling van de concentratie. Dit wordt ook door de meer serieuze sceptische wetenschappers, zoals Roy Spencer en Richard Lindzen (zie pag. 3), onderschreven. De vraag is derhalve alleen hoeveel het opwarmende effect van CO2 versterkt wordt door de terugkoppelingen, maar dat de mens een invloed op het klimaat heeft, moge duidelijk zijn.
Het is zeer wel mogelijk dat de temperatuur een decennium of zo niet stijgt. Je kunt in de reacties alhier daar uitleg over vinden, met verwijzingen naar de invloed van de natuurlijke variatie en de aerosolen. Daarbij kun je referenties vinden naar wetenschappelijke studies gerelateerd aan dit onderwerp, zoals die van Meehl 2013, Easterling 2009 of de bekende studie van Foster & Rahmstorf.
Lees de reacties en de wetenschappelijke artikelen eens door en kom met een onderbouwing als je vindt dat het ergens niet klopt. Werp daarbij tevens een blik op de andere indicatoren van de opwarming van de aarde, die ik in het blogstuk geef. Volgens mij laten die duidelijk zien dat de opwarming van de aarde geenszins gestopt is, ook de laatste 12 jaar niet.
LikeLike
Bob,
Het was mij te doen om dat als de wereldgem temperatuur meer dan 10 jaar
(of het nou 12 ,14 of 16 jaar is boeit me in dit verband niet zo) plat blijft lopen, in hoeverre dit waarschijnlijk is in termen van statistische kansen.
Je stelt zelf hierboven stelt dat de TCR ligt op ongeveer 1,3 á 1,8 , midden is 1,5 graad), en dat dit na 70 jaar wordt bereikt.
Ik neem voor het gemak aan dat de uitstoot van co2 blijft doorgaan in het huidige tempo.
Wat kunnen we dan bijvoorbeeld verwachten na 14 jaar op grond van de co2- forcing alleen, zonder na het fysische aspect ervan te kijken. ?
(vergelijk het testen van de remvertraging van een auto, enkel met een stopwatch zonder kennis van het remsysteem te hebben).
Ik heb even o.b.v. de formule
Concentratie=(1 + 0,01) ^ 70 een grafiek gemaakt in excel. De gekromde lijn wijkt niet sterk af van een rechte lijn (vanwege het lage getal 0,01).
Niettemin is er een statistisch te verwachten stijging van 0,22 graad over de eerste 14 jaar, uitgaande van de machtskromme en als we vanaf 2013 14 jaar terugrekenen.
Nu is een vlakke lijn statisch niet buitenissig als we ook na de natuurlijke afwijkingen kijken. O.b.v. grafiek UHA
kom ik op afwijkingen van zo’n
+ 0,2 el nino van 2010 en -0,2 la nina van 2008.
http://www.drroyspencer.com/
Er zijn de afgelopen 14 jaar geen vulkaanuitbarstingen in de tropen geweest, laten we aannemen dat dit de komende 16 jaar ook niet gebeurt. Dit is erg grof, ik weet het is ook maar een benadering van een amateur.
Maar wellicht dat iemand met mijn primitieve model kan uitrekenen wat de kans is op een vlak verloop is van 14 jaar achterheen.
LikeLike
@klimaatreageerder
– “Nu is een vlakke lijn statisch niet buitenissig als we ook na de natuurlijke afwijkingen kijken.”
Inderdaad. Als je de SkS escalator bekijkt, zijn er de afgelopen 43 jaar 5 van dat soort lijnen te zien: http://www.skepticalscience.com/graphics/Escalator_2012_500.gif
Een min of meer vlakke lijn voor een jaar of 10 is dus zeer zeker geen buitenissige bijzonderheid. Ook jou kan ik deze presentatie van Professor Richard Alley aanbevelen. Zie vanaf 8.45 zijn eigen vorm van de ‘escalator’, over de ‘vlakke lijntjes’ tijdens een stijgende lange termijn trend. “Obfuscation this way is easy” zegt Alley en het is jammer dat er zoveel mensen steeds in dit soort misleidingen trappen.
– “Niettemin is er een statistisch te verwachten stijging van 0,22 graad over de eerste 14 jaar”.
