Globaal gemiddelde temperatuur: korte termijn variatie vs lange termijn trend

Van maand tot maand, en zelfs van jaar tot jaar, vertoont de globaal gemiddelde temperatuur veel variatie. Dat zorgt ervoor dat over tijdsschalen korter dan ruwweg 10-15 jaar de onderliggende trend niet goed zichtbaar is.

Voor klimaatverandering (lange termijn verandering in de gemiddelde weerssituatie) is het van belang om onderscheid te maken tussen de korte termijn variatie en de lange termijn trend.

(doubleclick to see animation; via SkS)

Ook in aanwezigheid van een lange termijn trend zijn er perioden van stagnerende temperatuur. Dat wordt ook door klimaatmodellen voorspeld, alleen kan de precieze timing ervan niet worden voorspeld (omdat de ENSO cyclus en vulkanen niet voorspelbaar zijn op tijdsschalen van meerdere jaren).

Een groot deel van de variatie op een tijdsschaal van enkele jaren valt terug te voeren op de effecten van natuurlijke processen zoals de El Nino/La Nina cyclus, grote vulkaanuitbarstingen, en de zonnecyclus. Deze invloeden kunnen op basis van fysische principes gekwantificeerd worden (zoals in grootschalige klimaatmodellen wordt gedaan). Het is ook mogelijk om op basis van een regressie analyse van de mondiale temperatuur de meest waarschijnlijke invloed ervan te bepalen. Als dan voor de invloed van deze processen gecorrigeerd wordt, komt de opwarmende trend duidelijker uit de ruis te voorschijn.

Dit is in een notedop wat Foster en Rahmstorf hebben gedaan in hun recente artikel. Daarin laten ze de data als het ware voor zichzelf spreken, zonder enige aanname over werkingsmechanisme of de mate van invloed van de verschillende factoren. Het komt erop neer dat ze hebben gekeken met welke combinatie van bovengenoemde natuurlijke factoren en een lineaire trend (als proxy voor het menselijke global warming signaal) de gemeten opwarming het beste gesimuleerd kan worden. Daarbij is ook rekening gehouden met een eventuele vertraagde respons (door dat ook in de regressie op te nemen).

De maandelijkse waarden van de ‘gecorrigeerde’ globaal gemiddelde temperatuur vertonen nog steeds flinke pieken en dalen, maar alleen over korte tijdsschalen vanminder dan een jaar. Deze variaties zijn onderdeel van het chaotische element in ‘het weer’. Door de jaarlijkse waarden van de gemeten en de voor natuurlijke factoren gecorrigeerde opwarming met elkaar te vergelijken wordt duidelijk dat over meerdere jaren bekeken de opwarming gestaag aan het doorgaan is:

(In de bovenste van deze twee figuren zijn de verschillende datasets verticaal verschoven voor de duidelijkheid)

Een zelfde soort analyse is enkele jaren geleden ook door Lean en Rind gedaan. Zij gebruikten een langere tijdsperiode (1889 – 2006), waardoor de menselijke invloed ook niet meer met een lineaire trend gesimuleerd kon worden. In plaats daarvan gebruikten zij een combinatie van broeikaswarming en aerosolkoeling. Qua fysische onderbouwing sterker, maar het vereist wel extra aannames over de relatieve sterkte van de broeikas en aerosolforcering (en de laatste is heel onzeker). Beide keuzes zijn verdedigbaar, en beiden hebben hun specifieke voor- en nadelen.

Een korte versie van deze analyse heb ik op 12 december op het klimaatsymposium gepresenteeerd. Zie mijn slides hier. Commentaar van Tamino op zijn eigen artikel. Een flinke discussie over dit artikel werd ook al gevoerd op een vorige blogspost.

Update (15 oktober): In een latere blog ga ik verder in op het verschil tussen korte termijn variaties en een lange termijn trend: De onderliggende opwarmende trend gaat gewoon door, terwijl door natuurlijke variaties en andere factoren die trend tijdelijk gemaskeerd kan worden.

127 Reacties op “Globaal gemiddelde temperatuur: korte termijn variatie vs lange termijn trend

  1. Jos Hagelaars

    Ik heb de laatste dagen wat zitten spelen met MEI, TSI, Stratospheric Aerosols, geïnspireerd door Foster en Rahmstorff. In tegenstelling tot F&R heb ik geen lineaire trend meegenomen maar wat broeikasgasconcentraties en vervolgens meervoudige regressie met Excel uitgevoerd. Leuk dat gehobby:

    Met een beetje extrapoleren, bijv. een MEI van 0 eind 2012, geef ik een voorspelling voor de gemiddelde Giss-T van 2012:
    +0.644 °C
    De gemiddelde Giss-T van het warmste jaar 2005/2010 (+0.63 °C) zal net verbroken worden, mits er geen vulkaan uitbarst.
    Wie doet er eveneens een voorspelling?

    Allemaal de beste wensen voor 2012 en Bart bedankt voor je goede artikelen en het forum dat je ons geboden hebt voor ons gediscussieer.

    Like

  2. Hoi Jos,

    Gave grafiek die je geconstrueerd hebt, en het is indrukwekkend hoeveel van de korte-termijn variabiliteit verklaard kan worden op basis van ENSO, de zonnecyclus en vulkanisme. Wel jammer eigenlijk dat we van die factoren alleen de zonnecyclus goed kunnen voorspellen (en ENSO hoogstens 18 maanden vooruit).

    Vraagje: heb je ook gebruik gemaakt van een ‘lag’ voor ENSO, aerosolen en TSI? En correspondeert dat met de ‘lags’ die F&R gebruiken voor GISS? Zo te zien zou het ook redelijk kunnen passen zónder.

    Happy New Year! – Iedereen een heel gelukkig & gezond nieuw jaar gewenst!

    Bart, dank voor je uitstekende blogposts en de rustige wijze waarop je leiding geeft aan de discussies.

    Like

  3. Jos Hagelaars

    Bob, ik heb inderdaad wat met die lags zitten spelen, maar kwam voor Giss op dezelfde waarden uit als F&R (tabel 1) voor de beste fit. Ik zag achteraf dat ik zelfs 3 cijfers achter de komma had opgegeven, wat natuurlijk onzin is.
    Het was eigenlijk niet meer dan een leuke vingeroefening, eens kijken hoever ik er naast zit over een jaar.

    Like

  4. Ha Jos,

    Je schrijft dat je broeikasgassen meenam voor je regressie; heb je ook (troposferische) aerosolconcentraties meegenomen? En de logarithmische relatie voor BKG? Ben wel benieuwd naar wat je precies gedaan hebt, goed uitgevoerd zou het een emulatie van F&R kunnen betekenen.

    Jos en Bob, dank voor de positieve feedback.

    De beste wensen voor het nieuwe jaar iedereen!

    Like

  5. Jos Hagelaars

    Hoi Bart, wat uitleg over mijn grafiekje.

    Ik heb de TSI en MEI gegevens gedownload van KNMI Climate Explorer, de CH4, N2O en stratosferische aerosolen van de Giss site en de Mauna Loa CO2 gegevens van NOAA. De troposferische aerosolen heb ik niet mee kunnen nemen, ik heb even naar http://data.giss.nasa.gov/modelforce/trop.aer/ zitten kijken, maar dat vergde nogal wat uitzoekwerk en een andere dataset kon ik niet vinden. Zonder de troposferische aerosolen was de fit al behoorlijk goed. Wellicht zit de afkoelende werking van die aerosolen in de door Excel berekende factoren van de broeikasgassen, immers de luchtvervuiling ontstaat tegelijk met de verbrandingsprocessen, maar een goede verklaring heb ik niet.
    Ik zou het nog eens kunnen herhalen met de forcering-data van de Giss site en dan interpoleren voor de maanddata. Helaas gaan die maar t/m 2010.

    Voor de regressie heb ik inderdaad rekening gehouden met de logaritmische relatie van de broeikasgassen, simpelweg door de natuurlijke logaritme van de concentraties te nemen. Voor de CH4 en N2O maanddata heb ik moeten interpoleren, daar ik alleen jaargegevens had.
    De gegevens voor 2012 zijn verkregen door wat extrapolatie en voor de MEI heb ik naar de NOAA outlook zitten kijken op http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/analysis_monitoring/lanina/enso_evolution-status-fcsts-web.pdf (blz 29). Het grafiekje is vervolgens gemaakt door de maanddata van elk jaar te middelen.

    Ik heb eigenlijk alleen willen kijken hoe het een en ander in elkaar stak en of er, voor de grap, een redelijke voorspelling mee te geven is. Als je deze exercitie echt goed zou willen doen, moet je allereerst over goede datasets beschikken en alle relevante atmosferische concentraties meenemen, dus incl. O3, black carbon etc, of per maand zo nauwkeurig mogelijk de forceringen uitrekenen.

    Like

  6. Jos Hagelaars

    PS Bart,

    Als ik alle Giss forceringen van http://data.giss.nasa.gov/modelforce/ sommeer buiten die van de Well-Mixed Greenhouse Gases, Solar Irradiance en Stratospheric Aerosols, heb ik alle andere effecten tegelijk te pakken. De totale forcering hiervan is van 1960 tot 2010 nagenoeg lineair afgenomen van -0.62 tot -1.45 W/m2. Zo’n lineaire trend valt niet op bij de regressie, als ik die “overige forceringen” meeneem, verbetert mijn R Square maar zeer weinig.
    Mochten de “overige forceringen” later afwijken van de lineaire trend, verwacht ik dat mijn simpele regressie modelletje steeds slechter zal kloppen.
    De echte data en de fit zoals ze in het grafiekje te zien zijn, hebben een correlatie coëfficiënt van 0.97 (de ruis van de maanddata is weggemiddeld), veel meer is daar niet uit te halen.

    Like

  7. Ok, voor de laatste 50 jaar kan het effect (van de non-lineariteit vd aerosolforecring) inderdaad meevallen. Ik dacht dat je met de Temp reeks vanaf 1880 bezig was, maar zie nu dat de grafiek die je gemaakt hebt vanaf 1960 tot nu loopt. Txs

    Like

  8. @Jos: ik durf ook wel een voorspelling aan voor 2012.
    La Nina suddert waarschijnlijk nog door tot juni en zal tot november de temperatuur wat drukken.
    Ondanks de toename van het aantal zonnevlekken blijft het geomagnetisch veld (Ap-index) vrij zwak. Daardoor dringt nog behoorlijk wat kosmische straling door in de atmosfeer.
    Door deze beide factoren schat ik dat de temperatuur over 2012 vergelijkbaar zal zijn met 2011. Over de periode jan – nov 2011 is het HadCRUT3-gemiddelde +0,35°C.
    Dit is mijn voorspelling voor 2012.

    Like

  9. Jos Hagelaars

    Hans, je voorspelling is genoteerd.
    Door een andere dataset te nemen, kunnen we allebei gelijk krijgen. De Giss-T had over 2011 t/m november gemiddeld +0.52 °C, dus als je zegt dat de temperatuur van 2012 gelijk zal zijn aan 2011, zeg je dat de Giss-T +0.52 °C zal zijn. Kunnen we gemakkelijker vergelijken.
    De HadCRUT blijft trouwens wat achter bij de andere datasets:
    http://www.metoffice.gov.uk/news/releases/archive/2009/land-warming-record

    Doordat je je mede baseert op de kosmische straling, denk ik uiteraard dat ik meer kans zal hebben. Zojuist heb ik een artikel daarover bekeken, http://benlaken.com/documents/GRL_LakenCalogvic11.pdf :
    “We find no evidence that widespread variations in cloud cover at any tropospheric level are significantly associated with changes in the TSI, GCR or UV flux, and further conclude that TSI or UV changes occurring during reductions in the GCR flux are not masking a solar-cloud response.” Zie ook hun punt 5: “No Evidence of a GCR-Based Solar-Cloud Link”.
    Wat betreft de La Nina heb ik me gebaseerd op die NOAA outlook, waar pas ~halverwege 2011 de Enso neutraal wordt, ruwweg hetzelfde als jij aangenomen hebt.