Dat is al heel wat realistischer dan die foute berekening van 0.6 °C/decennium uit je vorige reactie en vergelijkbaar met de trend van het gemiddelde van de A2 of A1B modeldata voor de afgelopen 30 jaar die ik je eerder heb gegeven. Let wel, in dat gemiddelde van die modeldata is alle natuurlijke variatie uitgemiddeld, bijv. de El Nino piek van 1998 zit er niet in en zeker de La Nina’s van 2008 en 2010/2011 niet (en alles na 2000 is een forecast), als voorbeeld:
Je noemt de variatie in T als gevolg van ENSO, maar andere factoren spelen ook een rol: negatieve forcering door aerosolen (de luchtvervuiling in Azië) of de variatie in de zonneactiviteit, iets wat hier al vaker neergepend is.
LikeLike
Jos,
Dit onderwerp is alweer een tijdje voorbij, niettemin wil ik nog wel een reactie maken, die niet door velen gelezen zal worden.
Over Enso: het afkoelend effect van een la nina is minder sterk als het opwarmend effect van een el nino
http://nl.wikipedia.org/wiki/La_Ni%C3%B1a
Een la nina zorgt meer voor meer neerslag op bepaalde plaatsen.
Ik kg er verder vanuit dat de minder actieve zon van de laatste jaren niet zo’n heel groot effect heeft op de demping van de wereldgem. temp.
Over luchtvervuiling in Azie denk ik dat het een gering regionaal effect heeft:
Is het dan in China dan ineens afgekoeld dan ?
Maar wat ik eigenlijk nog wilde aanvullen is op mijn eerdere bewering:
“Nu is een vlakke lijn statisch niet buitenissig als we ook na de natuurlijke afwijkingen kijken.”
dat dit niet natuurlijk wel afhangt welke basishypothese je stelt.
Ga je uit van zeg 0,2 graad verwachte trend over 10 jaar (o.b.v. een bepaalde klimaatgevoeligheid), dan is een vlak verloop iets wat nog wel binnen een 99% betrouwbaarheidsinterval zal liggen. (dus niet buitenissig).
Zou je als basishypothese stellen: er is geen opwarming of geringe opwarming (<0,5 graad per 10 jaar), om wat voor reden dan ook, dan ligt het vlakke verloop over de laatste 14 jaar nog centraler binnen een 99% betrouwbaarheidsinterval.
Die basishypothese ( er is een trend op basis van relatief grote klimaatgevoeligheid) geeft dus wel een zekere (rationele) bias aan.
LikeLike
Beste Klimaatreageerder.
“Is het dan in China dan ineens afgekoeld dan ?”
Ja, zie deze grafiek van prof. Richard Muller en Robert Rohde van de Berkeley BEST temperatuurreeks:
http://berkeleyearth.lbl.gov/locations/39.38N-116.53E
Hoe dichter je bij de industriegebieden in ZO-Azië en China komt des te duidelijker zie je de regionale afkoeling die na 1990 is ingezet. De sulfaat-aerosolen zijn daar sinds die tijd de pan uitgerezen.
Dat geldt ook voor India, maar dan sinds 2000. De afgelopen 10 jaar wordt er iets meer aan zwavelafvang gedaan in China, maar juist gedurende die tijd is India opgekomen.
LikeLike
@klimaatreageerder
– “Dit onderwerp is alweer een tijdje voorbij”
Het is een van de klimaatzombies waar Prof. Richard Alley over spreekt. Om de zoveel jaar duikt dit op, dat zal het in de toekomst zeker ook weer doen, met dank aan de zogenaamde klimaatsceptici.
– “het afkoelend effect van een la nina is minder sterk als het opwarmend effect van een el nino”
En twee regels verder op die uitgebreide uitleg van de NL Wikipedia staat: “De effecten van La Niña zijn meestal precies omgekeerd aan El Niño.”. Waarom zou dat niet voor de T gelden?
Zie bijv. de meervoudige regressie in Foster & Rahmstorf of anders deze interessante analyse van John Nielsen-Gammon:
http://blog.chron.com/climateabyss/2012/04/about-the-lack-of-warming/
– “..dat dit niet natuurlijk wel afhangt welke basishypothese je stelt.”