    Like

  10. “De HadCRUT blijft trouwens wat achter bij de andere datasets:”
    They must be hiding the increase 😉

    Like

  11. Ha Jos,

    Leuk idee, gokje wagen over de te verwachten temperatuursanomalie van 2012?

    Uiteraard heb je te maken met de jaar-tot-jaar variabiliteit (± 0.3°C in een willekeurig jaar) ten opzichte van de voorspelde trend van 0.2°C per tien jaar, dus 0.02°C per jaar. Er is dus minimaal een jaar of vijftien nodig om de trend temidden van de jaarlijkse variabiliteit te onderscheiden. Maar dat weet jij, uiteraard. 🙂

    De La Niña van 2011 zal nog enige tijd voortduren, en wellicht pas 2e helft 2012 hebben we te maken met ENSO neutrale condities.

    Maar zoals Foster & Rahmstorf laten zien, is er een ‘lag’ van 2 tot 5 maanden voordat de ENSO index doorwerkt in de temperaturen. Ook zal de TSI in 2012 maar weinig toenemen, want het zonnemaximum verwachten we pas in 2014/2015. Ik hou het dan ook op:

    * hoger dan 2011 (wat al extreem warm was – het warmste La Niña jaar ooit gemeten);

    * lager dan 2010 en 2005 (uitgesproken El Niño jaren);

    en gok op het midden tussen 2010 en 2011: een temperatuursanomalie Giss-T voor 2012 van: +0.570 °C.

    Ik wil wel een leuke fles wijn inzetten voor de winnaar (€ 15,- of zo). Wel s.v.p. uiterlijk 16/1 de schatting melden, hier in deze thread, en in termen van de Giss-T zodat we makkelijk kunnen vergelijken. Bij gelijk spel mag Bart een lot trekken en daarmee de winnaar aanwijzen.

    Als er een vulkaan uitbarst, hebben we allemaal pech gehad. Flesje wijn is dan het minste. 😉

    Like

  12. By the way: de 10.7 cm Solar Flux begint nu aardig te stijgen – ruim boven de predicted values: http://www.swpc.noaa.gov/SolarCycle/f10.gif

    Het is nog de vraag of cycle 24 zich aan de voorspellingen gaat houden.

    Like

  13. Over die Laacher See vulkaan hype in de “Daily Mail” – wat een waardeloos krantje. Ik neem aan dat jullie de grondige debunking door prof. Erik Klemetti in Wired al gezien hebben?

    http://www.wired.com/wiredscience/2012/01/fearmongering-gets-started-in-2012-laacher-see-is-not-ready-to-blow/

    Zie ook de reacties van Gijs de Reijke in de commentaren. Zoals Klemetti zegt:

    This is clearly pandering to the 2012 Apocalypse crowd – we’re going to be seeing article after article about all the calamities that might befall the Earth during this year based on no scientific evidence whatsoever. Let me repeat that: There is NO scientific evidence for a “doomsday” in 2012. None. Sorry folks, look elsewhere and stop buying into this tripe. In the meantime, we’ll try not to drown in the sea about terrible media reporting.

    Like

  14. Jos Hagelaars

    Hoi Bob,

    Je bent wat voorzichtiger dan mijn regressie-modelletje en wellicht is jouw schatting van +0.57 °C wat realistischer, het is genoteerd.

    Onze schattingen liggen tot nu toe ongeveer rond 0.58 ± 0.07, wat aardig klopt met de Giss gegevens. Als ik een gewogen gemiddelde bereken van de Giss-T jaar data vanaf 1880 en dan de std.dev. uitreken, kom ik op ±0.09 °C. Zeg ~±0.2 °C voor het 95% interval, hierin komen de grootste uitschieters voor rekening van extreme Enso’s en vulkanen (bijv. 1944, 1964, 1976 en 1998). Zonder vulkanen en met een langzaam stijgende Enso index is te verwachten dat de Giss temperatuur in 2012 inderdaad zo rond de +0.56 met een marge van ca ±0.1 zal liggen.

    Leuk die fles wijn, we zullen zien wie hem wint! Als we de volgende winter niet opgewarmd raken door de zonnefotonen dan maar door producten gemaakt via zonne-energie.

    Die Laacher See vulkaan had ik totaal gemist, dank voor de info. Een nogal alarmistisch krantje die Daily Mail.

    Like

  15. @Bob: zonnecyclus 24 is een buitenbeentje: de Ap-index blijft laag – http://www.swpc.noaa.gov/SolarCycle/Ap.gif
    Voor mij is het nog altijd de vraag hoe de Zon het aardse klimaat beïnvloed.
    Is het hoofdzakelijk door het aantal fotonen (TSI) of moduleert het zonnemagneetveld de bewolking in de atmosfeer (Svensmark).
    We gaan het zien.
    Ik lust ook best een fles wijn van 15 euro, mits die uit Europa komt. Dat intercontinentale vervoer van voedsel (en wijn) moet maar eens afgelopen zijn. 😉

    Like

  16. Bob: “uiterlijk 16/1 de schatting melden”

    De GISS data van 2011 is dan mogelijk nog niet of nog maar net bekend.
    Met een weekje extra zou ik ook wel een gokje willen wagen.

    Like

  17. Hoi Wipneus,

    Ja, leuk! Zullen we het melden van de schatting op uiterlijk 29 januari zetten?

    Ik meen dat GISS rond de 15e hun update over de voorgaande maand plaatst, en NOAA State of the Climate komt de 19e uit: http://www.ncdc.noaa.gov/sotc/

    Dat geeft ons even wat tijd om aan een onderbouwing te werken, het is altijd leuk om die erbij te plaatsen! Het bovenstaande betekent natuurlijk ook dat de anderen ook hun schatting nog tot 29/1 kunnen bijstellen… als ze dat willen. 😉

    Like

  18. Hoi Hans,

    Ik lust ook best een fles wijn van 15 euro, mits die uit Europa komt. Dat intercontinentale vervoer van voedsel (en wijn) moet maar eens afgelopen zijn.

    Goed punt, helemaal met je eens. Er zijn trouwens goede Nederlandse wijnen, vooral uit Limburg (Geulvallei) en Brabant. De Pinot Noir schijnt erg lekker te zijn:

    http://wijntraining-online.nl/frontpageleft/de-mooiste-pinot-noir-uit-nederland

    http://www.wijnoverzicht.nl/wijndruif-pinot-noir.html

    Deze druif heeft vooral een lang groeiseizoen nodig en niet te hoge max. temperaturen, door de klimaatverandering wordt Zuid-Nederland en België steeds interessanter als wijngebied (vooral hoger gelegen gebieden, het moet ook niet te nat worden).

    Ik ga eens héél zorgvuldig de lekkerste uitzoeken…

    Like

  19. Jos Hagelaars

    Ter aanvulling van de SkepticalScience grafiek, waar Bart hier naar verwijst, heb ik het verloop van de 10 / 17 / 30 jaar trends in de tijd van de GISS maanddata samen in grafiek gezet:

    Duidelijk is dat de 10-jaar trend nogal varieert en onlangs nagenoeg 0 is geworden. Dat dit niets zegt over het klimaat is duidelijk als je de 17-jaar trend (zie Santer http://www.agu.org/pubs/crossref/2011/2011JD016263.shtml)
    of beter nog de 30-jaar trend bekijkt. Die laatste is sinds de jaren 70 positief geworden en behoorlijk monotoon stijgend. Zou die als limiet naar de 0.2 °C per decennium van het IPCC toe kruipen?

    Like

  20. Jos over je grafiek met 10/17/30 jaar trends.

    Alle curves lijken te eindigen op 1 jan 2012.
    Maar de laatste 30 jaar trend is gecentreerd om het tijdstip 15 jaar geleden. De 10 en 17 jaar trends op 5 en 8,5 jaar terug.

    Het lijkt me dat om de trends te vergelijken dat de curves trend_duur/2 jaren moeten worden teruggeschoven.

    Als je dat zou doen dan kun je nog kijken waar de inderdaad monotoon stijgende trends extrapolerend op dit moment uit zouden komen.
    Ik vrees dat de trends wel eens hoger dan 0,2 °C/10yr zouden kunnen liggen.

    Like

  21. Jos Hagelaars

    Hallo Wipneus,

    De curves eindigen op de maand november 2011. Ze zijn gebaseerd op de gegevens van:
    http://data.giss.nasa.gov/gistemp/tabledata_v3/GLB.Ts+dSST.txt

    De grafiek heb ik in eerste instantie gemaakt voor een reactie op het NRC en is ingegeven door veelvuldig terugkerende uitspraak aldaar dat de opwarming van de aarde gestopt is omdat er de laatste 10 jaar geen temperatuurstijging heeft plaatsgevonden. Elk getal in de grafiek is de richtingscoëfficiënt over de maandtemperaturen van de afgelopen X maanden, voor de 10 jaar trend is dat de laatste 120 maanden.
    Als je naar de trend over de laatste 10 jaar van de Giss data kijkt, is die inderdaad inmiddels zowat 0. Je ziet aan het verloop van de lichtblauwe zwabberlijn echter duidelijk dat je de conclusie “de opwarming is gestopt” niet kunt trekken.

    Ik heb je suggestie even bekeken, als ik bijv. de 30-jaar trend 15 jaar terug en 15 jaar vooruit laat kijken en dan lineair extrapoleer vanaf 1960 (correlatie is 0.93) kom ik voor 2011 op +0.28 °C per decennium. Ik vraag me echter sterk af of zoiets überhaupt zinnig is. Ten eerste is dat een extrapolatie van maar liefst 26 jaar vooruit en, zoals ik al schreef, wellicht gaat de 30-jaar trend als een soort limiet naar de ~0.2 °C per decennium toe, zie RealClimate:
    “For reference, the trends in the AR4 models for the same period have a range 0.21+/-0.16 ºC/dec (95%).”
    Als ik een tweedegraads polynoom door die verschoven 30-jaar trenddata leg i.p.v. een lijn krijg ik een correlatie van 0.96 en een maximum van 0.19 bij 2007, een extrapolatie van 22 jaar vooruit.

    Ik zou uit al dat extrapoleren zeker geen conclusies willen trekken, het enige wat je zou kunnen zeggen, is dat het er op lijkt dat de stijging van de 30-jaar trend wat afzwakt.

    Ik ben trouwens benieuwd wat jou voorspelling en eventuele onderbouwing voor 2012 wordt, aan de “koele” of de “warme” kant?

    Groeten, Jos

    Like

  22. Hi Wipneus,

    Je hebt gelijk dat Jos telkens de trend berekent over de voorgaande 10/17/30 jaar. Daarom eindigen alle curves ook op 1 januari 2012.

    Dat is de beste manier, omdat het weergeeft wat je als trend constateert als je terugkijkt (vanuit dat jaar) op de voorafgaande 10, 17 of 30 jaren.

    Een aardig voorbeeld was het 10-jaars ‘perspectief’ vanuit 2002. Als je dan teruggekeken zou hebben op de laatste 10 jaar, dan had je een uiterst alarmerende > 0.4 °C/decade geconstateerd. Verstandige mensen (zoals Jos) hadden er op gewezen dat het 17 of 30 jaars perspectief veel dichter bij die lange-termijn 0.2 graden/decade zit.

    Een ‘running average’ heeft wél zin voor de temperatuur zelf.

    Overigens is het wel zo, dat als je naar de 17-jaars trend kijkt deze steeds vaker boven die 0.2 °C/decade uitkomt. Nog even iets meer en we zitten al (over het klimaat, dus 30 jaar gerekend) gewoon op de 0.21 °C/decade die IPCC over de eerste decennia van de 21e eeuw geprojecteerd heeft.

    Een belangrijk artikel is hier te downloaden: http://pubs.giss.nasa.gov/abs/le02300a.html

    Lean and Rind 2009 laten zien dat op elementaire gronden (energiebalans, GHG’s, zon) te voorspellen is (ook zonder klimaatmodellen/GCM’s):

    With the solar and anthropogenic scenarios in Figure 1, our empirical model predicts that global surface temperatures will increase at an average rate of 0.17 ± 0.03 C per decade in the next two decades. The uncertainty given in our prediction is the standard deviation of forecasts made with statistical models of three different epochs, the current epoch 1980–2008, our test epoch 1970–1999 and the historical record from 1890–2008. Within the uncertainties, the average warming rate in the next two decades is consistent with the 0.2 C per decade warming forecast by IPCC [2007] ..

    Dat is tot 2030. Wil je verder vooruit kijken, moet je een aanname doen over de nog komende uitstoot CO2 etc. Dan praat je niet meer over een voorspelling, maar over een projectie – je moet een bepaald emissie-scenario (incl. aerosolen) adopteren, om de projectie voorbij 2030 te kunnen maken.

    Je zal het ongetwijfeld weten: tot dusver zitten we op/boven het hoogste SRES emissie-scenario (A1FI).

    Like

  23. Jos Hagelaars

    Hm, die hoeveelheid jaren 26 en 22, betreffende dat extrapoleren in mijn vorige reactie, kloppen natuurlijk niet. Dat moet zijn 15 en 11 jaar. Het blijft evenzogoed een heel eind extrapoleren.

    Like

  24. Jos,

    In de grafiek met trends geef je het weer bij de tijd waarin het betreffende tijdsvak eindigt (i.e. de voorafgaande X maanden), terwijl het volgens mij duidelijker is als je het weergeeft bij het midpunt van het betreffende tijdsvak. Dan zou de 30 jarige trend dus eindigen 15 jaar geleden en de 10 jarige trend 5 jaar geleden.

    Volgens mij is dit -indirect- ook het punt dat Wipneus maakt.

    Maar bovenal geldt natuurlijk: Inzichtelijke grafiek!

    Like

  25. Jos Hagelaars

    Bart / Wipneus,

    Ik begrijp uit jullie reactie dat mijn grafiek verwarrend werkte. Ik heb hem gewijzigd, de link is hetzelfde gebleven. Bijv. de 30-jarige trend eindigt nu in nov 1996, 15 jaar terug:

    Like

  26. Ha Jos,

    Ja, dat vind ik idd een betere weergave. Nu zie je ook dat de langer-jarige trends in feite een running average zijn van de korter-jarige trends. Dat was in de vorige weergave niet het geval, aangezien de tijdsperiodes niet synchroon liepen.

    Like

  27. Jos Hagelaars

    Ik zag zojuist dat Bob Brand een aantal fantastische reacties op de NRC site gezet heeft, waarin hij al verwijst naar die eerste grafiek van mij:
    http://www.nrc.nl/klimaat/2011/12/30/de-toekomst-is-zeer-waarschijnlijk/#comment-6193

    Om zijn verhaal niet in de war te schoppen heb ik er nu twee op Photobucket gezet, de oude heeft als extra toevoeging in de titel ‘Looking Back’ en de andere ‘Moving’.

    Bob bedankt, leuk dat je die grafiek al direct toegepast hebt, ik voel me vereerd!

    Like

  28. Jos Hagelaars

    Het spamfilter heeft weer toegeslagen, zou dat kunnen Bart?

    Like

  29. Top!

    Ik denk dat allebei de varianten informatief zijn.

    De tweede (‘Moving’) is wellicht beter in overeenstemming met wat conventie is onder de professionals, om de redenen die Bart al aangeeft.

    Ik kan me vaag iets herinneren dat Pat Michaels (??) een keer op zijn kop gehad heeft van collega’s omdat hij curves (over uiteenlopende tijdsintervallen) niet verschoven had… 😉

    Like

  30. Jos:

    Dat is precies wat ik bedoelde. Het lijkt me de aangewezen weergave als je wil kijken naar mogelijke systematische veranderingen in de trend.

    Een stijging van 0.2 °C/decade in 2000 en een toenemende stijging – al dan niet monotoon – lijkt heel plausibel. Zou je die monotone toename extrapoleren dan kom je op ongeveer 5 °C stijging in de 21e eeuw uit. Niet gek ten opzichte van de IPCC BAU ramingen.

    Ik vind het opvallend _hoe_ veel groter de variaties worden naarmate het trend interval korter wordt.
    Als de “fout” in het gemiddelde van een grootheid als temperatuur gaat als ~ 1/sqrt(n), dan gaat de gemiddelde “fout” in die van de trend als ~1/ (n.sqrt(n)). Het lijkt me dat de 30 jaren regel (voor gemiddelden) niet klakkeloos op trends moet worden toegepast.

    Like

  31. Jos Hagelaars

    Wipneus,

    Zeer interessant, zo had ik er nog niet naar gekeken. Hieronder enkele berekeningen naar aanleiding van je schrijven.

    De extrapolatie zou op ~4.4 °C uitkomen, ik krijg een versnelling van 0.053 °C/dec², de rc door de 30-jarige trend. Dit zou betekenen voor 10 decennia : 0.174 • 10 + ½ • 0.053 • 10² = 4.4 °C.
    Wat aan de hoge kant, in het IPCC 2007 Summary for Policymakers table SPM.3 staat 4.0 °C voor het hoogste A1FI scenario.

    Betreffende de “fout”.
    Ik heb maandgetallen gebruikt, derhalve is N redelijk groot, een lineaire regressie van 30, 17 en 10 jaar is dan over 360, 204 en 120 meetpunten. De verhouding in 1/(N*sqrt(N) is hiervoor 1 : 2.3 : 5.2, met de eerste dus op 1 gesteld.

    Ik kan de “fout” afschatten door een lineaire fit te nemen van alle getallen vanaf 1950 tot eind 1996 en vervolgens de standaard deviatie uitrekenen van het verschil tussen de lineaire fit en het daadwerkelijke trendgetal van elke “regressie-dataset”.
    Ik krijg dan voor de drie “trend-datasets” van 30, 17 en 10 jaar resp. 0.016, 0.049 en 0.11 °C/decennium.
    Die laatste “fout” voor de 10-jarige trend is goed te zien met het oog, 95% van de variatie is ± 2 • 0.11 oftewel totaal 0.44 °C/decennium.
    De verhouding van de standaard deviaties is circa 1 : 3 : 7 en inderdaad wat hoger dan de verhouding 1/(N*sqrt(N)).

    Ik moet bekennen dat er een dikke laag meerjarige roest op mijn statistiek kennis zit. Er is wellicht een wiskundige verklaring voor die enigszins afwijkende verhouding of ik heb gewoon ergens een fout gemaakt. Peer review voor hobbyisten zou hier erg helpen.

    Like

  32. Hi Jos en Wipneus,

    Lijkt me helemaal goed! Over de extrapolatie vraag ik me wel af of de 10 decennia precies klopt:

    – IPCC projecteert over 2090-2099;
    – aangezien het midden van de 30-jaars trend nu bij 1996 ligt, extrapoleer je hiermee de gem. T over de 30 jaar rondom 2096, prima;
    – wél is de +4.0 °C van IPCC t.o.v. 1980-1999, en GISS T is t.o.v. de baseline 1951-1980.

    Dat laatste scheelt 25 jaar, je zou daarvoor kunnen corrigeren door de GISS ΔT tussen 1965 en 1990 in mindering te brengen: dus de extrapolatie 0.48 °C omlaag schuiven, als ik mij niet vergis?

    Dan kom je precies op… 3.92 °C. 🙂

    Like

  33. Jos, probeer het eens op Tamino’s blog (tamino.wordpress.com).

    Like

  34. Dus de extrapolatie van de versnelling van de opwarming (op basis van 30 jarige trend) van de afgelopen 50 jaar naar de komende 100 jaar toe komt ongeveer in dezelfde range als GCM projecties. Dat lijkt me eerlijk gezegd een groot toevalsgehalte hebben.

    Extrapolaties over tijdsschalen die lang zijn i.v.m. de referentie tijdsschaal hebben volgens mij niet noodzakelijkerwijs veel realiteitsgehalte.

    Zo heeft Hansen in zijn Milankowitz artikel de versnelling van het smelten van de ijskappen (over 10-15 jaar) geextrapoleerd naar 2100 en komt dan met een flinke zeespiegelstijging uit de bus. Dat is nog een extremere extrapolatie, in de zin dat de referentie periode wel erg kort is. Ik heb daar per email ook kritische feedback op gegeven.

    Dat neemt niet weg dat het een leuke vingeroefening is natuurlijk, maar veel voorspellende waarde heeft het volgens mij niet.

    Like

  35. Jos Hagelaars

    Marco, bedankt voor de tip. Ik zou zo’n vraag over die foutenanalyse kunnen stellen op een open thread van hem, maar ik wil graag eerst zelf eens verder zoeken, al was het maar om wat van die laag roest kwijt te raken.

    Bart,
    Je hebt zeker gelijk, ik zei hierboven (8-1 om 0707:0101) al dat ik uit al dat extrapoleren over zoveel jaren geen conclusie wil trekken, het is zoals je zegt: “een leuke vingeroefening”. Het vergroot het inzicht in al die data, in die zin vond ik het zeer interessant, zoals bijv. de analyse van de “fout”, zoals Wipneus het noemt.
    Ik zou trouwens ook niet verwachten dat de gemiddelde temperatuurstijging blijft toenemen, immers die zal op den duur ruwweg gelijke tred gaan houden met de te verwachten stralingsforcering, welke, laten we het hopen, niet zal gaan versnellen en tevens liever niet lineair blijft toenemen de komende 100 jaar.

    Like

  36. Jos:
    Je berekening komt overeen met de mijne. Ik had de versnelling, kijkend op het scherm, wat hoger ingeschat (0.2 °C/dec van 1960 tot 1995).

    Over de N-wortel-N relatie: ik denk dat als je 30 jaar trends met 60 jaar data gaat berekenen je eigenlijk maar twee werkelijk onafhankelijke trends hebt. Met andere woorden, ik denk dat de sample grootte veel te klein wordt om exactheid te verwachten. Een grafiekje met kunstmatige rode ruis met een wat langere basis vind je hier:

    Over de hele periode klopt de verhouding goed, maar er zijn diverse perioden van 60 jaar te vinden waar de verhouding lijkt op die van de “echte” grafiek.

    Bart:

    Het hangt ervan af wat je wil laten zien.
    Als het gaat om de bewering dat de gistemp temperatuur analyse en de projecties elkaar tegenspreken, dan is dit in ieder geval een goed tegenargument. Extrapolaties om tot een voorspelling te komen zijn iha geen goed idee, maar een schatting van de onzekerheids-marges die nu ontbreken, zou dat wel duidelijk maken.

    Zo heb ik overigens Hansens betoog ook altijd opgevat: op grond van de
    nu beschikbare data valt niet uit te sluiten dat in de nabije toekomst een grote zeespiegel stijging gaat plaats vinden (waarvoor andere argumenten bestaan).

    Like

  37. @Bob Brand: de mooie grafiek die je op NRC-site plaatste kun je ook laten doorlopen tot 2012.
    http://www.woodfortrees.org/plot/uah/from:2000/to:2012/plot/uah/from:2000/to:2012/trend/plot/gistemp/from:2000/to:2012/plot/gistemp/from:2000/to:2012/trend/plot/sidc-ssn/from:2000/to/scale:0.005/offset:-1

    Ik heb de resultaten even over elkaar gelegd om het verschil te illustreren:

    Like

  38. Hoi Hans Verbeek,

    Zeker kan je die grafiek tot 2012 door laten lopen, dat is prima. Wat is het punt, of de conclusie die je daaruit zou willen trekken?