Kun je dit verduidelijken? Ik kan dat ‘niet natuurlijk wel’ en de rest niet volgen. Waar wil je heen?
– “dan is een vlak verloop iets wat nog wel binnen een 99% betrouwbaarheidsinterval zal liggen”
Circa 5 keer de afgelopen 43 jaar, zie mijn vorige reactie.
De T’s van na 2000 vallen nog altijd binnen de trend over de periode 1970-2000:
En dan zijn er nog andere indicatoren dat de opwarming van de aarde zeker niet ‘gestopt’ is. Zie het blogstuk.
LikeLike
Jos,
– “Dit onderwerp is alweer een tijdje voorbij”
Op dit blog is men alweer naar een nieuw onderwerp over gestapt:
“Het Nederlandse advies over het IPCC etc”.
Dit wordt dan ook mijn laatste reactie over dit onderwerp.
“het afkoelend effect van een la nina is minder sterk als het opwarmend effect van een el nino”
In het stukje op Wikipedia staat letterlijk:
“De verkoeling stelt in vergelijking met de verwarming niet veel voor. Toch heeft La Niña wel degelijk invloed. De effecten van La Niña zijn meestal precies omgekeerd aan El Niño. Zo zal op plaatsen waar het tijdens El Niño heel droog was nu veel regenen en omgekeerd”.
Ik leg dit uit dat die omgekeerde effecten slaan op droogt een regenen.
Dai past ook in het stokpaardje van ene Bob Tisdale (geen scepticus maar wel criticus van klimaatmodellen)
Bob Tisdale schrijft vaak ellenlange epistels hierover die ik eerlijk gezegd niet altijd weet uit te lezen.Ik ben wel geneigd hem te geloven.
“..dat dit niet natuurlijk wel afhangt welke basishypothese je stelt.” Waar wil je heen?
Dat als je basis hypothese, om wat voor reden dan ook zou zijn: geen of geringe opwarming te verwachten de komende jaren, de waarden van de afgelopen 14 jaar nog iets meer aan die verwachting zouden beantwoorden.
Wat ik misschien in een oneliner weet te persen (ben niet zo goed in one liners) is: Moet de trend (statistisch) aangetoond worden door de klimaatdeskundigen of moet juist het vlakke verloop worden aangetoond worden door sceptici ?
LikeLike
@klimaatreageerder
Ik doelde niet op mijn blogstuk, maar op het idee van “er is al x jaar geen opwarming”. Bij elke korte periode van minder/geen opwarming zullen we er weer mee dood gegooid worden.
Je hebt gelijk dat in de grafiekjes van Tisdale vaak alleen opgaande lijntjes getrokken worden bij El Nino’s. Die van de La Nina’s laat hij weg, anders kloppen zijn verzinsels niet. Je zou je wellicht af kunnen vragen hoe de temperaturen weer omlaag gaan, bij Tisdale gaan ze alleen omhoog door de El Nino’s. Over 100 El Nino’s zal de temperatuur dan met vele graden gestegen zijn.
Totale nonsens, de O staat voor oscillatie en niet voor Omhoog.
Bij die tweede grafiek op dat WUWT verhaal van je, heeft Tisdale de vraag gezet: “Why does the running-total curve resemble the global warming curve?”. En daaronder staat: “Unfortunately, it only works with HADISST-based NINO3.4 data.”. Logisch in HADISST zit nl. nog het opwarmingssignaal, de vraag kun je dus veranderen in: waarom lijkt een grafiek van de oceaantemperatuur in een gebied van de grote oceaan op een grafiek van de mondiale temperatuur?
De echte Nino 3.4 index is per definitie een afwijking van (meer dan een) lange termijn gemiddelde, zie:
http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/analysis_monitoring/ensostuff/ONI_change.shtml
Tisdale is wel degelijk een ‘scepticus’ en je zou er goed aan doen om sceptisch t.o.v. van zijn onzinverhalen te zijn. Ga zelf de getallen na en probeer in al die verhalen van hem eens echte fysische verklaringen te vinden. Mij is dat niet gelukt.
LikeLike
Zie hier een aardige grafiek die het fabeltje van de gestopte opwarming in perspectief plaatst.
LikeLike