    Een paar opmerkingen:

    * als je naar het oorspronkelijke grafiekje kijkt, dan zie je dat zowel de gemeten GISS als UAH temperaturen stijgen vanaf 2000 (wat telkens dogmatisch ontkend wordt door ‘klimaatsceptici’);

    * terwijl de activiteit van de zon juist daalt, van het maximum naar een langdurig en vrij diep minimum;

    * als je de grafiek tot 2012 door laat lopen, verlopen GISS en UAH ietsje vlakker (maar nog steeds stijgend). Vanaf 2011 stijgt de zonneactiviteit echter weer (in ‘tegenfase’ met de temperaturen die dan juist even dalen door de La Niña in 2011);

    * uiteraard zit in de GISS en UAH curves nog het ENSO signaal (en dat is er door Foster&Rahmstorf heel illustratief ook eens een keertje uitgefilterd, over de gehele periode dat er satellietwaarnemingen bestaan);

    * F&R laten óók prachtig zien dat de 11-jaars zonnecyclus een relatief klein effect heeft (figure 3), en nog het meest op de satellietwaarnemingen RSS en UAH;

    * je ziet in bovenstaande sheet van Bart ook dat de zonnecyclus een aanzienlijk kleiner effect heeft dan de El Niño/La Niña;

    * héél opvallend is dat je in de ‘Adjusted data’ grafiek
    grafiek van F&R nog steeds duidelijke signalen ziet van de meer extreme El Niño/La Niña’s (bijv. ’98). Dat wijst er op dat de lineaire regressie van F&R niet volledig de relatie tussen de MEI index en temperatuur beschrijft: globale temperatuursanomalie hangt blijkbaar méér dan lineair (exponentieel?) samen met de ENSO-index.

    * je zou kunnen concluderen dat de temperatuurstijging na 2000 gewoon doorgaat, getemperd door ENSO variaties en dalende activiteit van de zon (die een bescheiden effect heeft). Een ‘wildcard’ zijn wellicht nog de antropogene aerosolen, vooral in de troposfeer en een héle grote ‘wildcard’ is natuurlijk de Ocean Heat Content – tijdens de La Niña’s wordt er veel energie opgeslagen in de oceaan. De OHC vertoont een enorme stijging sinds 2000, vooral beneden 700 meter!

    Straks verder – boodschappen doen voor de hele familie! 😉

    Like

  39. Hi Wipneus,

    Ik denk dat de standaard deviaties voor de 30/17/10 jaar trends zich verhouden als 1 : 3 : 7 doordat de ‘ruis’ NIET standaard verdeeld is – het is geen Gaussiaanse verdeling.

    Het zijn immers géén meetfouten, maar er zitten systematische signalen in met periodes van 11 jaar en ca. 18 maanden (ENSO), dus de aanname dat de variatie als ~ 1 / (n x sqrt(n)) gaat, gaat niet op.

    Daarom zie je ook met het blote oog die grote variaties naarmate dat trend-interval korter wordt – geen wonder, dan wegen de ENSO/zonnecyclus variaties relatief zwaarder.

    Like

  40. “als je de grafiek tot 2012 door laat lopen, verlopen GISS en UAH ietsje vlakker (maar nog steeds stijgend). ”

    @Bob Brand: dat is dus mijn punt, de trend vlakt af. Als het afvlakken doorzet, dan gaan we die 0,2°C per decennium nooit halen.

    In mijn ogen heeft het geen zin om het ENSO-signaal als externe factor te beschouwen. De temperatuur van het zee-oppervlak is direct gerelateerd aan de temperatuur van de atmosfeer.
    Sommige klimatologen menen dat de klimaatverandering zal leiden tot frequentere en warmere El Nino’s. (http://environment.about.com/od/globalwarming/a/elninolanina.htm)
    M.a.w. de temperatuurschommelingen door El Nino zijn een gevolg van de opwarming: ENSO is geen onafhankelijk factor, die ruis veroorzaakt en daarom verwijderd mag worden.

    Like

  41. Hans, leuk dat je wijst naar meer frequente El Nino’s, maar je beseft dan toch hopelijk wel dat je nu conclusies aan het trekken bent voor een periode die ‘toevallig’ in 2011 met een sterke La Nina eindigt? Het is dus niet gek dat we een iets mindere trend hebben als je 2011 meeneemt.

    Like

  42. Hans,

    Het vaker voorkomen van zowel El Niño’s én La Niña’s (meer en/of heviger ENSO oscillaties door global warming) behoort tot de mogelijkheden. Daar is volgens mij nog geen uitsluitsel over.

    Hoe dan ook zijn het oscillaties, die dus wel kunnen zorgen voor meer frequente/grotere uitslagen in de globale oppervlaktetemperaturen maar zelf geen blijvende opwarming/afkoeling veroorzaken.

    Het vaker optreden van ENSO oscillaties kan wél de variabliteit in de globale temperatuursanomalie verhogen, waardoor je meer jaren data nodig zou hebben om conclusies te kunnen trekken.

    Like

  43. @Marco: ik trek geen conclusies over het frequenter voorkomen van El Nino’s of La Nina’s. Ik heb geen idee welke factoren de frequentie beinvloeden.

    “Hoe dan ook zijn het oscillaties, die dus wel kunnen zorgen voor meer frequente/grotere uitslagen in de globale oppervlaktetemperaturen maar zelf geen blijvende opwarming/afkoeling veroorzaken.”

    @Bob Brand: het ligt er maar aan wat je blijvend noemt. Tijdens een lange periode (5 jaar ??) zonder El Nino’s hoopt zich warmte op in de oceaan. Die kan dan vrijkomen over een langere periode met El Nino’s. Een periode van 5 – 10 jaar met meerdere El Nino’s begint al te lijken op blijvende opwarming.

    Like

  44. Hallo Hans,

    Nog even n.a.v. je vorige reactie.

    Zoals Marco al zegt, ga jij nu conclusies trekken (“de trend vlakt af“) alléén op basis van:

    1) het verschil in trend t/m 2010 of 2011, dus op basis van één jaar;

    2) die trends zijn al (te) kort: 2000 – 2011 of 2012;

    3) daarnaast ligt voor de hand dat 2011, als La Niña jaar, minder warm zal zijn dan anders. Bekijk de WMO grafiek om 2011 met de andere La Niña jaren (grijs) te kunnen vergelijken:

    http://www.wmo.int/pages/mediacentre/press_releases/images/gcs_fig_1_big

    Zoals je ziet vertonen de La Niña jaren een monotoon stijgende trend.

    Op de basis van dat ene jaar kan je dus geen conclusies trekken, daarvoor moet je de trend over de afgelopen dertig jaar bekijken zoals Jos Hagelaars laat zien (rode curve): http://i1220.photobucket.com/albums/dd450/JosHag01/Graphs/Giss_10_17

    Daar zie je dat de 30-jaars trend nu 0.174 °C/dec bedraagt, dat is hoger dan Lean&Rind (2009) hebben voorspeld en het nadert aardig naar de 0.2 °C/dec die IPCC in 2007 voorspeld heeft. Deze voorspellingen hebben betrekking op de eerste decennia van de 21e eeuw, terwijl de rode lijn in de grafiek van Jos natuurlijk vanaf 1982 betreft.

    Verwachting: de rode lijn zal rond de 0.17 °C/dec blijven hangen, of ongeveer naar die 0.2 °C/dec gaan. En op basis van het blauwe lijntje (de 10-jaar trend) kan je bijna niks concluderen, want dat zwabbert toch alle kanten op.

    Like

  45. Hoi Hans,

    Vervolg over de ENSO oscillaties:

    * tijdens La Niña jaren hoopt zich extra energie op in de oceaan, een deel daarvan wordt verplaatst naar de atmosfeer tijdens een El Niño jaar – en dán pas zie je het op de thermometers verschijnen als een toename van de ‘global mean surface temperature’;

    * het is het verplaatsen van energie tussen: atmosferische drukverschillen aan weerszijden v.d. Pacific opwarming bovenste laag v.d. Pacific (El Niño) opwarming diepere lagen v.d. Pacific (La Niña).

    * maar ENSO oscillaties kunnen geen energie genereren;

    Dat je de warmte ‘schoksgewijs’ terugziet in de oppervlakte-temperaturen, dat klopt wel. Maar die energie was er al, en als je ipv alleen naar oppervlakte-temperaturen óók naar de Ocean Heat Content kijkt, dan zie je het al eerder…

    Lees bijvoorbeeld deze blogpost n.a.v. Church et al. (2011).

    Like

  46. Oops… pijltjes gebruiken in de tekst gaat niet goed (wordt geïnterpreteerd als een tag, natuurlijk). Daarom het 2e punt nogmaals:

    * het is het verplaatsen van energie tussen:

    – atmosferische drukverschillen aan weerszijden v.d. Pacific;
    – opwarming bovenste laag v.d. Pacific (El Niño);
    – opwarming diepere lagen v.d. Pacific (La Niña).

    🙂

    Like

  47. En die WMO grafiek met La Niña jaren blijkt hier te staan:

    (ik ben te moe – ga naar bed :))

    Like

  48. De gistemp analyse van 2011 is gepubliceerd: globale temperatuur kwam uit op 0,52 °C.
    Ook de NCDC data is binnen, alleen de HadCRU analyse moet nog komen.

    Ik heb de code van Foster en Rahmstorf genomen (link van tamino’s site), en de data file gevuld met de laatste data. Voor de laatste decemberwaarde van HadCru voorlopig die van november gebruikt.

    Resulterende plaatjes:


    De vulkanische aerosol data bevat nu diverse kleine vulkaan uitbarstingen in de 21e eeuw.


    Niet gecorrigeerde (‘unadjusted”) jaar waarden


    Gecorrigeerde (“adjusted”) maand waarden.


    Gecorrigeerde (“adjusted”) jaar waarden.


    De correcties.


    Wat F&R de grafiek van de globale opwarming noemen.

    Plaatjes worden bijgewerkt nadat de HadCRU data binnen is.

    Like

  49. Jos Hagelaars

    Hallo Wipneus, inspirerend die Foster en Rahmstorf nietwaar?

    De negatieve bijdrage van La Nina in 2011 aan de temperatuur is overduidelijk zichtbaar in je grafieken. La Nina’s duren niet eeuwig en de bijdrage van de zon is positief aan het worden. Dit gecombineerd met een continu stijgende forcering door de broeikasgassen, zal leiden tot hogere temperaturen. De wild card zijn natuurlijk de troposferische aerosolen.
    Wat is nu je voorspelling voor 2012?

    Ik heb zo’n beetje hetzelfde zitten te doen (je moet tenslotte wat met je vrije tijd ) met alleen de GISS data, maar geen lineaire component geïntroduceerd zoals F&R, maar de broeikasgasconcentraties genomen. Het resultaat is vergelijkbaar. Als ik MEI, TSI en de Aerosolen verwijder, krijg ik de volgende trends voor de resterende opwarming: 0.172 °C per decennium voor de laatste 30 jaar en 0.166 °C per decennium vanaf 1-jan-79.

    Vraagje, waar haal jij die laatste TSI maanddata vandaan? Ik download ze van de KNMI Climate Explorer, maar daar waren ze (op 21-1) nog niet verder dan de maand oktober.

    Like

  50. Voor de voorspelling moet ik nog eens ernstig gaan nadenken. Dit weekend niet meer, ik had tot het einde van de maand dacht ik.

    tsi data:
    “ftp://ftp.pmodwrc.ch/pub/data/irradiance/composite/DataPlots/ext_composite_d41_62_1201.dat”
    en daarna middelen om maand waarden te berekenen.

    (de naam van het bestand veranderd elke keer dat ze een update doen, de “1201” betekent denk ik januari 2012)

    Het databestand met alle data waar ik mee gewerkt heb kun je vinden op
    https://sites.google.com/site/arctischepinguin/home/fr2011/allfit.unoff-0.1.csv
    (drop-in vervanging voor “allfit.csv” van de code van FR2011; HadCRU data van december verzonnen)

    Ik heb nog wel wat meer opmerkingen te maken, maar die beschrijf ik wel als de tijd het toelaat.

    Like

  51. Jos Hagelaars

    Wipneus, bedankt voor de link en je data.
    Je had inderdaad tot de 29e voor je voorspelling. Ik ben van nature alleen wat ongeduldig.

    Like

  52. @Wipneus: voordat je jouw voorspelling instuurt, kun je vlug nog even kijken naar de recente AMSU-satelliet-temperatuur: http://discover.itsc.uah.edu/amsutemps/execute.csh?amsutemps
    Het ziet ernaar uit dat januari 2012 koeler zal uitvallen dan januari 2012.
    Korte-termijn-variatie, ik weet het. Maar op de lange termijn blijven ook koude maanden 30 jaar lang meetellen.

    Like

  53. Hans,

    .. dat januari 2012 koeler zal uitvallen dan januari 2012.

    Dat is wel knap, dat moet ik toegeven. Daar moet je Roy Spencer voor heten! 😉

    Alle gekheid op een stokje: F&R laten zien dat over korte periodes vooral de ENSO index (MEI) bepalend is voor de temperatuursanomalie:

    * de lineaire trend (opwarming door o.a. broeikasgassen) draagt ieder jaar maar +0.017 °C bij;

    * terwijl El Nino/La Nina in één jaar een tijdelijke uitslag van ruim + of – 0.2 °C kan veroorzaken (zie de sheet van Bart, bovenaan dit blog).

    Is het je duidelijk dat + of – 0.2 °C zo’n 12x maal groter is dan die trend van +0.017 °C/jaar?

    En dat je dus zeker die 12 jaar nodig hebt om de trend boven de ENSO variaties uit te zien stijgen? (in feite is het gemiddeld 17 jaar, zoals Santer laat zien, o.a. vanwege de overigee periodieke variaties en een redelijke ‘marge’)

    Like

  54. @Bob Brand: ik meet liever dan dat ik reken.

    Like

  55. De Met Office(UK) heeft ook een gokje gewaagd: “0.48 °C warmer than the long-term (1961-1990) global average of 14.0 °C”
    http://www.metoffice.gov.uk/news/releases/archive/2011/2012-global-temperature-forecast

    Like

  56. Hoi Hans,

    Dank! 🙂

    Dat is dan inderdaad +0.48 °C voor HadCRUT, t.o.v. de baseline van HadCRU.

    GISS hanteert een decennium eerder als baseline: jan 1951 – dec 1980. Daardoor ligt GISS 0.09 °C ‘hoger’ dan HadCRUT en moet je die 0.09 graden optellen bij de HadCRUT schatting. (lees bijv. hier)

    +0.48 °C voor HadCRUT correspondeert dus met +0.57 °C voor GISS.

    Dat komt mij aardig van pas, want zoals je hierboven kan lezen had ik ook +0.57 °C gegokt. 😉

    Die temperatuur is precies het midden tussen El Niño jaar 2010 en het La Niña jaar 2011 (bij GISS). De La Niña is echter nog niet voorbij, en F&R hebben laten zien dat deze nog 5 maanden doorwerkt op de temperaturen…

    Like

  57. Hans:

    Ik heb de discussies bij Lucia’s “The Blackboard” wel eens gevolgd ( http://rankexploits.com/musings/ ) waar ze maandelijks gokken op de “uitslag” van UAH.
    Met Lucia heb ik de indruk dat het verband tussen de “AMSU CH5” en de maandelijkse waarde van de lower troposfeer nogal duister is.
    Ik ben van plan een – voor mijn gevoel – redelijk conservatieve ENSO voorspelling te raadplegen en die zo nodig wat te extrapoleren. De random fluctuaties zijn per definitie niet naar voren uit te breiden als je nog maar 5% van de data hebt.

    Het warme weer tot nu toe bij ons , heeft nog niet tot extra koude bij de noordpool geleid:
    http://ocean.dmi.dk/arctic/meant80n.uk.php

    Like

  58. OK, mijn verwachting voor 2012.

    Uitgaande van:
    -de regressie met de code van F&R2011 levert de coëfficiënten voor ENSO (MEI index), vulkanische aerosolen, TSI, lineaire groei en seizoenvariaties.
    -geen vulkanische aerosolen in de 1e helft van 2012
    -op het oog geschatte TSI waarde 1366 W/m2
    -de MEI index volgt een patroon vergelijkbaar met voorgaande “double dips”: nog 4 maanden constant op het huidig minimum en dan rijzend naar +0,25 in augustus; de MEI waarden worden in de regressie met 4 maanden vertraagd, dus dat is de laatste waarde.
    – De residual van december 2011 kwam uit op -0.14 °C; Wegens de inherente auto-correlatie schat ik residuals voor jan en feb in van -0.09 ren -0.03 °C.

    Maandwaarden voor 2012:
    [1,] 0.57
    [2,] 0.61
    [3,] 0.63
    [4,] 0.60
    [5,] 0.57
    [6,] 0.56
    [7,] 0.57
    [8,] 0.57
    [9,] 0.58
    [10,] 0.59
    [11,] 0.62
    [12,] 0.67

    Gemiddelde Tjaar=(Tjan+…+Tdec)/12:
    0.597 °C.
    De 2-sigma std error is +/- 0.11 °C

    Speculatie, als de voorspelling accuraat blijkt te zijn:

    Voor het grootste deel (11 uit 12) wordt 2012 nog gedomineerd door negatieve ENSO condities. Ondanks dat neemt het plaats 3 in van de warmste jaren in de gistemp reeks. De eerste plaatsen zijn 2005 (0.62 °C) en 2010 (0.63 °C), 1998 kwam uit op 0.58 °C.
    De laatste 2 maanden van 2012 laten zien dat 2013 de records hoogstwaarschijnlijk met forse cijfers gaat breken.

    Like

  59. Vergeten toe te voegen de grafiekjes met de aangenomen TSI en ENSO ontwikkeling:

    Like

  60. Wipneus, dank voor je glasheldere en uitstekende onderbouwing. Ik ben onder de indruk.

    Al puzzelend over de verschillende aannames zag ik deze update van 3 januari j.l.: http://solarscience.msfc.nasa.gov/predict.shtml

    Increased activity in the last few months has raised the predicted maximum and moved it earlier in 2013. The current predicted size still makes this the smallest sunspot cycle in over 80 years.

    Een bijgewerkte TSI predictie heb ik niet kunnen vinden, maar wellicht is die uit bovenstaande sunspot voorspelling te herleiden.

    Ik sta versteld dat een (voornamelijk) La Nina jaar nu in de top-3 van warmste jaren zou kunnen belanden.

    Like

  61. Jos Hagelaars

    @Wipneus

    Bedankt voor je uitleg, je zit ongeveer op dezelfde lijn als James Hansen: “We conclude that the slowdown of warming is likely to prove illusory, with more rapid warming appearing over the next few years.”
    Zie hiervoor: http://data.giss.nasa.gov/gistemp/2011/
    De grootte van de invloed van de aerosolen is daarbij na al die jaren nog steeds onzeker, ik begreep uit Hansens verhaal dat de eerste satelliet, waarmee men aerosol metingen zou kunnen uitvoeren, lanceer problemen heeft.

    Aan double dip La Nina’s komt ooit een einde, ik ben benieuwd wat er met de temperaturen zal gebeuren bij de volgende El Nino, net als jij verwacht ik nieuwe recordhoogtes. Gezien de invloed van ENSO op de UAH temperaturen, zal Roy Spencer straks iets anders moeten verzinnen dan een derde graads polynoom door zijn data, “for entertainment purposes only”, om op een lage richtingscoëfficiënt aan het einde uit te komen.

    Als ik de laatste MEI data neem en er tevens ervan uitga dat pas na augustus de MEI boven 0 komt, kom ik met mijn simpele regressiemodelletje op ~0.60/0.61 °C voor 2012, iets boven jouw waarde.
    Met mijn voorspelling van 0.644 °C maak ik vermoedelijk minder kans op de fles wijn van Bob, net als Hans Verbeek met zijn 0.52 °C. Gelukkig voor het kansenspel is de sigma ~0.1.
    Als Bob zijn eigen fles wint, krijgt hij er een van mij cadeau. 🙂

    Like

  62. Bob:
    Ik heb mijn twijfels of de 1 maand lag die F&R berekenen voor de solar variaties correct is. Ik zou verwachten dat de dynamische respons ongeveer dezelfde zou zijn als die van aerosol forcings, immers de werking is ongeveer dezelfde: minder inkomende straling naar het aardoppervlak (de verschillen in de stratosfeer zijn me bekend).
    Inderdaad als ik in de F&R regressie de lag gelijk aan elkaar stel, dan is de uitkomst vrijwel identiek (R2 scheelt in de 4e decimaal achter de komma of zo) bij een lag van 8 maanden.
    Alleen een dramatische toename van de TSI in de komende maanden zou enige invloed hebben. Ik schat de onzekerheid tgv TSI op minder dan 0.01 graad in.

    Jos:
    Dat zal de Glory satelliet zijn, verongelukt bij de lancering in maart. Hansen lobbied al zolang hij zich met het aardse klimaat bezig houdt voor betere aerosol metingen. In zijn boek “storms of my grandchildren” gaat hij daar nader op in.

    Like

  63. Update: 2012 is nu 6 weken oud en de temperatuur over die eerste 6 weken schommelt rond de waarde die in 2011 werd gemeten.
    http://discover.itsc.uah.edu/amsutemps/execute.csh?amsutemps

    Like

  64. Gezellige link @Hans Verbeek,

    Error return (1) from MCU_GetPost

    Like

  65. Beste Hans,

    De cijfers op amsutemps hebben weinig relatie met wat UAH uiteindelijk rapporteert over die maand – daar geen eerst nog allerlei correcties overheen voor de baan van Aqua etc.

    Er zijn trouwens nog steeds ENSO – condities van toepassing, dat zal tot medio dit jaar wel zo blijven.

    Ik zal binnenkort ff een update over ‘de weddenschap’ posten 🙂

    Like

  66. @Bob Brand: er zijn altijd ENSO-condities. 🙂

    Like

  67. Ah, het ging om de ‘-‘ die erachter stond, de negatieve ENSO condities… 😉

    Like

  68. @Bob: GISTemp voor januari 2012 is 0,36 °C.
    Dat is lager dan januari 2011 (0,44 °C) 😉

    Like

  69. Maar hoger dan januari 2002… en hoger dan januari 1992… en hoger dan januari 1982…

    🙂

    Like

  70. HadCRUT3 voor januari 2012 is (eindelijk) bekend: anomaly van 0,218°C
    Da’s hoger dan de 0,194°C van januari 2011.

    Like

  71. UAH-anomalie voor februari 2012: -0,116°C
    Koeler dan januari 2012 (-0,090°C) en februari 2011(-0,020°C)

    Like

  72. Jos Hagelaars

    @Hans

    Er is een grote kans dat UAH (en RSS) nog enkele maanden lage temperaturen zullen geven. De invloed van Enso op die satelliet data is groot en met een tijdsvertraging, zie Foster & Rahmstorf.
    Hieronder de correlatie tussen de RSS / UAH / Giss temperaturen en de MEI index. Alles van 1979 t/m 2011 en ik heb de lags genomen uit F&R, respectievelijk 5, 5, en 4 maanden:
    RSS : +0.23
    UAH : +0.21
    Giss : +0.03
    Zet een keertje de UAH (of RSS) data en de MEI data in een grafiek, verschuif MEI met 5 maanden, dan zie je het direct. MEI via: http://www.esrl.noaa.gov/psd/enso/mei/table.html
    De ENSO begint trouwens neutraal te worden, interessant in welke mate dat tot uiting gaat komen in de T-waarden over een maand of 4.

    Like

  73. Hans,

    Een interessante pagina om in de gaten te houden, is: http://ocean.dmi.dk/arctic/meant80n.uk.php

    Opvallend genoeg zijn de Arctische temperaturen ver boven het langjarig gemiddelde, maar tegelijkertijd is momenteel de Arctic Oscillation positief: de koude lucht zou opgesloten moeten zijn in het arctische gebied.

    De temperaturen in het tropische gebied blijven momenteel nog achter vanwege de negatieve ENSO condities in de afgelopen maanden. Het blijft spannend. 🙂

    Like

  74. Ik zou niet te veel waarde hechten aan de DMI grafiek met Arctische temperaturen. De groene lijn (‘normaal’) is grotendeels gebaseerd op de ERA-40 reanalysis, waarvan bekend is dat er deels een ‘bias’ zit in Arctische temperaturen. Inmiddels is er een betere ERA-interim, maar die gaat helaas niet zo ver terug in de tijd. De rode lijn (‘actueel’) is uitsluitend gebaseerd op weermodellen; die zijn ook mede gebaseerd op waarnemingen, maar die laatste zijn erg schaars in de winterperiode van het Arctisch gebied. In de zomer zijn er veel meer waarnemingen van drijvende boeien.

    Dat de temperatuur noordelijk van 80° boven ‘normaal’ zit, heeft weinig gevolgen voor het ijs; het is immers nog altijd ver onder nul. Hooguit groeit het ijs aldaar iets minder dan wanneer de temperaturen veel lager waren.
    De laatste tijd neemt het ijs vooral toe in het gebied tussen Canada en Groenland, ten zuiden van 80°. Daar is nu meer winterijs dan in recente jaren, toen zuidelijke winden aldaar overheersten.

    Like

  75. Henk,

    Dank – het is jammer dat er in de DMI grafiek geen waarnemingen (gedurende de zomer) naast geplaatst worden, dat maakt een vergelijking wat makkelijker.

    Bij Neven zie ik:

    http://neven1.typepad.com/.a/6a0133f03a1e37970b015433d1cc00970c-pi

    waar de Beringstraat een bijna ‘normale’ ijsbedekking toont, maar aan de Atlantische kant is er veel minder ijs (MYI is natuurlijk sterk afgenomen). Ik heb me er niet in verdiept, maar dat suggereert vooral een toename van warmtetransport door de Atlantische golfstroom.

    De recente studie van NASA/Comiso (http://journals.ametsoc.org/doi/abs/10.1175/JCLI-D-11-00113.1) zegt o.a.:

    The perennial ice area was drastically reduced to 38% of its climatological average in 2007 but recovered slightly in 2008, 2009, and 2010 with the areas being 10%, 24%, and 11% higher than in 2007, respectively. However, trends in extent and area remained strongly negative at −12.2% and −13.5% decade−1, respectively.

    en:

    The sea ice cover is shown to be strongly correlated with surface temperature, which is increasing at about 3 times the global average in the Arctic but appears weakly correlated with the Arctic Oscillation (AO), ..

    Comiso ziet dus een sterke link met de oppervlaktetemperaturen.

    Like

  76. “een sterke link met de oppervlaktetemperaturen”

    Ja absoluut. Het hoeft maar een weekje erg koud in een bepaalde Arctic area te zijn, en je ziet het ijs direct reageren. Zo was het tamelijk koud in Alaska deze winter. Je vindt het direct terug in de hoeveelheid IJs aldaar.
    http://arctic.atmos.uiuc.edu/cryosphere/IMAGES/recent365.anom.region.2.html

    Zoek het echter niet in de area tussen 80 – en 90 graden, maar vooral tussen 45 en 80 graden Noorderbreedte. Wat de DMI grafiek wel aangeeft is dat de zomertemperatuur tussen 80 – 90 graden NB zeer stabiel is. Voor mij een reden om aan te nemen dat het laatste stuk zomer zee- ijs, i.e. de laatste 2 miljoen km2 niet zomaar weg is.

    Like

  77. En als we het dan toch over ijs gaan hebben, dan is deze ook wel weer aardig om te lezen 🙂
    http://climategate.nl/2012/03/02/arctisch-zeeijs-slaat-gerrit-hiemstras-alarm-in-wind/

    Like

  78. De eerste 3 maanden van 2012 waren kouder dan het eerste kwartaal van 2011.
    Cijfers van GISS:
    2011: 0.44 – 0.43 – 0.56 (jan – feb – mrt)
    2012: 0.36 – 0.40 – 0.46

    Like

  79. Jos Hagelaars

    Hallo Hans,

    Inderdaad een relatief koude start van het jaar. Als je de Giss data rangschikt naar aflopende temperatuur, komt dit kwartaal op de 17e plaats.
    Een trendanalyse laat zien dat het kwartaal nog zeker binnen het 95% interval valt van een lineaire trend vanaf 1970 voor alle eerste kwartalen: 0.159 °C/decennium.De warmste eerste kwartalen waren in 2002 en 2010.

    Als dit beeld zich het hele jaar zo doorzet, ga jij de weddenschap winnen!

    Like

  80. @Jos: ik zal mijn CO2-uitstoot zoveel mogelijk beperken om te winnen 😉

    Like

  81. Het model van F&R2011 dat ik gebruikte voor mijn “voorspelling” gaf voor deze maanden:
    0.57 ; 0.61 ; 0.60 °C
    De werkelijkheid ligt daar dus royaal onder. Ik ben benieuwd hoe dat gaat uitpakken.

    Wat betreft mijn “voorspelling”, ik heb het plaatje met de geschatte ontwikkeling van de zonneactiviteit (TSI) en ENSO (MEI) aangevuld met de actuele waarden van de eerste drie maanden:

    TSI is teruggezakt, maar de MEI activiteit loopt voor op de (verwachte) herstel van la Nina. Deze ontwikkelingen gaan (in het model) pas over een paar maanden doorwerken door de ingebouwde vertragingen.

    Verder op dezelfde pagina https://sites.google.com/site/arctischepinguin/home/fr2011/ wat plaatjes volgens F&R2011 aangevuld met de HadCRUTv4 temperatuurreeks.

    Like

  82. Jos Hagelaars

    Hoi Wipneus

    Ik kwam in december op 0.62, 0.60 en 0.59 voor Jan, Feb en Mrt, eveneens een stuk hoger dan de werkelijkheid. Reken je de invloeden, die F&R meenemen (TSI, Strat.Aerosolen en MEI) weg uit de temperatuur gegevens, dan zit er nog een behoorlijke ruis op de maanddata. Andere oceaanoscillaties en/of gewoonweg het weer?
    Deze ruis wordt over een jaar ongeveer weggemiddeld, zodat de grafiek van de jaargemiddelden er behoorlijk lineair uitziet. Dat ‘weer’ heeft bij mij een 95% (2*stdev) interval van ±0.25 °C, zo bekeken is die 0.36 °C van januari geen vreemde uitschieter. Door de autocorrelatie in de data is er een grote kans dat op zo’n relatief koude maand weer zo’n soort maand volgt.

    Hoe zit het met die rest-ruis in het F&R model zoals jij dat hebt?

    Like

  83. Jos:
    2*stddev is bij mij (GISS, t/m dec 2011) 0.24°C.

    De auto correlatie heb ik onderaan https://sites.google.com/site/arctischepinguin/home/fr2011/ gezet.

    Er zal toch een stevig “herstel” moeten plaatsvinden om op de verwachte voorspelling uit te komen (voor mij ruim 0.66 °C voor de komende 9 maanden).

    Zie ook Arthur Smith’s blog die op 0.65 °C heeft ingezet:
    http://arthur.shumwaysmith.com/life/content/my_2012_temperature_prediction_065_c_for_giss#comment-24377

    Like

  84. 2011 was dan ook het warmste La Niña jaar in de boeken, dat zal nog wel even naijlen in 2012. http://www.wmo.int/pages/mediacentre/press_releases/gcs_2011_en.html

    John Nielsen-Gammon heeft een interessante analyse op de drie ENSO variaties gedaan (La Niña/Neutraal/El Niño) en vindt een lineaire stijging in de afzonderlijke varianten. Zijn conclusie over de “gebrek aan opwarming” claim: “Het gebrek aan opwarming is echt, je mag La Niña bedanken”.

    Vooral de derde grafiek is veelzeggend:
    http://blog.chron.com/climateabyss/2012/04/about-the-lack-of-warming

    Op basis van die derde grafiek en uitgaande van een ENSO neutrale waarde voor 2012 kom ik met behulp van de wetenschappelijke potlood+lineaal+dikke duim methode op +0.66 C +/- 0.06. Dus 2012 zou tussen +0.60 en +0.72 C. Doordat 2011 een La Niña jaar was hou ik het op de onderste helft daarvan.

    Voor 2013, uitgaande van een El Niño jaar, komt deze simpele lineaire extrapolatie op +0.78 +/- 0.06 C.

    Disclaimer: de onzekerheid is een grove schatting. Ook kunnen absoluut geen rechten aan deze extrapolaties ontleend worden, tenzij ik achteraf gelijk krijg 😉

    Arthur Smith’s methode vind ik overigens ook zo z’n charme hebben.

    Like

  85. Jos Hagelaars

    Interessante analyse van Nielsen-Gammon, bedankt cynicus. Je ‘pldd’-methode geeft ongeveer dezelfde uitkomst voor de T dit jaar als mijn gereken.

    Bij de commentaren van ene ‘rw’ staat het volgende:
    “I will reserve my judgement until the NOAA analysis of lower troposphere is released (they’re working on it). They’ve identified some biases in the UAH and RSS analysis which have been shown to influence the trends at other altitudes in the atmosphere meaning that it is probably going to influence the synthetic lower tropospheric altitude.”

    Weet iemand daar wat meer van ?

    Like

  86. “Weet iemand daar wat meer van ?”
    Nee, maar ik weet wel dat UAH en RSS in de community suspect zijn van overgevoeligheid voor ENSO schommelingen. Niet raar natuurlijk, het omrekenen van de helderheid in bepaalde frequenties van een deel van de aardse atmosfeer tot een nauwkeurige temperatuur is verschrikkelijk lastig gebleken. Er zijn dan ook al verschillende problemen met de satellietmetingen opgespoord. Dat er kennelijk een onderzoek loopt om de oorzaak van deze ENSO overgevoeligheid te vinden verbaasd me dan ook niks.

    Like

  87. Hadley heeft ook een gemiddelde berekend voor maart 2012: 0.302 °C boven het langjarig gemiddelde.
    Over de eerste 3 maanden van 2012 komt Hadley op: + 0.239°C
    Over de eerste 3 maanden van 2011 was dat: + 0.258°C

    Hadley’s gemiddelde over de eerste 146 maanden van deze eeuw staat overigens op: + 0.410°C

    Like

  88. Bob Brand

    Hans,

    Dat verbaast mij niet echt, aangezien we vier maanden geleden nog volop in negatieve ENSO condities waren. Daarnaast spelen autocorrelatie en persistentie ook een rol: de uitgangssituatie voor opwarming/afkoeling in 2012 is de hoeveelheid warmte in atmosfeer en oceaan in 2011.

    Indien ENSO nog negatief was zal er t.o.v. het voorgaande jaar eerst sprake zijn van afkoeling: op de korte termijn is de +/- 0.2 á 0.3 °C als gevolg van La Niña of El Niño veel invloedrijker dan de trage onderliggende trend van +0.17 °C per tien jaar.

    Vandaar ook dat je minimaal anderhalf á twee decade nodig hebt om de trend te zien t.o.v. de korte-termijn fluctuaties.

    Deze is 30 april trouwens weer ge-update: http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/analysis_monitoring/lanina/enso_evolution-status-fcsts-web.pdf

    Sinds februari/maart is er iets te zien van een afzwakkende La Niña en stijgende SST’s in de oostelijke Stille Oceaan, en de helling van de Thermocline (zie sheet 9) is een indicatie dat er nog steeds weinig van het warme water aan het oppervlak is gekomen – vergelijk daar eens begin 2012… met 1998! Spectaculair plaatje.

    Like

  89. RSS is (zo te zien) de eerste met de april cijfers : 0.333 °C
    Dat is +0.259 °C ten op zicht van maart (0.074 °C).

    Dat schiet tenminste op.

    Like

  90. Bob Brand

    Hi Wipneus,

    Dat is inderdaad wel een forse verandering, RSS beginnend met januari 2012:

    2012 -0.058
    2012.08 -0.12
    2012.17 0.074
    2012.25 0.333

    UAH (met een andere baseline) laat zien:

    2012 -0.09
    2012.08 -0.112
    2012.17 0.108

    Gokje voor UAH april 2012: 0.370 ?

    Zowel RSS als UAH reageren dan al vroeg op de veranderende (minder negatieve) ENSO condities. Of het snel genoeg is om alsnog de fles wijn in de wacht te slepen… We zullen het zien. 🙂

    Like

  91. Jos Hagelaars

    De verwijzing naar het stuk tekst van ‘rw’ in mijn reactie op 26-4 heeft wellicht iets met het onderstaande van doen:
    http://www.washington.edu/news/articles/new-research-brings-satellite-measurements-and-global-climate-models-closer

    Like

  92. Bob Brand

    Hoi Jos,

    Fascinerend, dank je.

    Ja, het lijkt me wel dat dit de studie is waar ‘rw’ het over had, in dat draadje bij Nielsen-Gammon: “.. the NOAA analysis of lower troposphere“. Een belangrijk aspect lijkt te zijn dat men ook het verticale profiel in de troposfeer heeft bijgesteld: méér opwarming hoger in de troposfeer dan aan het oppervlak (in de tropen).

    Iets verderop in dat draadje komt Roger Pielke Sr. alvast langs wippen met wat meningen van John Christy over dit onderzoek (terwijl het toen nog wel in peer-review was):

    http://blog.chron.com/climateabyss/2012/04/about-the-lack-of-warming/#comment-3660

    We examined the NOAA (STAR) analysis and there is a noticeable problem with their method (attached). In every comparison with independent data ..

    Ik meen dat het de vorige keer 9 jaar geduurd heeft voordat Christy & Spencer uiteindelijk hun correcties bijgesteld hebben (voor de 2e keer), na een langdurige discussie in de literatuur. Overigens geen probleem, die discussie, maar het is toen allemaal wel érg stroef verlopen. Nu beroept Christy zich o.a. op een “.. spurious jump on 1 Jan 2001” van NOAA, terwijl de analyse van Po-Chedley en Fu over de correcties rond midden 80-er jaren lijkt te gaan?

    Maar ik heb het artikel nog helemaal niet gelezen, en dit is serieus moeilijke materie. Het lijkt me zinvol om eerst ’s te begrijpen waar het precies over gaat, ipv er meteen een mening over te hebben. Overigens is dat natuurlijk uiterst on-blogosphere-achtig, daar wordt je geacht meteen een zéér uitgesproken mening te hebben zonder ook maar een flauw idee van waar het werkelijk over gaat! 😉 Maar we zijn hier bij Bart, en daar werkt het andersom, gelukkig.

    Het is reuze interessante materie, ik ga gauw ’s wat meer lezen zodra ik tijd heb!

    Like

  93. Bob, de NOAA reanalyse is wat anders, die is hier te vinden:
    http://www.star.nesdis.noaa.gov/smcd/emb/mscat/index.php

    Fu en Po-Chedley zijn daar niet bij betrokken.

    Like

  94. Bob Brand

    Hi Marco,

    Thanks! Van Fu en Po-Chedley zie ik:

    Po-Chedley, Stephen and Qiang Fu, “A bias in the mid-tropospheric channel warm target factor on the NOAA-9 microwave sounding unit.” J. Atm. Ocean. Tech., 2 Sept. 2011, submitted, 15 Dec. 2011, accepted.

    http://journals.ametsoc.org/doi/abs/10.1175/JTECH-D-11-00147.1

    Daar staat o.a. het volgende:

    The analysis reveals that the UAH TMT product has a positive bias of 0.062 ± 0.040 in the warm target factor that artificially reduces the global TMT trend by 0.050 K decade−1 for 1979 – 2009. Accounting for this bias increases the global UAH TMT trend from 0.038 K decade−1 to 0.088 K decade−1, effectively eliminating the trend difference between UAH and RSS and decreasing the trend difference between UAH and NOAA by 56%.

    En in het artikel dat Jos aanhaalt is sprake van:

    Once Po-Chedley and Fu apply the correction, the Alabama-Huntsville record shows 0.21 F warming per decade in the tropics since 1979, instead of its previous finding of 0.13 F warming. Surface measurements show the temperature of Earth in the tropics has increased by about 0.21 F per decade.

    The Remote Sensing Systems and NOAA reports continue to reflect warming of the troposphere that’s close to the surface measurements, with warming of 0.26 F per decade and 0.33 F respectively.

    Er staat ook een artikeltje op Science Daily: http://www.sciencedaily.com/releases/2012/05/120507151209.htm

    Begrijp ik het nu goed dat deze correcties van Fu en Po-Chedley over 1979-2009 (dus niet alleen voor de NOAA-9 satelliet) nog *niet* in de NOAA STAR analyse verwerkt zijn? Dan neem ik aan dat die nog ’s een keer op de schop zal moeten…

    Thanks again.

    Like

  95. Geen idee of je het goed begrijpt, Bob!

    Like

  96. Bob Brand

    Ik ook niet, Marco.

    Maar ik kom d’r wel achter… zei hij. 😉

    Like

  97. Oh, helemaal hilarisch: Spencer en Christy hebben gereageerd (zie Roy Spencer’s blog), en klaarblijkelijk is het allemaal onzin want de *andere* datasets zijn verkeerd, niet UAH!

    Like

  98. Bob Brand

    Tsja… Dit is gewoon een herhaling van zetten, de vorige keer deden Spencer en Christy er negen jaar over, voordat ze schoorvoetend uiteindelijk hun dataset wel degelijk aanpasten (dat was zeker al de 2e grote aanpassing).

    Wipneus en Jos Hagelaars hebben hier al eerder gewezen op vreemde discontinuïteiten tussen RSS en UAH, die een correctie doen vermoeden die de laatste jaren tot steeds grotere verschillen leidt.

    Het is weer kermis, natuurlijk: iedereen is gek volgens Christy, behalve zijn grote guru Spencer (die voor Christy werkt).

    Like

  99. Hans Custers

    Een kleine correctie, Bob. Aan het eind van hun verhaal geven S&C aan waar het volgens hen allemaal om draait: “create a strawman problem which will allow the next IPCC report to make a dismissive statement about the validity of an uncooperative dataset with a minimum of evidence”.

    Dus niet: “iedereen is gek”, maar: “het is een complot”. Volgens mij is dat altijd de eerste reactie van Spencer op kritiek.

    Like

  100. Bob Brand

    Hi Hans,

    Natuurlijk, ik had het kunnen weten: “het is een complot”. En iedereen zit in het complot, behalve Christy en zijn grote guru Spencer (die voor Christy werkt). 😉

    Geeft Spencer daar nu zelf toe dat UAH een “uncooperative dataset with a minimum of evidence” is? Het lijkt er haast wel op. Toch vind ik dat Spencer en Christy zichzelf tekort doen, het gaat alleen maar om een correctie – waarom niet gewoon kijken wat er werkelijk aan de hand is?

    Enfin, over negen jaar misschien…

    Like

  101. Hans Custers

    @ Bob,

    Ik ben niet zo’n voorstander van psychologiseren, maar in het geval van Spencer lijkt zijn eerste afweerreactie op kritiek me een schoolvoorbeeld van projectie. De man is overduidelijk niet in staat om zijn wetenschappelijk werk van zijn persoonlijke meningen en voorkeuren te scheiden. Dat heeft hij op zijn blog zelfs wel eens toegegeven, zonder dat hij doorhad dat dat niet zo snugger was. Hij projecteert zijn eigen politieke/ideologische motivatie op zo’n beetje iedereen die zich met klimaatwetenschap bezighoudt (en zo hier en daar ook nog wel op anderen). Het is wel logisch dat dat tot complotdenken leidt.

    Like

  102. De schatting van GISS over april 2012 bedraagt: 0,56°C boven het langjarig gemiddelde. Voor april 2011 was dat 0,55°C
    Het GISS-gemiddelde over het eerste tetramester van 2011 is: 0,44°C
    Voor 2011 was dat: 0,49°C

    Wat zal de tweede helft van 2012 brengen: La Nina, La Nada of een micro-El Nino?

    Like

  103. Bob Brand

    Hans,

    Tsja, als we over zulke korte-termijn perioden als dit jaar of de komende paar jaar de temperatuursanomalie volgen, dan zijn het uiteraard de korte-termijn invloeden zoals ENSO (en een beetje TSI) die bepalend zijn. De nieuwste NCEP analyse is van 21 mei:

    Klik om toegang te krijgen tot enso_evolution-status-fcsts-web.pdf

    • ENSO-neutral conditions have returned.
    • Equatorial sea surface temperatures (SST) are near average across much of the equatorial Pacific, except for above average SSTs in the far eastern Pacific Ocean.
    • ENSO-neutral is expected to continue through Northern Hemisphere summer 2012.

    Ca. 4 á 5 maanden later zouden de ENSO-neutral condities in de temperaturen zichtbaar moeten worden. Sheet 9 laat zien dat we in januari nog volop in La Nina condities zaten, en de Oceanic Niño Index over februari/maart/april komt precies uit op -0.5 °C, de grens tussen neutraal en La Niña (sheet 22).

    Volgens sheet 25:

    ENSO-neutral is favored through the Northern Hemisphere summer, with approximately equal chances of neutral or El Niño conditions during the fall and winter.

    Like

  104. De ontwikkeling van de ENSO vergeleken met de prognoses aan het begin van dit jaar zit overduidelijk aan de bovenkant van de spreiding daarvan.

    Hier mijn voorspelling (rode lijn) gemaakt in januari (op basis van die prognoses) en de actuele data (blauw):

    Positieve MEI is een feit, 4 maanden eerder dan ik had gedacht:
    een veel vroeger ingezet herstel, samen met een enigszins steiler verloop.

    Als dit zo doorgaat gaat Jos de fles winnen.

    Like

  105. Jos Hagelaars

    Hallo collega-wedders,
    Ik had inderdaad de MEI index in juni al op 0.1 staan, waarbij ik was afgegaan op die NOAA gegevens waar Bob naar verwijst.
    Het valt echter te bezien of ik die fles ga winnen, dan zou het gemiddelde voor de rest van het jaar bijna 0.72 moeten worden. En dat terwijl Anton Bakker verwacht dat het kouder gaat worden !

    Like

  106. Halverwege 2012 even de balans opmaken.
    Het mondiale gemiddelde van de UAH-satelliet-metingen over het eerste halfjaar bedraagt: 0.15°C boven het langjarig gemiddelde.
    Het eerste halfjaar van 2011 kwam op 0.07°C boven het langjarig gemiddelde.
    http://www.drroyspencer.com/2012/07/uah-global-temperature-update-for-june-2012-0-37-deg-c/

    Like

  107. 2012 nestelt zich inmiddels moeiteloos in de top-10 van warmste jaren wereldwijd. Aan het eind van het jaar is een plek in de top-5 zeer reëel, en mocht zich een El Niño ontwikkelen, dan is zelfs de top-3 mogelijk.

    Like

  108. Wat denk je Henk, zal 2012 ook in Nederland de top 10 van warmste jaren halen?
    Voor een 10e plek is een gemiddelde nodig van 10,6°C.

    Like

  109. Daarover is nu nog weinig te zeggen. Over de periode 11-07-2011 t/m 10-07-2012 was het jaargemiddelde 10,5° (De Bilt).
    Een ruwe verwachting voor wereldtemperatuur is wat makkelijker dan een voor het stipje Nederland.

    Like

  110. Henk, over het eerste half jaar van 2012 lag de gemiddelde temperatuur 1°C lager dan over de eerste helft van 2011.
    De Noordzee is momenteel koeler dan voorgaande jaren. De zomer van 2012 zal vergelijkbaar zijn met de zomer van 2011.

    Like

  111. Voortgang van de temperatuur ontwikkeling.

    Ontwikkeling van de belangrijkste invloeden op de globale
    temperatuur:

    De zonne instraling blijft flink achter, die van de ENSO loopt juist voor ten opzichte van mijn verwachtingen in januari.

    Mijn voorspelling volgens de methode “Foster en Rahmstorf”
    vergeleken met Giss waarden, juli 2012.

    Maandwaarden voor 2012:
    [1,] 0.57 0.34
    [2,] 0.61 0.40
    [3,] 0.63 0.47
    [4,] 0.60 0.55
    [5,] 0.57 0.66
    [6,] 0.56 0.56
    [7,] 0.57 0.47
    [8,] 0.57
    [9,] 0.58
    [10,] 0.59
    [11,] 0.62
    [12,] 0.67

    Cumulatief verschil : -0.66 °C
    Gemiddeld: -0.09 °C/maand

    Mijn voorspelling voor 2012 was 0.60 +/-0.11 °C

    Nodig verschil om uit te komen op 0.60 °C: +0.15 °C/maand
    Dat komt neer op +0.75 °C gemiddeld.

    Andere mogelijkheden:
    Blijft het maandelijkse verschil zoals tot nu toe: 0.51 °C
    Zijn de komende maanden volgens verwachting: 0.54 °C

    Persoonlijk kijk ik uit naar de ontwikkeling van de temperatuur rond de noordpool cirkel in de komende herfst. Record hoeveelheden open water hebben veel warmte ingevangen die voor een groot gedeelte in de herfst en winter weer wordt afgegeven aan de atmosfeer.

    Like

  112. “Record hoeveelheden open water hebben veel warmte ingevangen die voor een groot gedeelte in de herfst en winter weer wordt afgegeven aan de atmosfeer.”
    Dat betekent weer extra verdamping en waarschijnlijk extra sneeuwval (ocean effect snow) in november en december.

    Over de eerste 8 maanden van 2012 was de gemiddelde temperatuur in De Bilt: 11,0°C
    Dat is iets frisser dan 2011 (11,3°C) en iets warmer dan 2010 (10,7°C)
    Deze tussenstand na 8 maanden geeft een indicatie voor het te-verwachten-jaargemiddelde van 2012.
    In 2010 resulteerde het 8-maandsgemiddelde van 10,7°C uiteindelijk in een jaargemiddelde van 9,1°C (december 2010 was erg koud)
    In 2011 leidde het 8-maandsgemiddelde van 11,3°C tot een jaargemiddelde van 10,9°C.
    Het jaargemiddelde van De Bilt zal dit jaar waarschijnlijk uitkomen tussen 10,0 en 10,6°C.

    Like

  113. De satellietmetingen van de University of Alabama leverden voor augustus 2012 een afwijking van het langjarig gemiddelde op van:
    +0.34°C
    Dat is warmer dan juli 2012 (was +0,28°C).
    Maar gek genoeg koeler dan juni 2012 (+0.37°C)
    De waarde voor augustus 2011 was trouwens nagenoeg identiek aan 2012: +0.33°C

    Like

  114. Een echte El Niño ontwikkelt zich nog niet. Vooralsnog komen slechts de temperaturen van het centrale deel der Stille Oceaan rond de equator boven normaal, waardoor er eerder sprake is van een inzettende El Niño Modoki. Er zit een vertraging van zo’n 3 à 4 maand tussen de intrede van een El Niño of La Niño en de gevolgen daarvan op de wereldtemperatuur.
    Op grond hiervan verwacht ik dat de wereldtemperatuur de resterende maanden van 2012 gemiddeld hooguit nog zo’n 0,05° zal toenemen. Het gehele jaar 2012 zou daarmee kunnen uitkomen op een 6e of 7e plaats wat betreft warmste jaren.
    Over Nederland (De Bilt) heb ik geen prognose voor heel 2012. De fluctuaties van maand tot maand kunnen nog dusdanig groot zijn, dat ik het zinloos vind een verwachting te plaatsen.

    Like

  115. Inderdaad Henk, volgens voorspellers komt er voorlopig geen echte El Nino.

    Dat is heel goed nieuws volgens mij, want niemand zit te wachten op een recordwarm 2013 met alle bijbehorende extreme weersomstandigheden en effecten op de zeespiegel.
    Ik hoop dat 2013 net als 2011 en 2012 aan de koele kant zal zijn.

    Like

  116. Heel doorzichtig Hans. Natuurlijk zit je niet te wachten op een recordwarm 2013, want dan kun je nog een jaartje volhouden dat de zeespiegelstijging af lijkt te nemen, dat het klimaat niet meer opwarmt, het Arctische zeeijs niet afneemt en warmen de oceanen nog steeds niet op.

    Allemaal kletskoek van een kletskous.

    Like

  117. @anonieme cynicus: ik ben juist blij dat de natuur voorlopig de opwarming door broeikasgassen tegenwerkt.
    Het lijkt mij zeer interessant om te onderzoeken welke factoren een rol spelen bij het stagneren van de opwarming. Als dat duidelijk is kunnen er betere klimaatmodellen gemaakt worden. En dat lijkt me het doel van de klimaatwetenschap: de natuur zo nauwkeurig mogelijk nabootsen in modellen.

    Like

  118. Korte update over de korte termijntrend.
    Het GISS-gemiddelde over de eerste 8 maanden van 2011 bedroeg: 0.526°C boven het langjarig gemiddelde.
    Over de eerste 8 maanden van 2012 kom ik voorlopig tot 0.494°C bovenhet langjarig gemiddelde. Maar de cijfers van GISS veranderen nog wel eens, dus we kunnen in januari 2013 pas de balans opmaken.

    Over de eerste 9 maanden van 2012 was het in De Bilt gemiddeld 11,3°C. Over dezelfde periode in 2011 was dat 11,7°C.
    In NL lijkt 2012 ietsje koeler uit te vallen dan 2011… Goed nieuws natuurlijk.

    Like

  119. Nabro volcano (13.37°N, 41.70°E) in Eritrea erupted on 13 June 2011 generating a layer of sulfate aerosols that persisted in the stratosphere for months. For the first time we report on ground-based lidar observations of the same event from every continent in the Northern Hemisphere, taking advantage of the synergy between global lidar networks such as EARLINET, MPLNET and NDACC with independent lidar groups and satellite CALIPSO to track the evolution of the stratospheric aerosol layer in various parts of the globe. The globally averaged aerosol optical depth (AOD) due to the stratospheric volcanic aerosol layers was of the order of 0.018 ± 0.009 at 532 nm, ranging from 0.003 to 0.04

    http://iopscience.iop.org/1748-9326/7/3/034013

    Een AOD 0.018 +/- 0.009 levert met de regressie coefficienten van Foster en Rahmstorf een temperatuurdaling in 2012 op van 0.06+/-0.03 °C.

    (gelijk aan 3-4 jaren van de langjarige trend)

    Like

  120. Jos Hagelaars

    Interessant Wipneus.
    Die Nabro vulkaan ontbreekt nog in de AOD data die het KNMI beschikbaar stelt (via GISS):
    http://climexp.knmi.nl/getindices.cgi?WMO=NASAData/saod_gl&STATION=stratospheric_AOD&TYPE=i&id=someone@somewhere

    De oceaantemperaturen lopen weer op nu de ENSO neutraal is geworden:
    http://www.columbia.edu/~mhs119/Temperature/T_moreFigs/
    Deze stijging zal de gemiddelde GISTEMP-T over 2012 echter niet boven 0.55 °C brengen, vermoed ik.
    De fles zal dan waarschijnlijk naar Hans gaan, ietwat geholpen door een vulkaan.

    Like

  121. Jos, het kan mogelijk nog even duren voordat GISS die data heeft bijgewerkt. De piekjes rond 2005 zitten er nog maar een jaar in (en ontbreken nog in F&R 2011). Het is wel van belang, want de AOD waarde die ik zo gebruik moet natuurlijk wel homogeen in de reeks passen.

    Naast de Nabro vulkaan, was er in juni 2011 ook de uitbarsting van het Puyehue-Cordón Caulle complex in Chili. Krachtiger en langduriger dan die van de Nabro, maar ik heb er geen vergelijkbare AOD waarden van gevonden.

    Like

  122. Wipneus, ik heb altijd begrepen dat vulkanen rond de evenaar veel meer effect hebben dan ver van de evenaar. Nabro zit op 13 graden noord, die in Chili op 40 graden zuid.

    Like

  123. @Jos: die fles wijn is bijzaak.
    Het echt goede nieuws is dat de opwarming niet meer zo hard gaat als voor het jaar 2000. Het maakt mij niet uit welke factoren daaraan bijdragen (vulkanen, TSI, ENSO) als de temperatuur van oceanen en atmosfeer maar niet zo hoog oploopt 🙂

    Like

  124. Jos Hagelaars

    @Wipneus
    Ik heb inmiddels wat rondgeneusd op de Giss site. Die Puyehue stond wel in het lijstje van Giss, zij het dat men de AOD nog niet kent: http://data.giss.nasa.gov/modelforce/strataer/new_volcano_list.doc

    @Marco
    Zo heb ik het ook begrepen, deze Puyehue vulkaan ligt verder van de evenaar en het effect zal minder groot zijn doordat de verblijftijd van de aerosolen in de stratosfeer dan geringer is. Van de andere kant speelt de hoeveelheid aerosolen natuurlijk ook een rol.
    Betreffende die mechanismen van de verblijftijd, zie bijv:
    ftp://ftp.cira.colostate.edu/ftp/Raschke/Book/Kidder/BOOK-CSU/Chapter%208%20-%20Clouds_Aerosols/Aerosols/Lit-Stratospheric%20Aerosols%20passive/Hamill-BAMS-Strato_Aerosols.pdf

    @Hans
    Zeker Hans, die fles wijn is uiteraard alleen maar voor de lol.
    Als die minder snelle opwarming van het laatste decennium een blijvend karakter zou krijgen, zou dat heel goed nieuws zijn. De factoren die jij noemt kunnen er voor zorgen dat de opwarming een decennium of zo geringer kan zijn. Er is echter een opwarmende factor die je niet noemt en die helaas gestaag groter wordt: de concentratie aan broeikasgassen in de atmosfeer.
    Het schijnt dat broeikasgasmoleculen allemaal een heel klein rood jurkje aan hebben 😉

    Like

  125. @Jos: 🙂
    Er zijn nog andere zorgwekkende zaken voor de mensheid, Jos.
    De bron van onze enorme CO2-uitstoot, fossiele brandstoffen, begint uitgeput te raken. Ik ga ervan uit dat de olievoorraden door OPEC (opzettelijk) worden overschat. Bovendien zal veel van de moeilijk winbare fossiele brandstoffen vermoedlijk in de bodem blijven zitten. Het IPCC is volgens mij veel te optimistisch over de mogelijkheden om aardolie, aardgas en steenkool uit de aardkorst te halen.

    Like

Plaats een reactie